باراک راوید / اکسیوس
ارتش اسرائیل اعلام کرد که پس از درخواست رئیس‌جمهور ترامپ برای توقف حملات در نوار غزه، این کشور عملیات خود را در این منطقه به حالت دفاعی تغییر داده است. این بیانیه صبح شنبه به وقت محلی منتشر شد.
اهمیت موضوع:
این نزدیک‌ترین موقعیتی است که اسرائیل و حماس از زمان حملات ۷ اکتبر ــ تقریباً دقیقاً دو سال پیش ــ به پایان جنگ نزدیک شده‌اند.
دفتر نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، اعلام کرد او دستور توقف عملیات اشغال شهر غزه و تعلیق حملات هوایی را صادر کرده تا «برای اجرای فوری مرحله نخست طرح ترامپ برای آزادی فوری تمامی گروگان‌ها آماده شود.»
جزئیات خبر:
ترامپ روز جمعه در پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت اسرائیل باید بمباران غزه را متوقف کند «تا بتوانیم گروگان‌ها را سریع و ایمن آزاد کنیم.» او تأکید کرد اکنون بر این باور است که حماس «برای یک صلح پایدار آماده است.»
این نخستین بار بود که رئیس‌جمهور آمریکا تلاش کرد نتانیاهو را از زمان بازگشتش به قدرت، برای توقف جنگ تحت فشار قرار دهد.
این اقدام مدت کوتاهی پس از آن صورت گرفت که حماس به طرح صلح ترامپ درباره غزه پاسخ «بله، اما» داد. این گروه اعلام کرد حاضر است تمامی گروگان‌های باقی‌مانده را در ازای پایان جنگ و خروج کامل نیروهای اسرائیلی آزاد کند. اما در حالی که بخش‌هایی از طرح ترامپ را پذیرفت، درباره بخش‌های دیگر خواستار گفت‌وگوهای فنی شد و تأکید کرد باقی موارد باید از طریق مذاکرات سیاسی حل‌وفصل شود.
پشت پرده:
یک مقام اسرائیلی گفت نتانیاهو از واکنش ترامپ غافلگیر شده بود.
به گفته این مقام، نتانیاهو در رایزنی‌هایی که شب جمعه ــ پس از پاسخ حماس و پیش از اعلام موضع ترامپ ــ انجام داد، بر این نکته تأکید کرد که پاسخ حماس را به منزله رد طرح ترامپ می‌داند.
اما تیم مذاکره‌کننده اسرائیل که مسئول رسیدگی به موضوع گروگان‌هاست، پاسخ حماس را در واقع واکنشی مثبت ارزیابی کرد که می‌تواند مسیر دستیابی به توافق را باز کند.
این مقام افزود نتانیاهو در آن رایزنی‌ها بر ضرورت هماهنگی با ایالات متحده در پاسخ به حماس تأکید داشت تا چنین برداشت نشود که حماس به طرح آمریکا پاسخ مثبت داده است.
اما اندکی بعد ترامپ علناً اعلام کرد که بر این باور است حماس آماده صلح است.
اظهارنظرها:
میانجیگران در قطر و مصر از مواضع حماس و ترامپ استقبال کردند و گفتند در حال آماده‌سازی برای آغاز مذاکرات درباره اجرای توافق هستند.
رهبران فرانسه، آلمان، بریتانیا و ایتالیا نیز به سرعت وارد عمل شدند و خواستار اجرای این طرح و پایان جنگ شدند.
ساعت سه بامداد به وقت محلی، پس از چندین ساعت رایزنی داخلی و گفت‌وگو با کاخ سفید، نتانیاهو بیانیه‌ای صادر کرد و گفت با «همکاری کامل» با رئیس‌جمهور ترامپ کار خواهد کرد.
دفتر او اعلام کرد: «با توجه به پاسخ حماس، اسرائیل برای اجرای فوری مرحله نخست طرح ترامپ به منظور آزادی فوری همه گروگان‌ها آماده می‌شود. ما به همکاری کامل با رئیس‌جمهور و تیم او ادامه خواهیم داد تا جنگ را بر اساس اصولی که از سوی اسرائیل تعیین شده و با دیدگاه رئیس‌جمهور ترامپ هم‌راستا است، پایان دهیم.»
بین خطوط:
یک مقام آمریکایی گفت در حالی که حماس به‌طور کامل طرح را نپذیرفته و نتانیاهو نیز با موضع ترامپ کاملاً موافق نبود، کاخ سفید معتقد است هر دو طرف فضای کافی برای ادامه روند اجرای طرح و حرکت به سوی پایان درگیری باقی گذاشته‌اند.
گام بعدی:
یک مقام اسرائیلی گفت مقامات اسرائیلی صبح شنبه با همتایان مصری خود برای بررسی مذاکرات درباره اجرای بخش‌هایی از توافق ــ به‌ویژه جدول زمانی و دامنه خروج نیروهای اسرائیلی از غزه و فهرست زندانیان و بازداشت‌شدگان فلسطینی که قرار است آزاد شوند ــ گفت‌وگو کردند.
به گفته این مقام، مذاکرات درباره اجرای طرح روز یکشنبه در مصر آغاز خواهد شد. استیو ویتکاف، فرستاده کاخ سفید، و جرد کوشنر، داماد ترامپ، قرار است در این نشست حضور یابند. میانجیگران مصری و قطری نیز مذاکرات غیرمستقیم میان هیأت‌های اسرائیل و حماس را تسهیل خواهند کرد.
یک مقام کاخ سفید گفت: «استیو ویتکاف و جرد کوشنر به مصر خواهند رفت تا جزئیات فنی آزادی گروگان‌ها را نهایی کنند و درباره توافق صلح پایدار گفت‌وگو کنند.»