سازمان ملل هشدار داد مسدود سازی میلیاردها دلار دارایی‌های افغانستان برای در امان ماندن از دست طالبان می‌تواند به فروپاشی جدی اقتصادی این کشور منجر و باعث شود تا میلیون‌ها افغان دیگر به فقر و گرسنگی دچار شوند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، دبورا لیونز، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان گفت، راهی باید هر چه سریعتر برای ارسال پول به افغانستان به منظور اجتناب از فروپاشی کامل اقتصاد و نظم اجتماعی در این کشور پیدا شود و اطمینان خاطر حاصل شود که این پول از سوی طالبان در مسیر نادرست استفاده نشود.
لیونز همچنین به شورای امنیت سازمان ملل گفت که افغانستان احتمالا برای چندین نسل دچار مشکل می‌شود و افزود: باید به اقتصاد افغانستان مهلت تنفس چند ماهه داد تا به طالبان نیز این فرصت داده شود که انعطاف پذیری و هوشمندی خود را برای رفتاری متفاوت‌تر از گذشته نشان دهد که شامل حقوق بشر، دورنمای مقابله با تروریسم و برابری جنسیتی است.
وی افزود: سازمان ملل همچنین گزارش‌هایی درباره محدودیت‌ها علیه حقوق زنان در افغانستان دریافت کرده است.
بیش از ۱۰ میلیارد دلار دارایی‌های بانک مرکزی افغانستان خارج از این کشور است که برای غرب به منزله اهرم فشاری بر طالبان محسوب می‌شود. وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز گفته که تحریم‌ها علیه طالبان را نه کم می‌کند و نه به این گروه اجازه می‌دهد تا به سیستم مالی جهانی دسترسی پیدا کند.
صندوق بین المللی پول نیز دسترسی طالبان به ۴۴۰ میلیون دلار منابع ذخایر اضطراری را مسدود کرده است.
جفری دولورنتیس، یکی از دیپلمات‌های ارشد آمریکا به شورای امنیت سازمان ملل گفت: طالبان به دنبال مشروعیت بین‌المللی و حمایت از جانب جامعه جهانی است. پیام ما نیز به این گروه این است؛ هرگونه مشروعیت و حمایت باید به دست بیاید.
این در حالیست که روسیه و چین بر آزادسازی دارایی‌های مسدود شده افغانستان تاکیده کرده‌اند.
معاون سفیر چین در سازمان ملل گفت: این دارایی‌ها به افغانستان تعلق دارد و بایستی برای این کشور صرف شود نه آنکه به منزله اهرمی برای تهدید یا محدودسازی استفاده شود.
در آغاز ۲۰۲۱، نیمی از جمعیت افغانستان یا بیش از ۱۸ میلیون تن به کمک نیاز داشتند. برنامه توسعه سازمان ملل روز پنجشنبه هشدار داد که افغانستان در نیمه سال آتی میلادی با فقر گسترده‌ای روبرو می‌شود.
خطر فقر همه‌گیر و گسترش گرسنگی
از سوی دیگر آژانس توسعه ملل متحد می‌گوید افغانستان در آستانه «فقر همه‌گیر» قرار دارد و این خطر می‌تواند به یک واقعیت تبدیل شود مگر اینکه تلاشی فوری برای تقویت این کشور و اقتصاد آنها صورت پذیرد.
در بیانیه‌ای که از سوی این سازمان منتشر شده همچنین آمده است تصرف افغانستان از سوی طالبان ۲۰ سال پیشرفت اقتصادی را در معرض خطر قرار داده است. آژانس توسعه سازمان ملل چهار سناریو را برای آینده افغانستان پیش‌بینی کرده که بر اساس آن تولید ناخالص داخلی این کشور به تناسب شدت بحران و چگونگی آن در سال مالی بعدی که از ژوئن ۲۰۲۲ شروع می‌شود بین ۳.۶ تا ۱۳.۲ درصد کاهش خواهد یافت. این در حالیست که تولید ناخالص داخلی در این کشور پیش از سقوط دولت رشد ۴ درصدی را تجربه کرده بود.
کانی واگناراجا، مدیر آژانس توسعه ملل متحد در آسیا و اقیانوسیه روز پنجشنبه ۹ سپتامبر در یک نشست خبری با ارزیابی گزاش ۲۸ صفحه‌ای خود در این خصوص گفت: «افغانستان تا اواسط سال آینده تقریبا با خطر قطعی فقر همه‌گیر رو به رو خواهد بود. ۹۷ تا ۹۸ درصد نرخ فقر در انتظار این کشور است و این یک واقعیت است.»
واگناراجا در ادامه با اشاره به اینکه در حال حاضر نرخ فقر در افغانستان ۷۲ درصد است به پیشرفت‌ها و توسعه‌هایی که در ۲۰ سال اخیر و پس از سقوط طالبان در افغانستان اتفاق افتاده اشاره کرد و افزود: «درآمد سرانه در دو دهه اخیر بیش از دو برابر شده است، امید به زندگی حدود ۹ سال افزایش یافته است. سالهای تحصیل از ۶ به ۱۰ سال رسیده و همچنین زنان به شکل گسترده‌ای وارد دانشگاه‌ها شده‌اند اما تمام این دست‌آوردها با خطر نابودی رو‌به‌رو هستند.»
