پاپ در نخستین سفر خارجی خود به ترکیه و لبنان می‌رود
جاشوا مک‌الوئی / خبرگزاری رویترز / ۲۵ نوامبر ۲۰۲۵
پاپ لئو روز پنجشنبه نخستین سفر خارجی خود به‌عنوان رهبر کلیسای کاتولیک را آغاز می‌کند و راهی ترکیه و لبنان می‌شود؛ جایی که انتظار می‌رود او خواستار صلح در منطقه و اتحاد میان کلیساهای مسیحی شود که مدت‌هاست دچار شکاف هستند.
لئو، نخستین پاپ آمریکایی، در این سفر که از ۲۷ نوامبر تا ۲ دسامبر ادامه خواهد داشت، نخستین سخنرانی‌های خود را خطاب به دولت‌های خارجی ایراد کرده و از برخی اماکن حساس فرهنگی دیدار خواهد کرد.
پیش از او، پاپ فرانسیس قصد داشت به هر دو کشور سفر کند اما به دلیل وخامت وضعیت جسمانی موفق نشد. فرانسیس در ۲۱ آوریل درگذشت و لئو که اصالتاً اهل شیکاگو است، در ۸ مه توسط کاردینال‌های جهان به مقام پاپی انتخاب شد.
جان تاویس، خبرنگار بازنشسته واتیکان که سه دوره پاپی را پوشش داده، گفت: «نخستین سفر خارجی یک پاپ فرصتی است برای جلب توجه جهانیان.» او افزود: «آنچه برای پاپ لئو اهمیت دارد توانایی او در برقراری ارتباط با مخاطبان گسترده‌تر است؛ در منطقه‌ای که جنگ و صلح، نیازهای انسانی و گفت‌وگوی میان ادیان مسائل حیاتی محسوب می‌شوند.»
سفرهای پاپ و توجه جهانی
لئو ابتدا از ۲۷ تا ۳۰ نوامبر به ترکیه می‌رود و چندین برنامه مشترک با پاتریارک بارتولومئو، رهبر معنوی ۲۶۰ میلیون مسیحی ارتدوکس جهان که در استانبول مستقر است، خواهد داشت.
صلح، محور اصلی سفر او به لبنان خواهد بود؛ کشوری که بالاترین درصد جمعیت مسیحی در خاورمیانه را دارد.
روز یکشنبه، اسرائیل در حمله هوایی به حومه جنوبی بیروت، یکی از فرماندهان ارشد نظامی حزب‌الله – گروهی مورد حمایت ایران – را کشت؛ اقدامی که با وجود آتش‌بس یک ساله با میانجیگری آمریکا صورت گرفت.
مسجد سلطان احمد، مسجد آبی، در استانبول
رهبران لبنان، کشوری که میزبان یک میلیون پناهجوی سوری و فلسطینی است و همچنان با بحران اقتصادی طولانی‌مدت دست‌وپنجه نرم می‌کند، امیدوارند سفر پاپ توجه جهانی را به مشکلاتشان جلب کند.
در ماه اکتبر، دیدار ملکه رانیا از اردن با پاپ در واتیکان نگرانی‌هایی درباره امنیت سفر به لبنان ایجاد کرد. او از پاپ پرسید آیا رفتن به این کشور امن است؟ لئو پاسخ داد: «خب، ما می‌رویم.»
سفرهای خارجی به بخش مهمی از پاپ‌های مدرن تبدیل شده‌اند؛ پاپ‌ها با حضور در اجتماعات میلیونی، ایراد سخنرانی‌های سیاست خارجی و دیپلماسی بین‌المللی توجه جهانیان را جلب می‌کنند.
پاپ فرانسیس در طول ۱۲ سال رهبری خود ۴۷ سفر خارجی انجام داد و اغلب با اظهارنظرهای غیرمنتظره در جریان این سفرها خبرساز شد. او همچنین به خاطر پاسخ‌های صریح در کنفرانس‌های مطبوعاتی هوایی مشهور بود؛ معدود زمانی که رهبر کلیسا به‌طور مفصل با خبرنگاران گفت‌وگو می‌کرد.
