کسانی که سفارت عربستان را آتش زدند، اکنون چه می‌کنند؟
رویداد۲۴ / لیلا فرهادی: گفتگو‌های میان ایران و عربستان بعد از ۵ سال توقف روابط، به طور محرمانه توسط وزارت امور خارجه محمد جواد ظریف آغاز شده و میراث آن به دست دولت رئیسی رسیده است. تحولات منطقه و وضعیت مرز‌های کشور خبر از یک چالش جدی در توان دیپلماسی دولت جدید می‌دهد، اما در مورد عربستان مشکلات ریشه‌ای بیشتری هم وجود دارد.
گفتگو‌های محرمانه میان ایران و عربستان وارد فاز جدی‌تری شده و به اذعان روزنامه عربستانی الشرق الاوسط دو طرف در حال مذاکره برای حل اختلاف بر سر یمن هستند. سعید خطیب زاده برگزاری دور جدید مذاکرات را تایید کرده و پیش از او، فیصل بن فرحان وزیر خارجه عربستان سعودی از برگزاری چهار دور مذاکره «اکتشافی» خبر داده بود.
اینکه چرا بعد از ۵ سال قطع روابط و رد و بدل شدن پیام‌های توهین آمیز میان مقام‌های دو کشور، بالاخره تهران و ریاض بر سر مذاکره و از سرگیری روابط به توافق رسیده اند یک مساله مهم است. برخی کارشناسان بر این باورند که عقب نشینی آمریکا از خاورمیانه یکی از دلایل این تصمیم است. اعضای خاندان آل سعود به این نتیجه رسیده‌اند که دیگر نمی‌توانند بر روی آمریکا حساب باز کنند چرا که وابستگی آمریکا به نفت عربستان در حال تمام شدن است و توجه واشنگتن به سمت شرق معطوف شده است. جنگ یمن نیز یکی دیگر از دلایل متمایل شدن تهران و ریاض به یکدیگر می‌تواند باشد. از سال ۲۰۱۵ تاکنون نیروهای نیابتی ایران و سعودی در یمن درگیری‌های شدیدی را پشت سر گذاشته‌اند و حالا این جنگ به مرحله فرسایشی رسیده است و طرفین خواهان حل و فصل آن هستند.
مسببان حادثه سفارت عربستان به دنبال آشتی با ریاض
اما نقطه فروپاشی روابط ایران و عربستان به یک شب سرد زمستانی در حوالی پاسداران اتفاق افتاد. پنج سال از ماجرای شب ۱۲ دی ۹۴ و حمله به سفارت عربستان در تهران می‌گذرد. تحولی که نظم منطقه را بهم زد و ایران را در منجلاب انزوا فرو برد. بعد از گذشت ۵ سال نهایتا دولتی که مقصر حادثه هم نبود مذاکرات را به طور محرمانه و با میانجی‌گری بغداد از سرگرفت، اما عمر دولت تمام شد و سکان وزارت خارجه به دست جریانی افتاد که مسبب حادثه حمله به سفارت عربستان بود.
رویداد۲۴ به بهانه نزدیک شدن زمان اعلام از سرگیری روابط دیپلماتیک ایران و عربستان و احتمال بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور، سرنوشت شخصیت‌های کلیدی حادثه و نظر برخی مقامات کنونی درباره رابطه با عربستان را مورد بررسی قرار داده است.
شخصیت کلیدی حمله به سفارت عربستان که سردسته گروه به اصطلاح خودسر بوده حسن کرد میهن است. روحانی اصولگرایی که گروه حمله کنندگان به سفارت را هدایت می‌کرد و عامل اصلی قطع رابطه ایران و عربستان است.
حسن ذوالفقاری، معاون امنیتی- انتظامی وقت وزارت کشور، حرکت عوامل حمله به سفارت عربستان را سازماندهی شده توصیف کرده و گفته بود «این افراد سازماندهی شده آمدند و بیش از ۱۰ سال است که در کرج و تهران و با محور فعالیت‌هایی در زمینه امور خیریه و فعالیت‌های مذهبی فعالیت دارند. از مسوولان نیز عده‌ای دانسته و ندانسته از آن‌ها حمایت کرده‌اند.» او فرد سازمان دهنده حمله را شخصی معرفی کرد که ساکن خارج از کشور بوده است. ذوالفقاری همچنین گفته بود که «شخص بیرونی که لیدری این ماجرا را برعهده داشت، به داخل منتقل شده و تحت بازجویی قرار گرفته است.» بعدها، اما مشخص شد که کشور خارجی مورد اشاره ذوالفقاری، «سوریه» بوده و شخص مورداشاره «حسن کردمیهن».
او که در سال ۹۲ در ستاد انتخاباتی محمدباقر قالیباف مشغول بود، در آذر ماه سال ۹۹ به عنوان مشاور فرهنگی و رئیس کمیته فرهنگی فدراسیون جودوی ایران منصوب شد. محمدرضا صفایی دیگر بالا رونده از سفارت عربستان نیز سر و کله‌اش در ستاد ابراهیم رئیسی پیدا شد. او در زمان انتخابات با سمت قائم مقام ستاد رئیسی در خراسان رضوی با رسانه‌ها گفتگو می‌کرد.
