iran-emrooz.net | Tue, 07.03.2006, 8:37
هند امروز، دنيايی متفاوت از هند پيش از اصلاحات
ايلنا / محمدجواد شمسعلی
هند امروز با زمانیكه در سال ١٩٩١ اصلاحات اقتصادی در آن آغاز شد، بسيار فرق كرده و به دنيايی ديگر تبديل شده است. باز شدن درهای اقتصاد هند و افزايش روزافزون سرمايهگذاری خارجی و اوت سورسينگ، اين كشور را به عنوان قدرتی جديد در عرصه اقتصاد جهانی معرفی كرده است.
اقتصاد هند كه سومين اقتصاد آسيا به شمار میآيد، گسترهای متنوع را در بر میگيرد كه يك سوی آن از كشاورزی سنتی روستايی صنايعدستی آغاز شده و از سوی ديگر به كشاورزی مدرن، صنايع پيشرفته، فنآوری اطلاعات و خدمات میرسد.
در اين ميان، بخش خدمات با در اختيار گرفتن يك چهارم نيروی كار، نيمی از بازده اقتصادی هند را به خود اختصاص داده است. اين در حالی است كه دو سوم نيروی كار هند در بخش كشاورزی فعال هستند كه اين ميزان با آمار دو تا سه درصدی كشورهای پيشرفته تفاوت چشمگيری دارد و نشان میدهد كه شيوههای سنتی و غيرپيشرفته به شدت بر كشاورزی اين كشور حاكم است.
همين امر دولت هند را بر آن داشته تا با هدف بهبود بخشيدن به زندگی روستانشينان فقير، يك برنامه اصلاحات اقتصادی را طراحی كند و در سال ١٩٩١ آنرا به اجرا بگذارد.
اخيرا كنترل دولت بر تجارت و سرمايهگذاری خارجی كاهش يافته ؛ اما تعرفههای سنگين گمركی(٢٠ درصد برای اقلام غيركشاورزی در سال ٢٠٠٤) و محدوديتهای مربوط به سرمايهگذاری مستقيم خارجی همچنان پابرجاست.
در سال ٢٠٠٥ دولت هند سرمايهگذاری خارجی در بخشهای هواپيمايی غيرنظامی، مخابرات و ساختمانسازی را آزاد كرد.
به گزارش ايلنا، سال گذشته روند خصوصیسازی صنايع دولتی به بن بست رسيد كه همين امر بحثهای جنجال برانگيز سياسی و مشكلات اجتماعی، اقتصادی و سياسی فراوانی را به همراه آورده است.
از سال ١٩٩٤ تا كنون رشد اقتصادی هند بهطور متوسط بالای ٨/٦ درصد بوده كه همين امر باعث شده ميزان فقر در اين كشور ١٠ درصد كاهش يابد.
هند با جديت بر روی جمعيت تحصيلكرده و مسلط به زبان انگليسی خود سرمايهگذاری كرده و از اين راه به رشد عظيم صادرات خدمات نرمافزاری و نيروی كار ماهر در نرمافزار دست يافته است.
با وجود اين رشد چشمگير، بانك جهانی و ساير كارشناسان اقتصادی از كسری شديد بودجه ايالتی و فدرالی هند كه در حال حاضر ٩ درصد از توليد ناخالص داخلی اين كشور را تشكيل میدهد، به شدت ابراز نگرانی كردهاند.
درآمد هند در سال ٢٠٠٥، ١١١ميليارد دلار بود و اين درحالی است كه در اين مدت، ميزان هزينههای اين كشور به ١٣٥ ميليارد و ٨٠٠ ميليون دلار میرسيد. در همين حال بر اساس آخرين آمار ٢٥ درصد از جمعيت هند زيرخط فقر قرار دارند. در چنين شرايطی يكی از مهمترين چالشهای پيشروی هند اين است كه چگونه بايد صنايع توليدی خود را توسعه دهد، تا از اين راه بتواند برای صد ميليون نفری كه در يك دهه آينده وارد بازار كار میشوند، اشتغالزايی كند.
كارشناسان صندوق بينالمللی پول معتقدند: هند بايد برای غلبه كردن بر اين مشكل، يكپارچگی خود را با جهان اقتصاد افزايش دهد. اين كشور برای رسيدن به اين هدف بايد تعرفههای تجاری خود را كاهش دهد، محدوديتهای موجود بر سر راه سرمايهگذاری خارجی را بردارد ، فضای تجارتزا بهبود ببخشد، قوانين كار را انعطافپذيرتر كند و باقی ماندن توليد در اختيار بخشهای كوچك را از بين ببرد.
در حال حاضر، جمعيت طبقه متوسط هند به بيش از ٣٠٠ ميليون نفر رسيده است، كه اين ميزان از كل جمعيت ايالات متحده به عنوان اولين قدرت اقتصادی نيز بيشتر است. وجود چنين جمعيتی به رشد اقتصادی اين كشور چنان سرعتی بخشيده كه در عرض مدتی كوتاه، ميليونها شغل در اين كشور ايجاد شده است.
انتظار میرود؛ امسال صنعت اوت سورسينگ(عرضه كردن تحت قرارداد با طرف خارجی) در هند به تنهايی برای اين كشور كسب درآمد كند كه اين ميزان از مجموع درآمدهای همه شركتهای آمريكايی بسيار بيشتر خواهد بود.