لئو اما سبک محتاطانه‌تری دارد و معمولاً از روی متن‌های آماده سخن می‌گوید. او در شش ماه گذشته تنها یک مصاحبه اختصاصی داشته است.
کشیش توماس ریس، روحانی یسوعی و مفسر، گفت: «آنچه تاکنون دیده‌ایم پاپی است که هنگام سخن گفتن بسیار محتاط است. اما هر سفر ریسکی دارد؛ همیشه امکان خطا یا لغزش وجود دارد.»
بزرگداشت شورای نیقیه
در ترکیه، لئو و بارتولومئو هزار و هفتصدمین سالگرد یکی از شوراهای مهم اولیه کلیسا را جشن خواهند گرفت؛ شورایی که در نیقیه – شهر کنونی ایزنیک – برگزار شد و اعتقادی را تدوین کرد که امروز بیشتر از ۲.۶ میلیارد مسیحی جهان آن را می‌خوانند.
ارتدوکس‌ها و کاتولیک‌ها در سال ۱۰۵۴ میلادی طی «شکاف شرق و غرب» از هم جدا شدند، اما در دهه‌های اخیر روابط خود را تقویت کرده‌اند.
کشیش جان کریساویس، مشاور بارتولومئو، گفت این رویداد «به‌ویژه به‌عنوان نشانه و تعهدی برای وحدت در جهانی پراکنده و پرتنش معنا دارد.»
چندین رهبر ارتدوکس دیگر نیز انتظار می‌رود در این سالگرد حضور یابند، اما واتیکان هنوز نامی اعلام نکرده است.
پاتریارک مسکو، جامعه ارتدوکس نزدیک به ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه که در سال ۲۰۱۸ روابط خود را با بارتولومئو قطع کرد، قرار نیست شرکت کند.
یادبود انفجار بندر بیروت
لئو همچنین از مسجد آبی استانبول دیدار خواهد کرد؛ نخستین حضور او به‌عنوان پاپ در یک مکان عبادت اسلامی. او همچنین مراسم عشای ربانی کاتولیک را در سالن ورزشی «فولکس‌واگن آرنا» استانبول برگزار خواهد کرد.
کشیش نیکولا ماسدو، کشیش کلیسای کاتولیک «روح‌القدس» استانبول، گفت علاقه گسترده به سفر پاپ جدید باعث شد برگزارکنندگان مراسم را از کلیسا به سالن بزرگ‌تر منتقل کنند که ظرفیت حدود ۵ هزار نفر دارد.
ترکیه، کشوری با اکثریت مسلمان، حدود ۳۶ هزار کاتولیک دارد؛ در حالی که جمعیت کل آن نزدیک به ۸۵ میلیون نفر است (بر اساس آمار واتیکان).
برنامه سفر لئو در لبنان شامل دعایی در محل انفجار شیمیایی بندر بیروت در سال ۲۰۲۰ است؛ حادثه‌ای که ۲۰۰ نفر را کشت و میلیاردها دلار خسارت برجای گذاشت.
او همچنین نشست بین‌ادیانی برگزار کرده و مراسم عشای ربانی روباز را در ساحل بیروت رهبری خواهد کرد. با این حال، لئو که به پنج شهر و منطقه لبنان سفر می‌کند، به جنوب کشور – هدف حملات اسرائیل – نخواهد رفت.
کشیش میشل عبود، رئیس شبکه خیریه کلیسای کاتولیک در لبنان، به رسانه واتیکان گفت سفر پاپ نشانه‌ای از «همبستگی» است.
وی گفت: «مردم خواهند دانست که با وجود تمام شرایط سختی که پشت سر گذاشته‌اند، نباید احساس کنند که به حال خود رها شده‌اند.»