اولنا هارماش / خبرگزاری رویترز / ۲۲ دسامبر ۲۰۲۵
در یک روز معمولی نوامبر در شهر چرنیهیف اوکراین، صدای آژیر حمله هوایی صبحگاهی سکوت شهر را درهم شکست. ایهور شوتکوفسکی، مدیر شعبه «نووا پست»، کارکنان و مشتریان را به سرعت به پناهگاه بتنی هدایت کرد.
چند دقیقه بعد، با اعلام رفع خطر، تیم دوباره پشت پیشخوان بازگشت و شروع به مرتبسازی بستهها کرد. این روال اکنون بخشی از زندگی روزمره یکی از بزرگترین شرکتهای خصوصی اوکراین شده است.
نزدیک به چهار سال از آغاز تهاجم روسیه میگذرد و «نووا پست» یاد گرفته است که در میان قطعیهای برق، حملات موشکی و اختلال در مسیرهای حملونقل به کار خود ادامه دهد. این شرکت اکنون روزانه بیش از ۱.۵ میلیون بسته تحویل میدهد و به یکی از معدود نمونههای موفقیت شرکتی در دوران جنگ – خارج از حوزه دفاعی – تبدیل شده است.
حملات پهپادی روزانه در چرنیهیف – شهری که حدود ۱۲۵ کیلومتر (۷۸ مایل) شمال کییف قرار دارد – به امری عادی تبدیل شده و حملات شبانه به تأسیسات انرژی، خانهها و کسبوکارها را در تاریکی فرو میبرد.
هانا هونچار، مدیر منطقهای نووا پست در چرنیهیف، در شعبهای که با بستههایی پر شده – از شکلات و کتاب گرفته تا ژنراتور و مبلمان – به رویترز گفت:
«ما فرایندهایمان را تغییر میدهیم، با قطعی برق و شرایط جنگی سازگار میشویم.»
«نووا پست» که در سال ۲۰۰۱ تأسیس شد، با تحویل یک تا دو روزه، بازار پستی اوکراین را متحول کرد و انحصار شرکت دولتی اوکرپوشتا را شکست. امروز این شرکت از هرجومرج جنگ فرصت رشد ساخته و مرزهای غربی اوکراین را به شهرهای خط مقدم در شرق و جنوب متصل کرده و همچنین به میلیونها پناهنده اوکراینی در اروپا خدماترسانی میکند.
مقامات شرکت به رویترز گفتند که برنامه گسترش بیشتری برای سال ۲۰۲۶ دارند.
ویاچسلاو کلیموف، همبنیانگذار و هممالک نووا پست، در مقر شرکت در کییف به رویترز گفت: «سالهای جنگ از نظر رشد و توسعه ما کمتر از اوایل دهه ۲۰۱۰ – زمانی که شرکت هر سال سه برابر میشد – چشمگیر نبودهاند.»
تحول در بخش پستی پساشوروی
نووا پست بهسرعت به نماد نوآوری در اقتصادی وابسته به فلزات و غلات تبدیل شد. اما جنگ روسیه اقتصاد را ویران کرد؛ میلیونها نفر از کشور گریختند یا در داخل کشور آواره شدند، کسبوکارها به سمت غرب و دور از خط مقدم جابهجا شدند و تمرکز به هزینههای دفاعی معطوف شد.
بخش پستی و تحویل در ابتدا ضربه شدیدی خورد، اما بهزودی دوباره سرپا ایستاد.
نووا پست اکنون به دنبال رشد بیشتر است و تمرکز ویژهای بر حمایت از کسبوکارهای کوچک در سراسر کشور دارد.
جنگ، کارکنان و شعبهها را نابود میکند
اداره کسبوکار در زمان جنگ هزینههای انسانی و مالی سنگینی به همراه دارد.
نووا پست تاکنون ۲۴۹ نفر از کارکنان خود را از دست داده است: ۲۲۷ نفر از سربازانی که به ارتش اعزام شده و در جبهه کشته شدند و ۲۲ کارمند غیرنظامی که در خانه یا محل کارشان بر اثر حملات روسیه در شهرهایی دور از خط مقدم جان باختند.
از نظر مالی، از آغاز تهاجم تاکنون حدود ۱ میلیارد گریونا (۲۴ میلیون دلار) خسارت به صدها شعبه و تأسیسات دیگر وارد شده و ۳ میلیارد گریونا دیگر نیز برای جبران حدود ۱۳۸ هزار بسته نابودشده هزینه شده است.
با وجود خطرات، نووا پست اغلب یکی از آخرین شرکتهای بزرگی است که یک منطقه را ترک میکند. آخرین شعبه از ۱۰ شعبه خود در شهر محاصرهشده پوکروفسک در شرق را تنها در فوریه تعطیل کرد و همچنان به مناطق خط مقدم، از جمله شهر خِرسون در جنوب، خدماترسانی میکند.
انتظار فصل کریسمس رکوردشکن
کلیموف اعلام کرد که نووا پست در سال ۲۰۲۴ حدود ۴۸۰ میلیون مرسوله تحویل داد – ۱۶ درصد رشد نسبت به سال قبل – و انتظار دارد امسال نیز رشد دو رقمی داشته باشد و فصل کریسمس بسیار قوی باشد.
او گفت: «ما برای فصل اوج آماده میشویم» و اشاره کرد که نیروی کار اضافی استخدام شده است.
سود خالص نیز در حال افزایش است: در ۹ ماه اول سال ۲۰۲۵ حدود ۳۵ درصد رشد داشته و به ۲.۸۸ میلیارد گریونا (۶۷ میلیون دلار) رسیده است.
شرکت اکنون حدود ۳۰ هزار نفر را استخدام کرده و تعداد دستگاههای خودکار تحویل بسته (پستمات) را از حدود ۲۴ هزار دستگاه در سال ۲۰۲۴ به نزدیک ۳۳ هزار دستگاه در سال ۲۰۲۵ افزایش داده است. تعداد شعبهها نیز از ۱۳,۲۰۸ شعبه به حدود ۱۵,۰۰۰ شعبه رسیده است – آماری که پیشتر منتشر نشده بود.
رشد شرکت تنها به اوکراین محدود نیست.
کلیموف گفت: «وقتی جنگ آغاز شد، ما در دو کشور – اوکراین و مولداوی – حضور داشتیم. حالا در ۱۶ کشور هستیم.»
شرکت به دنبال گسترش بیشتر در اروپا است و قصد دارد تحویل به و از ایالات متحده، چین و دیگر کشورها را افزایش دهد.
برای حفظ فعالیت در زمان قطعی برق، نووا پست در ژنراتورها سرمایهگذاری کرده و در مراکز بزرگ مرتبسازی، تأمین گاز اختصاصی دارد.
ایهور شوتکوفسکی، مدیر شعبه چرنیهیف گفت: «اگر برق قطع شود یا خاموشی رخ دهد، ما ژنراتور و استارلینک داریم. حتی اگر در شهر اینترنت نباشد، استارلینک را وصل میکنیم و کار را ادامه میدهیم.»
مشتریان گاهی برای «شارژ تلفن همراه یا حتی خشک کردن موهایشان» به شعبهها سر میزنند.
برای کریسمس و سال نو، نووا پست بستهبندیهای ویژهای با الهام از هنر سنتی اوکراینی «ویتیننکا» (برش کاغذ) معرفی کرده است.
اولها پوپروتسکا-ماتوسیاک، نماینده نووا پست گفت: «برای ما مهم است که پیش از تعطیلات، هر بسته حتی پیش از باز شدن، شادی به ارمغان بیاورد.»