طارق عماره / خبرگزاری رویترز / ۲۲ نوامبر ۲۰۲۵
هزاران تونسی روز شنبه در پایتخت راهپیمایی کردند و علیه «بیعدالتی و سرکوب» شعار دادند. آنان رئیسجمهور قیس سعید را متهم کردند که با استفاده از دستگاه قضایی و پلیس، حکومت فردی خود را تثبیت کرده است.
این اعتراض بخشی از موجی گسترده بود که تونس را فرا گرفته و روزنامهنگاران، پزشکان، بانکها و سیستم حملونقل عمومی را درگیر کرده است. همچنین هزاران نفر خواستار تعطیلی یک کارخانه شیمیایی به دلایل زیستمحیطی شدند.
معترضان با پوشیدن لباسهای سیاه، خشم و اندوه خود را از آنچه «تبدیل تونس به زندانی روباز» نامیدند، نشان دادند. آنان پلاکاردهایی با شعارهایی چون «بس است سرکوب»، «نه ترس، نه وحشت، خیابانها متعلق به مردم است» در دست داشتند.
این تجمع فعالان، سازمانهای غیردولتی و احزاب پراکنده از طیفهای مختلف را در یک نمایش نادر از اتحاد علیه سعید گرد هم آورد. این رویداد بحران شدید سیاسی و اقتصادی تونس را برجسته میکند و چالشی بزرگ برای سعید محسوب میشود؛ کسی که در سال ۲۰۲۱ قدرت را به دست گرفت و با صدور فرمان حکمرانی را آغاز کرد.
معترضان شعارهایی چون «ما در حال خفه شدن هستیم!»، «بس است استبداد!» و «مردم خواهان سقوط رژیم هستند!» سر دادند.
عزالدین حزقی، پدر سیاستمدار زندانی جوهر بن مبارک، به رویترز گفت: «سعید کشور را به زندانی روباز تبدیل کرده است، ما هرگز تسلیم نخواهیم شد.»
احزاب مخالف، گروههای مدنی و روزنامهنگاران همگی سعید را متهم میکنند که با بهرهگیری از دستگاه قضایی و پلیس، انتقادها را خاموش میسازد.
ماه گذشته سه گروه برجسته حقوق مدنی اعلام کردند که مقامات فعالیتهای آنان را به دلیل ادعای دریافت بودجه خارجی تعلیق کردهاند.
سازمان عفو بینالملل اعلام کرده است که سرکوب گروههای حقوقی به سطحی بحرانی رسیده و شامل بازداشتهای خودسرانه، توقیف داراییها، محدودیتهای بانکی و تعلیق فعالیتها علیه ۱۴ سازمان غیردولتی میشود.
مخالفان میگویند سعید استقلال دستگاه قضایی را نابود کرده است. او در سال ۲۰۲۲ شورای عالی قضایی را منحل و دهها قاضی را برکنار کرد؛ اقدامی که گروههای مخالف و مدافعان حقوق بشر آن را کودتا خواندند.
اکثر رهبران مخالف و دهها منتقد اکنون در زندان هستند.
سعید اما انکار میکند که به دیکتاتور تبدیل شده یا از دستگاه قضایی علیه مخالفان استفاده میکند و میگوید در حال پاکسازی تونس از «خائنان» است.