او همچنین می‌گوید اکنون یک فاجعه انسانی ناشی از عوامل گسترده‌ای چون بی‌ثباتی سیاسی، انسداد دارایی‌های خارجی، سقوط سیستم مالی عمومی و درهم شکستن بانک‌های محلی و همچنین تاثیر گسترده همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ در انتظار این کشور است.
هنوز تردیدهای جدی در خصوص آینده افغانستان و مدل حکمرانی طالبان در این کشور وجود دارد. هرچند عموم تحلیل‌ها آینده خوش‌بینانه‌ای را از افغانستان به تصویر نمی‌کشد.
جفری دلوریتس، معاون سفیر ایالات متحده در سازمان ملل روز پنشجنبه در جلسه شورای امنیت با اشاره به اینکه ایالات متحده پیامی برای طالبان دارد افزود: «اگر طالبان به تمام تعهدات خود عمل کند، ثبات بیشتری را در این کشور و منطقه ایجاد کند و از دست‌آوردهای ۲۰ سال گذشته محافظت نماید ما با آنها کار خواهیم کرد.»
با این حال بسیاری تردید دارند که طالبان چنین مواردی را مد نظر قرار دهد. دلوریتس همچنین می‌گوید: «استانداردهایی که جامعه بین‌المللی تعیین کرده روشن است و شامل تسهیل عبور و مرور ایمن افغان‌ها و اتباع خارجی که مایل به ترک افغانستان هستند و همچنین رعایت تعهدات این کشور تحت قوانین بین‌المللی بشردوستانه از جمله استانداردهای مربوط به حفاظت از غیرنظامیان است که باید از سوی طالبان مورد توجه قرار گیرد.»
این مقام آمریکایی در ادامه با تاکید بر اینکه واشنگتن با دقت تمام این موارد را بررسی می‌کند، افزود: «ما نظاره‌گر هستیم تا ببینیم آیا این استانداردها برآورده شده است یا خیر. در حال حاضر افغانستان بیش از هر زمان دیگری به سازمان ملل متحد و نمایندگی سیاسی این نهاد بین‌المللی در این کشور نیاز دارد. ایالات متحده نیز همچنان متعهد به مردم افغانستان است و به عنوان بزرگ‌ترین کمک‌کننده بشردوستانه این کشور به شرکای خود در این زمینه کمک‌رسانی می‌کند.»
دلوریتس همچنین می‌گوید با کاهش حضور دیپلماتیک آمریکا در افغانستان حالا سازمان ملل نقشی حیاتی و مهمی را بر عهده دارد و نه تنها باید در هماهنگی کمک‌ها بلکه در جلوگیری از نقض حقوق بشر و پاسخگو کردن طالبان در قبال نقض‌های رخ داده، حقوق کودکان و غیر نظامیان هم مسئولیتی مهم بر عهده دارد.
همزمان با انتشار این گزارش، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد خواستار گفت‌وگوی ملی برای جلوگیری از بروز دوباره جنگ داخلی در افغانستان شد.
نقض حقوق زنان افغان
غلام اسحاقزی، سفیر افغانستان در سازمان ملل که از سوی دولت اشرف غنی، رئیس جمهوری متواری به این سمت منصوب شده، در طی سخنانی در شورای امنیت سازمان ملل تأکید کرد تا زمانی که دولتی در افغانستان بر اساس خواسته مردم و با مشارکت همه گروه‌ها و اقوام شکل نگرفته، جامعه بین‌الملل می‌بایست از هرگونه شناسایی دولت طالبان خودداری کند.
طالبان ادعا کرده‌اند حقوق زنان و اقلیت‌ها را به رسمیت می‌شناسند. اما در عمل چنین نیست. دوبورا لیونز، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان به شورای امنیت اعلام کرد که گزارش‌هایی از نقض حقوق زنان در افغانستان دریافت کرده است: «طالبان در برخی مناطق افغانستان مانع از تحصیل زنان شده و وزارت زنان را هم منحل کرده‌اند.»
ملاله یوسف‌زی، برنده جایزه نوبل صلح که در سال ۲۰۱۲ در معرض خشونت طالبان قرار گرفت نیز در شورای امنیت حضور داشت. یوسف‌زی طی سخنانی ضمن تأکید بر حق تحصیل دختران و زنان به عنوان ضامن صلح و امنیت گفت:
«من خواهان حق تحصیل دختران بودم. من دیدم که چگونه مردی اتوبوس مدرسه را متوقف کرد، نام مرا صدا کرد و گلوله‌‌ای به من شلیک کرد. من در آن زمان ۱۵ سالم بود.»
یوسف‌زی در ادامه افزود: «این سرنوشت ممکن است در انتظار بسیاری از دختران افغانستان باشد.»
منابع: ایسنا، یورونیوز، رادیو زمانه