به گزارش ايلنا، تحليلگران با اشاره به چنين وضعيتی، همواره از وجود دو هند حرف میزنند ؛ يك هند ثروتمند كه درآن دريايی از پول خرج میشود و يك هند فقير كه در آن حدود ٢٥٠ ميليون نفر با فقری جانكاه و درآمدی كمتر از يك دلار در روز دست و پنجه نرم میكنند.
اخيرا صندوق بينالمللی پول اقتصاد قدرتمند هند را مورد ستايش قرار داده و رشدی چشمگيرتر را برای آن پيشبينی كرده است. در حالیكه در دسامبر گذشته مان موهان سينگ، نخست وزير هند پيشبينی كرده بود كه در دو تا سه سال آينده رشد اقتصادی اين كشور به ١٠ درصد خواهد رسيد.
صندوق بينالمللی پول نيز بر اين ادعا صحه گذاشت و در بيانيهای اعلام كرد: هم اكنون اقتصاد هند پاداش ١٥ سال اصلاحات اقتصادی خود را دريافت میكند و در آينده نزديك رشد اقتصاد اين كشور میتواند به ميزان با ثبات ٨ تا ١٠ درصد برسد.
صندوق بينالمللی پول در بيانيه خود اعلام كرده است: شرايطی مطلوب كنونی اقتصاد به دهلی نو كمك میكند كه به اصلاحات اقتصادی خود سرعت بخشيده و بهويژه فضای تجارت و قوانين كار خود را بهبود بخشد.
صندوق بينالمللی پول در عين حال هشدار داده است: اگرچه ميزان تورم در حد ٥٤ درصد ثابت نگه داشته شده ؛ اما افزايش ميزان تقاضای داخلی در هند میتواند، تورم را افزايش دهد.
تبديل شدن هند به يك قدرت اقتصادی ، به شدت نظر سرمايهگذاران خارجی را جلب كرده است. هم اكنون وقتی سرمايهگذاران بين المللی به آسيا مینگرند، در كنار چين يك بازيگردان جديد را نيز میبينند كه در حال تبديل شدن به يك قدرت عظيم اقتصادی است.
در پی روانه شدن سيل سرمايههای خارجی به هند ، شاخص كل مومبايی، بورس هند در طی سه سال گذشته سه برابر شده است . در سال ٢٠٠٥ اين بورس شاهد شكسته شدن ركورد سرمايهگذاریهای خارجی به ميزان ١٠ ميليارد دلار بود كه ٣٥ درصد از ميزان توسط ژاپنیها سرمايهگذاری شده بود.
از سال ١٩٩١ كه هند درهای خود را به روی جهان باز كرد، ميزان ذخاير ارزی اين كشور با بيش از ٣٥٠ درصد رشد به ١٤٣ ميليارد دلار رسيد.
به گفته لويس الكساندر، اقتصاددان ارشد موسسه سيتی گروپ، سه عامل عمده رشد اقتصادی اين كشور را پيش میبرند: سرمايهگذاری در جهت توسعه تجهيزات زيربنايی، رشد مصرف شهری كه در نتيجه رشد خدمات حاصل شده و اوت سورسينگ در بخشهايی مانند خدمات مالی.
به گزارش ايلنا، جورج بوش، رييس جمهور آمريكا در سفر اخير خود به هند از اين كشور خواست تا با جديت درهای اقتصاد خود را به سوی جهانيان باز كرده و موانع موجود بر سر راه سرمايهگذاری خارجی را از ميان بردارد. بوش در اين سفر از هند خواست در را بر روی كالاها و خدمات صنعتی آمريكا بگشايد.
بوش، در عين حال ضمن مخالفت با اعتراضات حاميان توليدات داخلی در آمريكا ، وعده داد كه دولت ايالات متحده همچنان به اوت سورسينگ و سپردن توليد و خدمات به نيرو های ارزان قيمت خارجی تاكيد دارد.
چيدامبارام، وزير دارايی هند نيز در اين ديدار اعلام كرد:"هند امروز با آنچه ٢٠ سال پيش بوديم، بسيار متفاوت است. در ٢٠ سال آينده نيز ما با آنچه كه هم اكنون هستيم، بسيار متفاوت خواهيم بود."و هند بسيار تغيير كرده است. افزايش چشمگير درآمدها موجی از مصرف گرايی را در اين كشور به راه انداخته، موجی كه گويی قصد دارد از فرهنگ صرفهجويی كه ميراث گاندی بود، انتقام بگيرد.
امروز اگر كسی به هر يك از بازارها، مراكز خريد، كافهها و رستورانهای دهلی نو سر بزند، خواهد ديد همه آنها مملو از هندیهايی هستند كه میخواهند كام خود را از عمر سپری شده در صرفهجويی بگيرند.
يك شهروند هندی میگويد:"وقتی بچه بودم مردم اگر موفق میشدند يك دو چرخه دست دوم بخرند شيرينی پخش میكردند ؛ اما حالا خانوادهها دو، سه يا حتی چهار ماشين دارند و وقتی هم كه دارند پولهايشان را صرف لباس و غذا میكنند، اصلا اهميتی نمیدهند."