ايران امروز

زیبای مبارز، به روایت دوربین رضا دقتی

بیست و پنج عکس به نمایش در آمده در این نمایشگاه به زندگی روزمره‌ی زنان سراسر جهان می‌پردازد و بازدید کنندگان را به تماشای سایه‌هایی که جنگ، فقر و خشونت بر چهره‌ی آنان انداخته است میهمان می‌کند، اما نگاه متفاوت رضا به موضوعاتی که محور عکاسی خبری او قرار می‌گیرد زیبایی و عطوفت زندگی روزمرۀاین زنان را به تماشا می‌گذارد. وی می‌گوید: "باکشیده شدن جنگ از خطوط اول جبهه به شهرها زنان و کودکان نیز وارد جنگ می‌شوند با این تفاوت که سربازان درگیر در جنگ سنگری برای پناه گرفتن دارند اما زنان و کودکان با حمله به شهرها کاملا بی‌پناه می‌مانند. اما زنان در سخت ترین شرایط زندگی و علیرغم تمامی مصائب جنگ و خشونت مقاومت می‌کنند واین مقاومت زیبایی خاصی را در چهرها یشان ایجاد می‌کند. برای من نشان دادن زیبایی این مقاومت بسیار مهم است. "



دریکی از عکسهای این مجموعه دوزن رواندایی به تصویر کشیده شده اند که پشت به هم و خیره به تابلوهایی پوشیده از عکسهای کوچک سعی در یافتن نشانی از کودکان خود دارند. این عکس مربوط به جنگ داخلی روانداست که در خلال آن قتل عام‌های وسیعی از مردم رواندا صورت گرفت . این کودکان به هنگام گریزاز صحنه‌ی جنگ از خانواده‌های خود دور افتاده و توسط یونیسف در اردوگاهی متمرکز شده بودند.

رضا در این مورد می‌گوید: "بزرگترین مشکل در آن زمان یافتن والدین این کودکان بود. به همین خاطر و با همکاری یونیسف و صلیب سرخ در سال ١٩٩٦شروع به عکاسی از این کودکان کردم که در پایان مجموعا دوازده هزار عکس را شامل می‌شد. پس از اتمام عکاسی از کودکان با برگزاری نمایشگاههای متعدد دراردوگاههای پناهندگان در نواحی مختلف نزدیک به سه هزار و پانصد کودک توانستند به میان خانواده‌های خود باز گردند."



در گستره‌ی بدون مرز دریچه‌ی دوربین رضا زندگی زنان از چین، روسیه، ، هند، افغانستان گرفته تا آذربایجان، ، مصر، ترکیه، فرانسه و ... علیرغم تفاوتهای فرهنگی که گاه فرسنگها از یکدیگر فاصله دارند، عظمت و شکوه آنان به نمایش گذارده می‌شود، آنجا که ایندیرا گاندی به تنهایی در مقابل ردیفی از سربازان سیک هندی ایستاده است تا مراسم استقبال از سران کشورها را برگزار کند. این عکس یکی از مهمترین عکسهای موجود پیش از ترور ایندیرا گاندی است.

رضا در شرح این عکس می‌گوید:" در خلال کنفرانس کشورهای بی‌طرف، ایندرا گاندی در مقابل خطی از سربازان سیک به تنهایی ایستاده بود تا مراسم استقبال از رهبران کشورهای مصر، کوبا، سوریه و... را برگزار کند ، چند روز پیش از آن دولت هند به دستور ایندیرا گاندی به معابد سیکها حمله کرده بود. ایستادن او در مقابل محافظان شخصی خود که اکثرا از سیکها بودند و کادری که برای ثبت این عکس داشتم درست صحنه‌ی اعدام را تداعی می‌کرد. در آن لحظه این موضوع آنقدر برای من واضح بود که صحنه را به خبرنگاری که در کنارم بود نشان دادم و گفتم ببین او مانند یک اعدامی در مقابل جوخه‌ی اعدام ایستاده است، به فاصله‌ی چند روز پس از آن ایندیرا گاندی توسط دو محافظ سیک خود به قتل رسید. "

رضا دقتی در طول بیست و پنج سال عکاسی خبری همواره درجریان تمام وقایع انسانی رخ داده شده در جهان حضور موثری داشته و با به تصویر کشیدن این وقایع باعث جلب افکار عمومی جهان به آثار مخرب جنگ بر زنان و کودکان شده است و بارها به عنوان نماینده‌ی سازمان ملل در این کشورها وظیفه‌ی کمک به بازسا زی ویرانی‌های پس از جنگ شده است.

پس از سقوط دولت دست نشانده‌ی روسیه در افغانستان به عنوان نماینده‌ی بازسازی این کشور در سال ١٩٩٢ انتخاب شد و در ادامه‌ی این فعالیت‌ها بنیاد فرهنگی آینا را در آنجا تاسیس کرد. وی در توضیح این حرکت می‌گوید: "در ادامه‌ی روند کمک به راه اندازی مطبوعات کشورهای آسیب دیده از به دلیل شناختی که از جامعه‌ی افغانستان داشتم در سال ٢٠٠١ بنیاد فرهنگی آینا را با هدف احیای مطبوعات آزاد و مستقل، آموزش خبرنگار و متخصصین وسایل ارتباط جمعی را در افغانستان راه اندازی کردم. این بنیاد یک سازمان غیر دولتی و کاملا مستقل است. بنیاد آینا که بلافاصله پس از سقوط طالبان تاسیس شد فعالیتهای فراوانی در افغانستان داشته است. انتشار چند روزنامه و مجله و همچنین اولین مجله‌ی اختصاصی کودکان به نام پرواز که در آموزش کودکان افغان نقش مهمی دارد و به منظور بالا بردن میزان سواد و دانش درکودکان افغان منتشر می‌شود از کارهایی است که این بنیاد انجام داده است. علاوه بر آن راه اندازی رادیو و تلویزیون و تربیت متخصصینی مهارت‌های مربوط به این رسانه‌ها را داشته باشند از دیگر اموری است که بنیاد فرهنگی آینا با تمام مشکلات عظیمی که در مسیر خود دارد موفق به انجام آن شده است. " آینا فعالیت خود در سری لانکا را با انتشار مجله‌ی مختص کودکان با همان سبک انتشار پرواز آغاز کرده است.

نمایشگاه عکسهای رضا دقتی تا تاریخ سوم ماه مه همزمان با روز جهانی آزادی مطبوعات ادامه خواهد داشت و دراین روز مجموعه عکسهای به نمایش در آمده در گالری آلکاتل پاریس به منظور کمک به ادامه‌ی انتشار مجله‌ی پرواز در افغانستان به معرض فروش گذارده می‌شود.