باراک راوید، مارک کاپوتو / اکسیوس
مشاوران ترامپ می‌گویند این روزها یک سوال کلیدی ذهن رئیس‌جمهور ترامپ را مشغول کرده است: اگر ایالات متحده به جنگ اسرائیل بپیوندد و بمب‌های عظیم سنگرشکن خود را پرتاب کند، آیا واقعاً مستحکم‌ترین تأسیسات هسته‌ای ایران (فردو) را نابود خواهد کرد؟
چرا این موضوع مهم است: تردیدهای ترامپ در روز چهارشنبه در مورد قطعیت موفقیت، یکی از دلایلی است که او هنوز در مورد اقدام به حمله تردید داشت.
مقامات آمریکایی می‌گویند ترامپ می‌خواهد مطمئن شود که چنین حمله‌ای واقعاً مورد نیاز است، ایالات متحده را به یک جنگ طولانی مدت در خاورمیانه نمی‌کشاند ـــ و مهمتر از همه، واقعاً به هدف نابودی برنامه هسته‌ای ایران دست می‌یابد.
یک مقام آمریکایی گفت: “ما آماده حمله به ایران خواهیم بود. ما هنوز متقاعد نشده‌ایم که وجود ما ضروری است. و می‌خواهیم غیرضروری باشیم. فکر می‌کنم رئیس‌جمهور هنوز متقاعد نشده که وجود ما ضروری است.”
اگر ترامپ وارد جنگ شود، تقریباً مطمئناً سایت غنی‌سازی اورانیوم فردو را که در کوهی در جنوب تهران ساخته شده است، نابود خواهد کرد.
این سایت در صدر فهرست اهداف اسرائیل قرار دارد. اما اسرائیل فاقد بمب‌های سنگرشکن ۳۰ هزار پوندی مورد نیاز برای نابودی آن از هوا و همچنین هواپیمای بمب‌افکن B-2 برای حمل آنها است. ایالات متحده هر دو را در برد پروازی ایران در اختیار دارد.
اگر فردو از جنگ جان سالم به در ببرد
مقامات اسرائیلی نگرانند که اگر فردو از جنگ جان سالم به در ببرد، برنامه هسته‌ای ایران نیز از این مخمصه جان سالم به در خواهد برد.
ترامپ روز چهارشنبه در پاسخ به این سوال که آیا تخریب فردو را ضروری می‌داند، گفت: “ما تنها کسانی هستیم که توانایی انجام این کار را داریم، اما این بدان معنا نیست که من این کار را خواهم کرد.” “همه در این مورد از من سوال کرده‌اند، اما من تصمیمی نگرفته‌ام.”
پشت صحنه: یک مقام آمریکایی گفت که ترامپ به طور خاص از مشاوران نظامی خود پرسیده است که آیا بمب عظیم سنگرشکن (MOP)، فردو را نابود خواهد کرد یا خیر.
به گفته این مقام آمریکایی، مقامات پنتاگون به ترامپ گفتند که مطمئن هستند که این اتفاق خواهد افتاد. اما مشخص نیست که ترامپ کاملاً متقاعد شده باشد.
مقامات فعلی و سابق آمریکایی می‌گویند که بمب‌های سنگرشکن هرگز در میدان نبرد استفاده نشده‌اند، اگرچه در طول توسعه چندین آزمایش را پشت سر گذاشته‌اند.
یکی دیگر از مقامات ارشد آمریکایی گفت: “بمب سنگرشکن کار خواهد کرد. این مسئله مربوط به توانایی‌ها نیست. ما توانایی آن را داریم. اما یک طرح کامل (برای حمله احتمالی) وجود دارد. این فقط پرتاب یک بمب سنگرشکن و اعلام پیروزی نیست.”
این مقام گفت: «پایان بازی برای ما ساده است: بدون سلاح هسته‌ای.» «ممکن است برای اسرائیلی‌ها متفاوت باشد. و اگر منطقی باشد، ما حاضریم به آنجا برویم و یک حمله دقیق انجام دهیم ـــ شاید، در صورت لزوم» و اگر رئیس جمهور آن را «منطقی و مؤثر» بداند.
