باراک راوید / آکسیوس
ایران روز پنجشنبه تهدید کرد که برای محافظت از مواد هستهای خود در برابر حمله احتمالی نظامی اسرائیل، این مواد را به مکانهای اعلامنشده منتقل خواهد کرد.
چرا این موضوع اهمیت دارد: این تهدید که در نامهای رسمی از سوی «عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران به دبیرکل سازمان ملل و مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) ارائه شده، نشاندهنده احتمال وقوع یک تنش بیسابقه در بحران هستهای ایران است.
در حال حاضر، آژانس بینالمللی انرژی اتمی میتواند به ذخایر اورانیوم غنیشده ایران که در سایتهای اعلامشده نگهداری میشوند، دسترسی داشته باشد و آنها را رصد کند.
در صورتی که این مواد منتقل شوند، تشخیص اینکه آیا ایران در حال ساخت سلاح هستهای است یا نه، بسیار دشوارتر خواهد شد.
زمینه خبر: این تهدید پس از آن مطرح شد که شبکه سیانان و آکسیوس گزارش دادند اسرائیل در حال انجام تدارکات لازم برای حملهای سریع به تأسیسات هستهای ایران است؛ در صورتی که مذاکرات هستهای میان آمریکا و ایران طی هفتههای آینده شکست بخورد.
یک منبع به آکسیوس گفته است اسرائیل بر این باور است که پنجره زمانی آن برای اجرای موفق چنین حملهای ممکن است بهزودی بسته شود.
اظهارات مقام ایرانی: عراقچی در نامه خود نوشت: «در شرایطی که تهدیدات از سوی افراطگرایان صهیونیست ادامه دارد، جمهوری اسلامی ایران چارهای جز اجرای اقدامات ویژه برای حفاظت از تأسیسات و مواد هستهای خود نخواهد داشت، جزئیات مربوطه نیز متعاقباً به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاع داده خواهد شد.»
تحولات جاری: عراقچی و نماینده ویژه کاخ سفید، استیو ویتکوف، قرار است روز جمعه در رم، پنجمین دور از مذاکرات هستهای را برگزار کنند. وزیر امور خارجه عمان نیز در این گفتگوها نقش میانجی را ایفا خواهد کرد.
این مذاکرات به مانع برخورده است: ایران اعلام کرده تنها در صورتی توافق را امضا خواهد کرد که اجازه غنیسازی در داخل کشور را داشته باشد، در حالی که آمریکا گفته غنیسازی خط قرمز آن است.
بر اساس اظهارات دو مقام اسرائیلی، «ران درمر» وزیر امور راهبردی اسرائیل و «دیوید بارنئا» رئیس سازمان اطلاعات موساد، روز جمعه در حاشیه مذاکرات هستهای در رم با ویتکوف دیدار خواهند کرد.
این مقامات گفتهاند هدف از این سفر هماهنگسازی مواضع با ویتکوف و دریافت فوری گزارش پس از پایان مذاکرات است.
وضعیت فعلی: منابع اسرائیلی میگویند که جامعه اطلاعاتی این کشور طی روزهای گذشته از خوشبینی نسبت به دستیابی به توافق هستهای، به این باور رسیده که مذاکرات ممکن است بهزودی شکست بخورد.
به همین دلیل است که آمادگی اسرائیل برای اقدام سریع در صورت صدور چراغ سبز از سوی دونالد ترامپ با فوریت بیشتری دنبال میشود.
یک مقام آمریکایی به آکسیوس گفت دولت ترامپ نگران آن است که «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل حتی بدون تأیید رئیسجمهور دست به اقدام بزند.
ترامپ روز پنجشنبه با نتانیاهو تلفنی گفتوگو کرد و طبق بیانیه دفتر نخستوزیری اسرائیل، آنها بر «لزوم جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای» توافق کردند.
آخرین تحولات: کارولین لویت، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید، در یک نشست خبری گفت که ترامپ و نتانیاهو درباره «توافق احتمالی با ایران که رئیسجمهور آن را در مسیر درست میبیند» گفتوگو کردند.
او افزود: «این موضوع میتواند به یک راهحل بسیار مثبت دیپلماتیک منجر شود یا به یک وضعیت بسیار منفی برای ایران ختم گردد.»
موضع ایران: عراقچی در نامه خود نوشت ایران «تمام اقدامات لازم برای محافظت و دفاع از شهروندان، منافع و تأسیسات خود در برابر هرگونه اقدام تروریستی یا خرابکارانه را انجام خواهد داد.»
وی هشدار داد: «ایران قویاً نسبت به هرگونه ماجراجویی رژیم صهیونیستی هشدار میدهد و به هرگونه تهدید یا اقدام غیرقانونی این رژیم، قاطعانه پاسخ خواهد داد. ما همچنین معتقدیم که در صورت حمله به تأسیسات هستهای جمهوری اسلامی ایران از سوی رژیم اسرائیل، دولت ایالات متحده در این اقدام شریک بوده و مسئولیت حقوقی آن را بر عهده خواهد داشت.»