مترجم: محسن داوری
منبع: Forbes
برگرفته از: از نفت چه خبر
تاثیر ایالات متحده در سازوکار جهانی تعیین قیمت نفت و گاز در حال افزایش است. در سالهای فرارو، صادرات نفت منابع نامتعارف (شیل) و الانجی ایالات متحده به بازارهای اروپا افزایش قابل توجهی خواهد یافت. بدین ترتیب کمینه قیمتها در بازار را این دو محصول تعیین خواهند کرد.
سه غول بازار نفت شامل ایالات متحده، روسیه و عربستان سعودی در ابتدای هزاره سوم میلادی، نبرد پرفراز و نشیب و فشردهای را برای تصاحب جایگاه رهبری بازار طلای سیاه آغاز کردهاند. رشد خیره کننده تولید نفت منابع نامتعارف در آمریکا باعث شد تا در سال ۲۰۱۵ میلادی و پس از دو دهه، آمریکاییها جایگاه عربستان به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت دنیا را تصاحب کنند. البته روسها نیز بر تولید خویش افزودهاند.
در سال گذشته میلادی، میانگین تولید روزانه نفت و مایعات نفتی این سه کشور بیش از ۱۲ میلیون بشکه و نزدیک به رکورد تولید تاریخ آنها بوده است. در این نبرد، تنها یک کشور برنده خواهد بود. چشم انداز نفتی بلندمدت و کلان نشان میدهد در سالهای فرارو، ایالات متحده از سایر رقبای خود در بازار پیشی خواهد گرفت. براساس پیش بینی، در سال ۲۰۲۵ میلادی، تولید نفت ایالات متحده با رشدی ۵۰ درصدی از مرز ۱۹ میلیون بشکه در روز فراتر خواهد رفت. در دهه فرارو، مقدار تولید نفت عربستان کم و بیش ثابت و برداشت روسها کاهش خواهد یافت.
با این حساب، وابستگی بازار جهانی نفت به آمریکا در حال افزایش بوده و در میانه دهه آینده، حدود ۲۰ درصد نفت دنیا در این کشور استخراج خواهد شد. هیچ کشور دیگری نمیتواند تا این میزان بر بازار عرضه نفت سلطه یابد. گویی آمریکاییها نقش خود در بازار نفت در دهه ۱۹۷۰ میلادی را یک بار دیگر به دست خواهند آورد.
رشد تولید ایالات متحده بر تاثیرگذاری این کشور در سازوکار قیمتگذاری نفت نیز افزوده و شکاف عرضه، کلید تحلیلهای بنیادین در بازار نفت بوده است. در تحلیل قیمت سر به سر منابع جدید مورد نیاز برای تامین شکاف عرضه، رشد تقاضای جهانی و کاهش برداشت از منابع کنونی مورد توجه قرار گرفته است. منابع جدید عرضه شامل نفت منابع نامتعارف ایالات متحده، پروژههای نفت متعارف در حال مطالعه، رشد تولید غیراوپک و رشد ظرفیت اوپک خواهد بود. نفت منابع نامتعارف ارزان آمریکا میتواند در سه سال آینده، کل افزایش تقاضای جهانی نفت را تامین نماید. بدین ترتیب افزایش قیمت نفت با مانعی بزرگ روبرو خواهد شد. اما در سال ۲۰۲۵ میلادی، این شرایط تغییر خواهد کرد. شکاف عرضه در آن سال ۱۷ میلیون بشکه در روز خواهد بود که ۱۰ میلیون بشکه آن (برابر با ۶۰ درصد) توسط ایالات متحده تامین خواهد شد.
نفت تولید شده در نیمه دهه آینده میلادی، چندان ارزان نخواهد بود. بخشهای بسیار کمهزینه «پرمیان» در آن سالها با کاهش تولید روبرو میشوند و تولیدکنندگان نفت شیل باید روانه سازندهای پرهزینهتر نظیر «ایگل فورد» و «باکن» شوند. در میادین دریای شمال با قیمت ۷۰ دلاری هر بشکه نفت، مشوق لازم برای سرمایهگذاری و تولید از میادین بستر این دریا و برطرف شدن شکاف عرضه فراهم خواهد شد.
از سوی دیگر، گاز تولیدی ایالات متحده نیز در مسیر جهانی شدن است. ماسیمو دی اودورادو، مدیر پژوهشگاه جهانی گاز معتقد است که پایانه هنریهاب به زودی نقشی کلیدی در تعیین قیمت گاز طبیعی خواهد یافت.
با توسعه پرشتاب تولید گاز شیل در یگنه دنیا، قیمت این محصول با کاهش چشمگیری روبرو خواهد شد. تولید گاز همراه از سازندهای پرمیان از منابع جدید عرضه گاز به شمار میرود.
برآورد میشود در پایان سال جاری میلادی، قیمت هر میلیون بیتییو گاز در پایانه هنریهاب به ۳/۴۳ دلار برسد. اما این عدد در سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴ میلادی به ۲/۹ دلار کاهش مییابد. قیمتهای کنونی این محصول در اروپا و آسیا به ترتیب ۵/۴ دلار و ۶/۹ دلار است. در چند سال آینده، تولید الانجی در ایالات متحده افزایش قابل توجهی خواهد یافت و با ورود این بازیگران جدید به بازار اشباع شده کنونی، شاهد افزایش رقابت خواهیم بود.
همچنین کاهش قیمت الانجی در اروپا و آسیا نیز بخش دیگری از پیشبینیست. بدین ترتیب آمریکاییها در سایه انقلاب شیل میتوانند بر بازار الانجی نیز سلطه یابند؛ پس پایانه هنریهاب، پایتخت قیمتگذاری گاز در دهه آینده میلادی خواهد بود.