اقتصاد ایران پس از رفع تحریمها موضوعی است که ندای ایرانیان با چهار کارشناس اقتصادی به بحث نشسته است. دکتر طهماسب مظاهری، دکتر غلامعلی فرجادی، دکتر حسین راغفر و دکتر فرشاد مومنی در خصوص چالشهای اقتصاد پس از تحریمها صحبت کردند. مشروح نظرات چهار اقتصاد دان در خصوص قتصاد ایران پس از تحریمها در ذیل آمده است:
مظاهری: از این به بعد به تولید توجه کنیم
اگر دو نتیجه تحریم را حاکی از افزایش هزینه تولید و کاهش تولید ناخالص ملی و افزایش تورم درنظر بگیریم این عوامل قدرت خرید مردم را کاهش میدهد چنانچه با آن عامل سوم بخشی از کاهش خرید تورم را جبران کنیم در بهبودی وضعیت معیشت مردم تاثیرگذار خواهد بود. برای توضیح بیشتر باید گفت: تاثیرات واقعی لغو تحریمها از مدتها پیش در اقتصاد کشورمان نمایان شد. البته اگر نرخ تورم در مورد قیمت کالاها و خدمات وارداتی کاهش پیدا کند روی قیمت کالاهای موجود اندکی تاثیر مثبت خواهد گذاشت و به طور قطع میتواند تاثیر جدی و واقعی خود را بر حوزههایی که مربوط به واردات آن کالاها و خدمات به کشور میشود بگذارد، بهطور مثال کالاهایی که از خارج وارد میشوند بین ۱۰ تا ۵۰ و گاهی ۱۰۰ درصد گرانتر خریداری میشوند، بنابراین با لغو تحریمها بین ۱۰ تا ۵۰ و حتی ۶۰ درصد کاهش قیمت در برخی کالاها و خدمات وارداتی به کشور خواهیم داشت. بنده انتظار دارم بین ۵/ ۱ تا ۲ میلیارد دلار به قدرت خرید ارزی دولت اضافه شود که امیدوارم بخش کمتری از این رقم به کالاهای مصرفی و بخش عمده آن به کالاهای سرمایهای و مواد اولیه اختصاص پیدا کند.
فرجادی: دچار خوشبینی کاذب شدن ممکن است ظرفیت تحمل جامعه را سرریز کند
لغو تحریمها هرچند امکاناتی را برای ما فراهم میکند اما معجزه نمیکند. شاید شکاف بزرگی میان آنچه انتظارات عمومی از اثر لغو تحریمها تلقی میکند با آنچه واقعیت دارد، وجود داشته باشد اگر این شکاف را درست مدیریت نکنیم، ممکن است آن شرایط بدتر از شرایط فعلی که تحریم است، بشود. یعنی شکلگیری انتظارات فراتر از واقعیت برای شرایط پس توافق این خطر را دارد که در صورت مواجهه با واقعیت اعتماد عمومی خدشه دار شود. در حال حاضر نه تنها در میان عامه مردم که برخی مدیران نیز تصور میکنند با توافق هستهای، همه مسائل کشور حل میشود در حالی این موضوع صحت ندارد. بسیاری از مسائل ارتباطی به تحریم ندارد. سامان یافتن برخی از عواملی هم که به تحریم ربط دارد، زمانبر خواهد بود. بنابراین دچار خوشبینی کاذب شدن ممکن است ظرفیت تحمل جامعه را سرریز کند.
راغفر: رفع تحریمها فقط در حدود ۵ درصد از اقتصاد کشور را سامان میدهد
رفع تحریمها میتواند وضع اقتصادی کشور را بهبود بخشد اما اگر توجهی به تولید داخل نگردد و منابع حاصل صرف واردات گردد، در بلند مدت وضع اقتصادی بدتر خواهد شد. رفع تحریمها فقط در حدود ۵ درصد از اقتصاد کشور را سامان میدهد و ۹۵ درصد آن منوط به اتخاذ سیاستهای درست اقتصادی در کشور است.
مومنی: رفع تحریمها حکم شمشیر دو دم را دارد
رفع تحریمها و فرصتهایی که در اختیار ایران قرار میگیرد، حکم شمشیر دو دم را دارد اگر به شکل خرد ورزانه با این فرصتها روبه رو نشویم، میتواند دقیقا به نقطه مقابل خودش تبدیل شود. به این معنا که اگر در اثر مذاکرات بخشی از منابع مادی ایران آزاد شود این منابع اگر به سمت تولید حرکت نکند قطعا ما را با مشکل روبرو خواهد کرد. اگر تنش زدایی در مناسبات بین المللی آبی برای مردم گرم نشود و کیفیت زندگی و رفاه ایرانیها بهبود پیدا نکند، زبان تندروها و تنش آفرینان را میتواند دراز تر کند.