خبرگزاری آسوشیتدپرس
رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه گفت که پس از حملات اسرائیل، احتمال آلودگی رادیوآکتیوی و شیمیایی در داخل تأسیسات اصلی غنیسازی هستهای ایران در نطنز وجود دارد، اگرچه سطح تشعشعات در خارج از این مجتمع در حال حاضر عادی است.
رافائل ماریانو گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گفت که در صورت استنشاق یا بلعیدن اورانیوم، تشعشعات خطر قابل توجهی ایجاد میکنند. وی افزود که این خطر را میتوان با اقدامات حفاظتی مناسب، مانند استفاده از دستگاههای حفاظت تنفسی در داخل تأسیسات، به طور مؤثر مدیریت کرد.
گروسی گفت: «سطح رادیواکتیویته در خارج از سایت نطنز بدون تغییر و در سطوح عادی باقی مانده است که نشان میدهد هیچ تأثیر رادیولوژیکی خارجی بر جمعیت یا محیط زیست از این رویداد وجود ندارد.»
گروسی در جلسه فوری هیئت نظارت هستهای سازمان ملل در وین که به درخواست روسیه برای بحث در مورد حملات اسرائیل علیه تأسیسات هستهای ایران تشکیل شده بود، سخنرانی میکرد. او گفت که ظاهراً از روز شنبه هیچ آسیب اضافی در نطنز و سایت تحقیقات هستهای اصفهان وجود نداشته است.
او گفت که نگرانی اصلی در داخل تأسیسات نطنز، ترکیب شیمیایی گازی به نام هگزافلوراید اورانیوم است که حاصل مخلوط شدن فلوئور با اورانیوم در طول غنیسازی است. کارشناسان میگویند این گاز بسیار فرار است، به سرعت خورنده است، میتواند پوست را بسوزاند و در صورت استنشاق به خصوص کشنده است. میشود، میتواند پوست را بسوزاند و در صورت استنشاق به ویژه کشنده است.
گروسی گفت: «در میان این شرایط چالشبرانگیز و پیچیده، بسیار مهم است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاعات فنی به موقع و منظمی در مورد تأسیسات و سایتهای مربوطه دریافت کند.»
بدون اطلاعات، دیدهبان هستهای سازمان ملل [آژانس بینالمللی انرژی اتمی] «نمیتواند شرایط رادیواکتیویته و تأثیرات احتمالی بر جمعیت و محیط زیست را به طور دقیق ارزیابی کند و نمیتواند کمکهای لازم را ارائه دهد.»
گروسی گفت که بازرسان سازمان ملل در ایران حضور خواهند داشت و «به محض اینکه شرایط ایمنی اجازه دهد» از تأسیسات هستهای بازرسی خواهند کرد.
او هشدار داد که «تشدید نظامی جان انسانها را تهدید میکند، احتمال انتشار مواد رادیواکتیو با عواقب جدی برای مردم و محیط زیست را افزایش میدهد و کار ضروری برای رسیدن به یک راهحل دیپلماتیک برای اطمینان بلندمدت از اینکه ایران به سلاح هستهای دست نمییابد را به تأخیر میاندازد.»
خسارات گسترده در نطنز
عکسهای ماهوارهای که توسط خبرگزاری آسوشیتدپرس تجزیه و تحلیل شدهاند، خسارات گستردهای را در تأسیسات اصلی غنیسازی هستهای ایران در نطنز نشان میدهند. تصاویر گرفته شده در روز شنبه توسط Planet Labs PBC نشان میدهد که چندین ساختمان آسیب دیده یا تخریب شدهاند. سازههای آسیب دیده شامل ساختمانهایی هستند که توسط کارشناسان به عنوان تأمینکننده برق تأسیسات شناسایی شدهاند.
گروسی روز جمعه به شورای امنیت سازمان ملل متحد گفت که بخش روی زمین تأسیسات نطنز تخریب شده است. او گفت که به نظر نمیرسد تأسیسات اصلی سانتریفیوژ زیرزمینی مورد اصابت قرار گرفته باشد، اما قطع برق میتواند به زیرساختهای آنجا آسیب رسانده باشد.
اسرائیل همچنین به یک مرکز تحقیقات هستهای در اصفهان حمله کرد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که چهار ساختمان حیاتی از جمله یک تأسیسات تبدیل اورانیوم آسیب دیدهاند، اما هیچ نشانهای از افزایش تشعشعات در نطنز یا اصفهان وجود ندارد.
گروسی روز دوشنبه همچنین به هیئت حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت که هیچ آسیبی در محل سایت غنیسازی فردو که در زیر کوه دفن شده و توسط پدافند ضدهوایی محافظت میشود، مشاهده نشده است. به نظر میرسد فردو برای مقاومت در برابر حملات هوایی طراحی شده است.
گروسی همچنین گفت که نیروگاه هستهای بوشهر، تنها نیروگاه هستهای تجاری ایران، هدف حملات اخیر قرار نگرفته و آسیب ندیده است و رآکتور تحقیقاتی تهران نیز تحت تأثیر قرار نگرفته است.
هر کشوری در هیئت ۳۵ عضوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی میتواند طبق قوانین خود درخواست تشکیل جلسه کند. شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته گذشته برای اولین بار در ۲۰ سال گذشته، ایران را در عدم رعایت تعهدات هستهای خود تشخیص داد.