مقامات اسرائیلی معتقدند که ترامپ به نفع حمله ایالات متحده تصمیم خواهد گرفت، اما ادعا می‌کنند که حتی اگر مجبور شوند به تنهایی این کار را انجام دهند، می‌توانند آسیب قابل توجهی به تأسیسات فردو وارد کنند.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر، و یِشیل لیتر، سفیر اسرائیل در واشنگتن، در مصاحبه‌های اخیر خود اشاره کردند که نیروهای دفاعی اسرائیل گزینه‌هایی فراتر از حملات هوایی دارند.
گزینه حمله کماندویی
یکی از این گزینه‌ها می‌تواند یک حمله کماندویی پرخطر باشد. نیروهای ویژه اسرائیل سپتامبر گذشته چنین عملیاتی را، البته در مقیاسی کوچک‌تر، انجام دادند، زمانی که یک کارخانه موشک زیرزمینی در سوریه را با کارگذاری مواد منفجره و انفجار آن نابود کردند.
اکنون که اسرائیل کنترل کامل حریم هوایی ایران را در دست دارد و ضربه سنگینی به ارتش ایران وارد کرده است، به نظر می‌رسد این گزینه نسبت به حالت عادی، کمتر افراطی باشد.
یک مقام آمریکایی گفت که اسرائیلی‌ها به دولت ترامپ گفته‌اند که اگرچه ممکن است نتوانند با بمب به عمق کافی در کوه برسند، اما ممکن است “این کار را با انسان انجام دهند.”
دو مقام آمریکایی و یک منبع آگاه گفتند که در روزهای اخیر، در حالی که ترامپ در حال بررسی این موضوع بوده است که آیا به جنگ بپیوندد یا خیر، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه او، به طور مستقیم با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در ارتباط بوده است.
یک مقام آمریکایی گفت: «ما همچنان این را مطرح می‌کنیم: بیایید صحبت کنیم. بیایید صحبت کنیم، می‌دانید، چون امید جاودانه است. بعضی روزها استیو [ویتکاف] می‌گوید: «با من تماس گرفته شد. آنها علاقه‌مند به صحبت هستند. و بعضی روزهای دیگر، می‌گوید: «با من تماس نگرفتند.» بنابراین ما ذره‌ای از این موضوع دست نمی‌کشیم.»
یک منبع آگاه از اوضاع گفت: روز جمعه، وزرای امور خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا به همراه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ژنو با عراقچی دیدار خواهند کرد.
یک مقام اروپایی گفت که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز چهارشنبه با مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، تلفنی صحبت کرد و او را از دیدار برنامه‌ریزی شده با همتای ایرانی‌اش مطلع کرد.
حفظ ابهام؛ تاکتیک حکمرانی ترامپ
ترامپ روز چهارشنبه جلسه دیگری در اتاق وضعیت با تیم ارشد امنیت ملی خود در مورد جنگ بین اسرائیل و ایران برگزار کرد.
یک مقام آمریکایی گفت: «صبر رئیس‌جمهور هر دقیقه که می‌گذرد، رو به پایان است. زمان برای ایران واقعاً در حال گذر است و همه گزینه‌ها روی میز است.»
ترامپ پیش از این جلسه در گفتگو با خبرنگاران گفت که هنوز در مورد حمله به ایران تصمیم نگرفته و تأکید کرد که در را به روی یک راه‌حل دیپلماتیک نبسته است.
نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد روز چهارشنبه در توییتی نوشت که تهران «تحت فشار مذاکره نخواهد کرد»، به‌ویژه با «یک جنگ‌طلب که مدت‌هاست به اهمیت خود چسبیده است»، که اشاره‌ای آشکار به نتانیاهو بود. اما نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد که نشان می‌دهد ایرانی‌ها مایل به گفتگو هستند.
مقامات آمریکایی گفتند که ترامپ معتقد است حفظ ابهام در مورد تصمیماتش، فشار بیشتری را بر ایران وارد می‌کند.
رئیس‌جمهور روز چهارشنبه گفت: «من ایده‌هایی دارم. اما دوست دارم در آخرین لحظه تصمیم بگیرم.»