خبرگزاری فرانسه به نقل از یک دیپلمات گزارش داد، روز پنجشنبه، ۳۱ ژوئیه، نشستی سطح بالا بین مقامات سوری و اسرائیلی در باکو برگزار میشود تا به مسائل امنیتی در جنوب سوریه پرداخته شود. این نشست با حضور اسعد الشیبانی، وزیر امور خارجه سوریه، و رون درمر، وزیر امور استراتژیک اسرائیل، پس از دیدار مشابهی که هفته گذشته در پاریس برگزار شد، انجام میشود.
به گفته این دیپلمات که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، این مذاکرات پس از سفر بیسابقه توسط الشیبانی به مسکو که برای همان روز برنامهریزی شده، برگزار میشود. سوریه و اسرائیل از سال ۱۹۴۸ به لحاظ حقوقیدر حالت جنگ به سر میبرند.
بر اساس گزارش تلویزیون دولتی سوریه، مذاکرات پاریس عمدتاً بر «تحولات امنیتی اخیر و تلاشها برای جلوگیری از تشدید بیشتر در جنوب سوریه» متمرکز بود. نشست پاریس پس از درگیریهای مرگبار در استان سویدا، که اکثریت آن را دروزیها تشکیل میدهند، برگزار شد؛ جایی که به گفته دیدهبان حقوق بشر سوریه، بیش از ۱,۴۰۰ نفر کشته شدند.
خشونتها ابتدا با درگیری بین شبهنظامیان محلی دروزی و قبایل بادیهنشین سنی آغاز شد، اما بعداً با دخالت نیروهای دولتی سوریه و مداخله اسرائیل تشدید شد. اسرائیل اعلام کرد که اقداماتش با هدف حفاظت از جامعه دروزی انجام شده است.
گزارشها حاکی از آن است که نیروهای اسرائیلی کاخ ریاستجمهوری سوریه و مقر نظامی در دمشق را هدف قرار دادند. ایالات متحده، متحد نزدیک اسرائیل که همچنین از مقامات سوری حمایت کرده، در شب ۱۸ ژوئیه آتشبسی بین دو طرف میانجیگری کرد.
پیش از خشونتهای سویدا، مقامات سوری و اسرائیلی در ۱۲ ژوئیه در باکو مذاکراتی برگزار کرده بودند. اسرائیل از سال ۱۹۶۷ بلندیهای جولان را اشغال کرده و در سال ۱۹۸۱ این منطقه را به طور رسمی ضمیمه خود کرد—اقدامی که از سوی جامعه بینالمللی به رسمیت شناخته نشده است.
در سال ۱۹۷۴، دو کشور پس از جنگ یوم کیپور توافقی برای جداسازی نیروها امضا کردند که منجر به ایجاد یک منطقه حائل تحت نظارت سازمان ملل بین سوریه و بلندیهای جولان اشغالی اسرائیل شد. از زمان برکناری بشار اسد، رئیسجمهور سابق سوریه، در دسامبر گذشته، اسرائیل نیروهایی را به منطقه حائل اعزام کرده و صدها حمله هوایی در سوریه انجام داده است.
اولین سفر وزیر خارجه سوریه به مسکو
در همین حال، روز چهارشنبه، روسیه اعلام کرد که وزیر امور خارجه سوریه به مسکو سفر خواهد کرد — نخستین سفر رسمی یک مقام سوری از دولت جدید پس از برکناری اسد در جریان تهاجم شورشیان سال گذشته.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، به خبرگزاری دولتی تاس گفت که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه، روز پنجشنبه میزبان الشیبانی برای مذاکرات دوجانبه در مسکو خواهد بود. دستور کار شامل روابط سوریه و روسیه و همچنین مسائل بینالمللی و منطقهای گستردهتر است.
سوریه بیانیه رسمی در مورد این سفر منتشر نکرده است. در حالی که اسد برای مدت طولانی متحد نزدیک مسکو بود، روسیه هنگام تهاجم موفق شورشیان در سال گذشته مداخله نکرد. اسد در نهایت مجبور به فرار به روسیه شد.
اسد در بیانیهای در فیسبوک ادعا کرد که میخواست در سوریه بماند و به مبارزه ادامه دهد، اما پس از یورش شورشیان به دمشق، توسط نیروهای روسی تخلیه شد. او گفت که صبح روز ۸ دسامبر، تنها چند ساعت پس از حمله به پایتخت، به پایگاه هوایی حمیمیم روسیه در لاذقیه منتقل شد.
با وجود دشمنی در طول جنگ داخلی، رهبری جدید سوریه تحت ریاست موقت احمد الشرع رویکردی عملگرایانه نسبت به مسکو اتخاذ کرده است. یک هیئت روسی در ژانویه به دمشق سفر کرد و در فوریه، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، با الشرع گفتوگویی داشت که کرملین آن را «کاری و سازنده» توصیف کرد.
برخی از حضور نظامی روسیه در امتداد ساحل سوریه باقی مانده و گزارشها حاکی از ادامه ارسال محمولههای نفتی مسکو به این کشور است.
الشرع علناً از روسیه به دلیل «مخالفت قاطع با حملات اسرائیل و نقض مکرر حاکمیت سوریه» پس از مداخله اسرائیل در اوایل این ماه در درگیریهای بین نیروهای دولتی و گروههای مسلح دروزی تشکر کرد.