ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه، روز پنجشنبه ۱۹ ژوئن، در گفت‌وگو با سردبیران ارشد خبرگزاری‌های بین‌المللی در شهر سن پترزبورگ، درباره مناقشه ایران و اسرائیل، ناتو و جنگ در اوکراین اظهاراتی کرد.
این اظهارات توسط گزارشگران خبرگزاری رویترز از روسی ترجمه شده است.
در مورد واکنش او به احتمال کشته شدن علی خامنه‌ای توسط اسرائیل و آمریکا:
«اگر اجازه دهید، امیدوارم این پاسخ مناسبی به سؤال شما باشد: من حتی نمی‌خواهم این احتمال را مورد بحث قرار دهم. اصلاً تمایلی به این بحث ندارم.»
«این حرف‌ها را می‌شنوم، اما حتی نمی‌خواهم درباره‌شان صحبت کنم.»
در مورد احتمال تغییر رژیم در ایران:
«همیشه باید دید که آیا شروع یک اقدام به هدف مورد نظر می‌رسد یا خیر. امروز در ایران، با تمام پیچیدگی‌های فرآیندهای داخلی سیاسی که در جریان است (و ما از آن آگاهیم و فکر می‌کنم نیازی به ورود عمیق‌تر به آن نیست)، شاهد انسجام جامعه حول رهبری سیاسی کشور هستیم. این تقریباً همیشه و در همه جا اتفاق می‌افتد و ایران هم مستثنی نیست. این نکته اول است.»
«نکته دوم که بسیار مهم است این است که همه درباره آن صحبت می‌کنند: کارخانه‌های زیرزمینی (تأسیسات هسته‌ای) وجود دارند و اتفاقی برایشان نیفتاده است. به نظر من، درست این است که همه به دنبال راه‌هایی برای پایان دادن به خصومت‌ها و یافتن توافقی بین طرف‌های این مناقشه باشند تا هم منافع ایران در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای (از جمله انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای) تأمین شود و هم امنیت اسرائیل به عنوان یک دولت یهودی تضمین گردد. این مسئله حساسی است و باید با دقت بسیار برخورد کرد، اما به طور کلی، چنین راه‌حلی قابل دستیابی است.»
در مورد حمایت از ایران:
«ما به طور مستمر با شرکای ایرانی خود در تماس هستیم. امروز در ارتباطیم و فردا و پس‌فردا نیز ادامه خواهد داشت. این روابط ادامه دارد.»
«ثانیاً، همان‌طور که گفتم، متخصصان ما در بوشهر حضور دارند — ۲۵۰ نفر به همراه سایر مسافران کاری که تعدادشان ممکن است به ۶۰۰ نفر برسد. ما نمی‌رویم. آیا این حمایت نیست؟ ایران از ما درخواست حمایت دیگری نکرده است.»
در مورد کمک نظامی به ایران:
«ما زمانی به دوستان ایرانی خود پیشنهاد همکاری در زمینه سیستم‌های دفاع هوایی دادیم، اما آن‌ها چندان علاقه‌ای نشان ندادند و موضوع خاتمه یافت. در مورد توافق مشارکت استراتژیک که اشاره کردید، هیچ ماده‌ای مربوط به حوزه دفاعی وجود ندارد... و سوم این‌که، دوستان ایرانی‌مان حتی چنین درخواستی از ما ندارند. بنابراین عملاً چیزی برای بحث وجود ندارد.»
«پیشنهاد ما ایجاد یک سیستم بود، نه تحویل جداگانه تجهیزات. یک بار این موضوع را مطرح کردیم، اما طرف ایرانی علاقه‌ای نشان نداد و موضوع مسکوت ماند. در مورد تحویل‌های جداگانه، بله، در گذشته چنین همکاری‌هایی داشتیم، اما این به بحران امروز ربطی ندارد. این همان چیزی است که به آن همکاری عادی در حوزه فنی-نظامی در چارچوب هنجارهای بین‌المللی می‌گویند.»
در مورد روابط با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا:
«در مورد امکان دیدار با آقای ترامپ، قطعاً چنین ملاقاتی می‌تواند بسیار مفید باشد. من با رئیس‌جمهور آمریکا موافقم — این ملاقات باید آماده شود و به نتایج مثبتی بینجامد... ما برای تلاش او جهت احیای روابط با روسیه در بسیاری از حوزه‌های امنیتی و اقتصادی احترام زیادی قائل هستیم.»
«در حال حاضر تماس‌هایی بین ما و شرکت‌های بزرگ که مایل به بازگشت هستند وجود دارد. این تا حدی خوشبینی محتاطانه‌ای ایجاد می‌کند. امیدوارم هم رئیس‌جمهور آمریکا و هم حلقه نزدیکانش این را ببینند و بشنوند و همراه با نمایندگان کسب‌وکار، تصمیماتی برای احیای روابط روسیه و آمریکا گرفته شود.»
در مورد ناتو:
«ما هیچ گونه تجدید تسلیحات ناتو را تهدیدی برای فدراسیون روسیه نمی‌دانیم، زیرا از نظر تأمین امنیت خودکفا هستیم و به طور مداوم توان دفاعی و نیروهای مسلح خود را ارتقا می‌دهیم. هرچه ناتو انجام دهد، البته تهدیدهایی ایجاد می‌کند، اما ما همه این تهدیدها را خنثی خواهیم کرد. شکی در این نیست. از این منظر، افزایش بودجه ناتو به ۵٪ تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو، کاملاً بی‌معناست.»
