روزنامه نیویورکتایمز در بخشی از گزارش خود به نقل از «مقام اطلاعاتی یک کشور خاورمیانه» که خواسته نامش فاش نشود نوشته است: «این حادثه حاصل انفجار یک وسیله انفجاری بوده که در داخل تأسیسات (نطنز) کار گذاشته شده بود.»
مقام مورد استناد روزنامه آمریکایی گفته است این انفجار موجب تخریب بخش اعظم یکی از قسمتهای رو زمینی مجتمع غنیسازی نطنز که به بالانس کردن دستگاههای سانتریفیوژ قبل از عملیاتی شدن آنها اختصاص داشته، شده است.
«دیوید آلبرایت»، رئیس «موسسه علوم و امنیت بینالملل»، گفته این حادثه با توجه به تعدادی از عوامل دخیل در آن به احتمال زیاد اقدام خرابکارانه بوده است.
آلبرایت گفته بعید است ایران موادی به شدت قابل اشتعال که بتوانند انفجار ایجاد کنند را در این بخش از مجتمع نطنز ذخیره کرده باشد. وی گفت: «این بخش، در برابر چنین حوادث تصادفی آسیبپذیر نیست.»
وی اضافه کرد: «قطعات و اجزا مربوطه را به اینجا آورده و مونتاژ میکنند. مایعات قابل اشتعال چندانی به اینجا آورده نمیشود. فعالیتهای مونتاژ به خودی خود خطرناک نیستند. به نظر میرسد که این اتفاق، خرابکاری باشد.»
انفجار در مرکز هستهای نطنز در نخستین ساعات پنجشنبه ۱۲ تیرماه ۱۳۹۹ رخ داد. «بهروز کمالوندی»، سخنگوی سازمان انرژی اتمی صبح پنجشنبه از وقوع حادثه در یکی از سولههای در دست احداث در محوطه باز سایت نطنز خبر داد. او روز پنجشنبه گفت: «بامداد امروز بهدنبال وقوع حادثهای که چگونگی آن در دست بررسی است، یکی از سوله های در دست احداث در محوطه باز سایت نطنز دچار آسیب شد، ولی هیچ تلفات جانی نداشت و به فعالیت های مجموعه لطمهای وارد نکرد.»
کمالوندی خاطرنشان کرد: «از نظر احتمال ایجاد آلودگی نیز با توجه به غیر فعال بودن مجموعه ذکر شده جای هیچگونه نگرانی نیست و هم اکنون تیم های کارشناسی سازمان در محل وقوع حادثه حاضر و مشغول بررسی علل این واقعه می باشند.»
سازمان پدافند غیرعامل: شاید برخی اتفاقهای اخیر کار دشمن و ضدانقلاب باشد
غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل، پیش از ظهر جمعه ۱۳ تیرماه در گفوگویی با بخش خبری شبکه دو صداوسیما گفت در ماجرای توقف فعالیتهای بندر رجایی، به سامانههای این بندر حمله و نفوذ کرده بودند.
در همین گفتوگوی تلویزیونی، جلالی گفت: «بسیاری حوادث از ایندستکه اخیرا اتفاق افتاده، نتیجه رعایتنکردن مسائل ایمنی است، اما بخشی هم شاید یا از حرکتهای عناصر ضدانقلاب و نیروهای مرتبط با آن باشد یا دشمن دخالت داشته باشد که حتما بدان پاسخ داده میشود.»
گزارش ایدی کوهن حادثه مرکز هستهای نطنز
سایت هستهای نطنز روز پنجشنبه ۱۲ تیرماه ۱۳۹۹ شاهد انفجاری بزرگ بود که ایران کوشید آن را کوچک و کماهمیت توصیف کند و بهروزکمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت که «بامداد امروز پنج شنبه بهدنبال وقوع حادثهای یکی از سولههای در دست احداث در محوطه باز سایت نطنز دچار آسیب شد.»
ایدی کوهن اما روز چهارشنبه ۱۱ تیرماه ۱۳۹۹در صفحه توئیترش نوشت: «اسرائیل بزرگترین مرکز غنیسازی اورانیوم در ایران را بمباران کرد. مواردی از مسمومیت رادیو اکتیو روی داده و مردم از منطقه حمله تخلیه شدهاند و بایکوت خبری کاملی در جریان است. ایران از کارشناسان روس برای مقابله با آلودگی رادیو اکتیو کمک خواسته. اسرائیل این حمله را با هواپیماهای اف ۱۶ انجام داد.»
مقایسه نقشههای ناسا از آتش سوزی سایت نطنز، با تصاویر ماهواره ای تاسیسات هستهای نطنز حاوی ۲ مطلب مهم است:
اول اینکه حادثه در مکانی اتفاق افتاده که سانتریفیوژها در آنجا قرار دارند. و اینکه بخش بزرگی از سایت از بین رفته است.
دوم اینکه نقشههای آتشسوزی ناسا، نشان میدهند که زمان حادثه دیروز (چهارشنبه ۱۱ تیر - اول ژوئیه) بوده است.
ایدی کوهن که بسیاری او را سخنگوی غیررسمی نهادهای اطلاعاتی اسرائیل میخوانند، نیز ۲۴ ساعت قبل از انفجار بزرگ نیروگاه هستهای نطنز، در صفحه توئیترش درباره آن خبررسانی کرده بود که با نقشههای ناسا همخوانی دارد.
سخنگوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی:
به دلیل ملاحظات امنیتی علت و چگونگی حادثه نطنز در زمان مناسب اعلام میشود
سخنگوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی گفت: بررسیهای فنی و امنیتی انجام شده از سوی دستگاههای ذیربط، علت وقوع حادثه در مجتمع هستهای شهید احمدی روشن در نطنز را که بامداد پنج شنبه ۱۲ تیرماه به وقوع پیوست به صورت دقیق مشخص کرده است.
به گزارش نور نیوز، کیوان خسروی با اعلام این خبر افزود: کارشناسان بخشهای مختلف مسئول ارزیابی و رسیدگی به حادثه از اولین ساعات وقوع این رخداد در سایت نطنز حاضر شدند و بررسی دلایل حادثه را آغاز کردند. فرضیههای مختلف در مورد علت این رخداد با واکاوی دقیق آثار، نحوه و میزان تخریب ایجاد شده بررسی و علت اصلی حادثه مشخص شده است. به دلیل برخی ملاحظات امنیتی علت و چگونگی بروز این حادثه در زمان مناسب اعلام خواهد شد.
وی گفت: خسارت وارد شده به سوله در دست احداث در مجتمع هستهای نطنز محدود بوده است.
خسروی تاکید کرد که در محل وقوع حادثه هیچگونه مواد هستهای وجود نداشته و موضوع نشت مواد رادیو اکتیو در وقوع این رخداد کاملا منتفی است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی امروز جمعه در بیانیهای تکمیلی در خصوص حادثه اخیر در سایت هستهای نطنز اعلام کرد که آژانس تأیید میکند که در محل وقوع آتشسوزی در سایت هستهای نطنز هیچگونه ماده هستهای وجود نداشته است.
روزنامه آمریکایی والاستریتژورنال هم خبر داده بازرسهای آژانس بینالمللی فردا، شنبه، به مجتمع غنیسازی نطنز میروند.