عمر البام و ابی سول / خبرگزاری آسوشیتدپرس / ۲۳ اوت ۲۰۲۵
جوانان کرد، از جمله اعضای اقلیتهای مذهبی، اخیراً برای پیوستن به نیروهای امنیت عمومی دولت سوریه در عفرین، منطقهای در شمال این کشور که سالها پیش کردها از آن به زور آواره شدند، ثبتنام کردهاند.
تلاش برای جذب اقلیتهای قومی و مذهبی در حالی صورت میگیرد که دولت دمشق پس از بروز خشونتهای فرقهای در ماههای اخیر، که گزارشهای گستردهای از کشتار و تحقیر غیرنظامیان علوی و دروزی توسط جنگجویان وابسته به دولت منتشر شده، تحت نظارت فزایندهای قرار گرفته است.
کمیسیون مورد حمایت سازمان ملل که خشونتها در سواحل سوریه را بررسی کرد، اوایل این ماه توصیه کرد که مقامات باید از جوامع اقلیت برای ایجاد «ترکیب متنوعتر نیروهای امنیتی» به منظور بهبود روابط و اعتماد جامعه جذب نیرو کنند.
اقلیتها بهطور فزایندهای نسبت به مقامات جدید در دمشق، که توسط شبهنظامیان سابق اسلامگرای سنی هدایت میشوند و پس از نزدیک به ۱۴ سال جنگ داخلی در دسامبر گذشته بشار اسد را سرنگون کردند، محتاط هستند.
توافقی که در ماه مارس بین دمشق و نیروهای تحت رهبری کردها که بخش اعظم شمال شرق سوریه را کنترل میکنند، به دست آمده بود، نیز بر پایهای لرزان قرار دارد.
در جستجوی نقشی در دولت جدید
عباس محمد حموده، یک کرد علوی، از جمله جوانانی بود که روز چهارشنبه در مرکز جذب نیرو در عفرین صف کشیده بودند.
او گفت: «من همراه با جوانان منطقهام برای پیوستن به دولت جدید آمدهام. ما با هم متحد خواهیم ایستاد و از این پس از مشکلات و جنگها جلوگیری خواهیم کرد.»
حموده افزود که کردهای عفرین «طی هشت سال گذشته سختیهای زیادی متحمل شدهاند» و اظهار داشت: «امیدوارم جوانان عفرین به دلیل این وابستگی به مقامات جدید، در مورد ما بد فکر نکنند.»
عفرین که قبلاً منطقهای با اکثریت کرد بود، در سال ۲۰۱۸ توسط نیروهای ترکیه و جنگجویان مخالف سوری متحد، پس از عملیات نظامی تحت حمایت ترکیه که جنگجویان نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها و هزاران غیرنظامی کرد را از منطقه بیرون راند، تصرف شد.
اعراب آواره از دیگر مناطق سوریه از آن زمان در این منطقه ساکن شدهاند و کردهایی که باقی ماندهاند از تبعیض علیه خود شکایت دارند.
برخی امیدوارند که تلاش اخیر برای جذب آنها به نیروهای امنیتی نشانهای از حرکت به سوی شمول بیشتر باشد.
مالک موسی، یک کرد از فرقه یزیدی که ثبتنام کرده بود، گفت امیدوار است که «جزئی از ارتش سوریه باشد و هیچ تبعیضی وجود نداشته باشد.»
او افزود: «امیدواریم که دولت جدید برای همه مردم باشد و ظلم و ستمی مانند گذشته وجود نداشته باشد.»
فرهاد خوروتو، مسئول امور سیاسی منطقه عفرین، گفت حدود ۱۰۰۰ جوان در روزهای اخیر برای پیوستن به نیروهای امنیت عمومی در این منطقه از «همه فرقهها، رنگها و عقاید» ثبتنام کردهاند. او تفکیکی از جمعیتشناسی نیروهای جدید ارائه نکرد.
او گفت: «این اولین گام است و استراتژیای وجود دارد ... تا فرزندان عفرین در همه نهادهای دولتی، نه تنها در بخش امنیت داخلی، بلکه در نهادهای غیرنظامی نیز مشارکت داشته باشند.» او افزود که این برنامه جذب نیرو در عفرین بخشی از یک استراتژی ملی بزرگتر است.
نورالدین البابا، سخنگوی وزارت کشور سوریه، در پاسخ به پرسوجو درباره تعداد و درصد اقلیتهای پیوسته به نیروهای امنیتی، به آسوشیتدپرس گفت: «شایستگی و میهنپرستی معیارهای مورد استفاده هستند، نه سهمیههای فرقهای.»
تردید درباره نیات دولت
تلاش برای جذب نیرو با تردیدهایی نیز مواجه شده است.
انجمن اجتماعی عفرین، ابتکاری برای حمایت از آوارگان عفرین در مناطق تحت کنترل کردها در شمال شرق، در بیانیهای در فیسبوک اعلام کرد: «ثبتنام برخی جوانان در نیروهای امنیت عمومی، بدون هیچ تضمینی برای حفاظت از جوامع عفرین و اطمینان از بازگشت شرافتمندانه و داوطلبانه آوارگان، اقدامی غیرمسئولانه است.»
این انجمن مقامات دمشق را متهم کرد که سعی دارند توافق مارس را که خواستار بازگشت آوارگان به خانههایشان، از جمله در عفرین، همراه با ادغام ارتش دولت جدید و نیروهای دموکراتیک سوریه تحت حمایت آمریکا بود، «دور بزنند».
ولادیمیر ون ویلگنبورگ، تحلیلگر امور کردها مستقر در عراق، گفت: «در تئوری، این جذب نیرو میتواند وضعیت کردها در عفرین را بهبود بخشد.»
او افزود: «این بستگی به این دارد که آیا کردها به پستهای رهبری در نیروهای امنیتی عفرین منصوب شوند، آیا واقعاً حرفی برای گفتن خواهند داشت، و آیا برخی گروههای مورد حمایت ترکیه به مناطق اصلی خود بازمیگردند ... و آیا برخی از نقض حقوق متوقف میشود.»
یک مرد کرد ساکن عفرین، که به دلیل نگرانیهای امنیتی نخواست نامش فاش شود، گفت که مردم محلی احساسات متفاوتی درباره این جذب نیرو دارند.
او گفت که آنها معتقدند اگر مقامات «واقعاً در مورد دادن نقش به مردم اصلی این منطقه جدی باشند»، این میتواند مثبت باشد، اما آنها نگرانند که سربازان کرد «به صورت منفی» در صورت بروز درگیری مسلحانه بین نیروهای دولتی و نیروهای دموکراتیک سوریه به کار گرفته شوند.
این مرد افزود که برخی خانوادههای کرد فرزندان خود را به پیوستن به نیروها تشویق میکنند، یا به دلیل اینکه نیروهای امنیتی برای کسانی که گزینههای دیگری ندارند، مسیر شغلی محسوب میشود، یا به امید کسب مزایای سیاسی.
او گفت: «من جوانی را میشناسم که آرایشگر بود و پدربزرگش او را مجبور کرد به نیروهای امنیت عمومی بپیوندد و گفت که باید در دولت نفوذ داشته باشیم.»