«نکته دوم این که متأسفانه در طول قرن‌ها، غرب همواره مسئله تهدید روسیه را مطرح کرده است. این برای نخبگان غربی ابزاری راحت جهت توجیه سیاست داخلی خود بوده است — با توسل به یک تهدید خیالی از شرق، می‌توانستند از مالیات‌دهندگان پول بگیرند و اشتباهات خود در حوزه اقتصاد را به گردن تهدید شرق بیندازند.»
«اگر کشورهای ناتو می‌خواهند بودجه خود را افزایش دهند، خب، این انتخاب خودشان است. اما این به نفع هیچ‌کس نخواهد بود. البته ریسک‌های اضافی ایجاد می‌کنند. بله، می‌کنند. اما این تصمیم ما نیست. به نظر من این کاملاً غیرمنطقی و بی‌هدف است. و البته هیچ تهدیدی از سوی روسیه وجود ندارد. این حرف‌ها پوچ است.»
در مورد روابط با غرب:
«واضح است که بحران فعلی در روابط روسیه و اروپای غربی از سال ۲۰۱۴ آغاز شد. اما مشکل این نیست که روسیه کریمه را ضمیمه کرد، بلکه این است که کشورهای غربی به کودتا در اوکراین کمک کردند. همیشه به ما می‌گویند: باید طبق قواعد زندگی کرد. چه قواعدی؟ وقتی سه کشور — فرانسه، آلمان و لهستان — به کیف رفتند و به عنوان ضامن، توافق‌نامه‌ای بین مخالفان و دولت ویکتور یانوکوویچ امضا کردند، اما چند روز بعد مخالفان کودتا راه انداختند و هیچ‌کس حتی سرفه‌ای هم نکرد، انگار هیچ اتفاقی نیفتاده است.»
«و بعد می‌گویند: باید طبق قواعد زندگی کرد. چه قواعدی؟ شما دارید چه فکری می‌کنید؟ آیا دارید برای دیگران قانون می‌نویسید، اما خودتان هیچ چیز را رعایت نمی‌کنید؟ خب، چه کسی می‌تواند این‌گونه زندگی کند؟ بحران از همین جا شروع شد. نه به این دلیل که روسیه از موضع قدرت عمل کرد.»
«شرکای غربی ما همیشه، حداقل پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، از موضع قدرت عمل کرده‌اند. زیرا نظم جهانی پس از جنگ جهانی دوم بر اساس توازن قوا بین پیروزمندان شکل گرفت. حالا یکی از پیروزمندان — اتحاد جماهیر شوروی — از بین رفته است. پس غربی‌ها شروع به نوشتن قواعد جدید برای خود کردند. چه قواعدی؟»
در مورد اشتباهات احتمالی در دوران قدرت خود:
«هر که گناه نکرده، سنگ اول را پرتاب کند. بگذارید بحث را همین‌جا تمام کنیم.»
در مورد دیدار با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین:
«ما آماده دیدار هستیم، همان‌طور که گفتم، من آماده ملاقات با همه، از جمله زلنسکی، هستم. مسئله این نیست.»
«اگر دولت اوکراین به کسی اعتماد دارد که مذاکره کند، به خدا، زلنسکی باشد. مسئله این نیست. مسئله این است که چه کسی اسناد را امضا می‌کند... وقتی با مسائل جدی سر و کار داریم، برای ما جنبه تبلیغاتی مهم نیست، بلکه جنبه قانونی آن اهمیت دارد.»
«اما نکته اینجاست که امضا باید توسط مقامات قانونی باشد، وگرنه فرد بعدی می‌آید و همه چیز را دور می‌ریزد. اما این‌طور هم نمی‌شود — ما با مسائل جدی روبرو هستیم. به همین دلیل من از این موضوع صرف‌نظر نمی‌کنم، اما کار زیادی باید انجام شود.»
در مورد گفت‌وگو با مرتس، رهبر اپوزیسیون آلمان:
«اگر صدراعظم آلمان بخواهد تماس بگیرد و صحبت کند، بارها گفته‌ام — ما هیچ تماسی رد نمی‌کنیم. و همیشه برای این کار آماده‌ایم... در مقطعی، وقتی شرکای اروپایی ما تصمیم گرفتند در میدان نبرد شکست استراتژیکی به ما وارد کنند، خودشان این تماس‌ها را قطع کردند. آن‌ها قطع کردند، پس خودشان باید از سر بگیرند. ما پذیرای آن‌ها هستیم.»
«اما تردید دارم که آلمان بتواند بیش از آمریکا به عنوان میانجی در مذاکرات ما با اوکراین نقش داشته باشد. یک میانجی باید بی‌طرف باشد. وقتی ما تانک‌های آلمانی و لئوپارد را در میدان نبرد می‌بینیم، و حالا می‌بینیم که آلمان در حال بررسی ارسال موشک‌های تاوروس برای حمله به خاک روسیه است — نه تنها تجهیزات، بلکه حتی با استفاده از افسران Bundeswehr (ارتش آلمان) — قطعاً سؤالات بزرگی مطرح می‌شود. واضح است که اگر این اتفاق بیفتد، تأثیری بر روند جنگ نخواهد داشت (این محال است)، اما روابط ما را کاملاً تخریب خواهد کرد.»
«بنابراین، امروز ما جمهوری فدرال آلمان را — همانند بسیاری دیگر از کشورهای اروپایی — نه به عنوان یک دولت بی‌طرف، بلکه به عنوان حامی اوکراین و در برخی موارد شاید به عنوان شریک در این درگیری‌ها می‌بینیم. با این حال، اگر تمایلی برای گفت‌وگو درباره این موضوع و ارائه ایده‌هایی در این زمینه وجود دارد، تکرار می‌کنم که ما همیشه آماده شنیدن هستیم.»