دیویا آریا / بخش هندی بی‌بی‌سی
نارندرا مودی قرار است با تصدی پست نخست‌وزیری هند برای سومین دوره متوالی تاریخ‌ساز شود.
این موفقیت را تنها یک‌بار جواهر لعل نهرو به دست آورده بود که ۱۶ سال پس از استقلال هند در سال ۱۹۴۷، رهبری هند را برعهده داشت.
اما پیروزی آقای مودی تلخ و شیرین بوده است. حزب او بهاراتیا جاناتا اکثریت خود را در لوک سبها، مجلس سفلای پارلمان هند، از دست داد، در نتیجه آنها برای تشکیل دولت به متحدان‌شان وابسته خواهد بود. آقای مودی در طول حرفه سیاسی طولانی خود هرگز مجبور به رهبری دولتی ائتلافی نشده است.
حزب بهاراتیا جاناتا ۲۴۰ کرسی به دست آورد که کمتر از ۳۰۳ کرسی است که در سال ۲۰۱۹ به دست آورده بود. احزاب اپوزیسیون به رهبری حزب کنگره، تحت نام ایندیا (اتحاد فراگیر توسعه ملی هند) متحد شدند و عملکردی بهتر از حد انتظار داشتند و ۲۳۲ کرسی را به دست آوردند.
کاهش کرسی‌های حزب بهاراتیا جاناتا ممکن است حفظ ثبات در دولت را دشوارتر کند و این حزب باید با اپوزیسیون بسیار قوی‌تری مقابله کند.
راهول گاندی، رهبر حزب کنگره، نتیجه انتخابات را شکستی اخلاقی برای نخست‌وزیر توصیف کرد و گفت: «کشور به نخست‌وزیر مودی گفته است که ما شما را نمی‌خواهیم».
مانند سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۹، حزب بهارتیا جاناتا در انتخابات ۲۰۲۴ به نام آقای مودی مبارزه کرد.
تصویر او بر همه بیلبوردها نقش بسته بود.
او در تظاهراتی به اسم «ضمانت مودی»، با اشاره به وعده‌اش برای اجرای تعهداتی شامل حفظ برنامه‌های رفاهی که دولت‌اش در دهه گذشته راه‌اندازی کرده بود، خواهان رأی شد.
لذا این نتایج به عنوان ضربه مهمی به جایگاه و اعتبار سیاسی او تلقی می‌شود.
چرا بهاراتیا جاناتا کرسی‌های خود را از دست داد؟
سیما چشتی، سردبیر سایت خبری مستقل وایِر می‌گوید: «کالت آقای مودی بی‌شک ضعیف شده است.»
در دوره اخیر بهاراتیا جاناتا با اعتراضات علیه قوانین شهروندی که از سوی بسیاری ضد مسلمانان تلقی می‌شدند و علیه قوانین کشاورزی که در نهایت دولت مجبور به عقب‌نشینی از آن شد، خدشه‌دار شد.
دولت آقای مودی همچنین متهم به سرکوب رسانه‌ها و استفاده از سازمان‌های تحقیقاتی فدرال برای هدف قرار دادن اپوزیسیون بود.
آقای گاندی، رهبر مخالفان، در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود پس از انتشار نتایج انتخابات، نسخه‌ای از قانون اساسی هند را در دست گرفت و اعلام کرد که فقیرترین و به حاشیه رانده‌شده‌ترین افراد با رأی دادن به حزب او، برای محافظت از آن مبارزه کرده‌اند.
یوگندرا یاداو، تحلیلگر سیاسی، افول اکثریت آقای مودی را «پیروزی مردم بر دستگاه دولتی» خواند.
اما آقای مودی وقتی وارد ستاد حزب بهاراتیا جاناتا شد تا پس از پیروزی از کارکنان حزبش تشکر کند، همچنان مانند یک قهرمان مورد استقبال قرار گرفت.
او در میان تشویق‌های بلند و آواز «جای شری رام» یا «زنده باد خداوندگار رام» گلباران شد - و این‌ها نشانه‌ای هستند از نقش محوری دین در محبوبیت این رهبر.
اگر هم آقای مودی نگران اتفاقات آینده بود، چیزی از خود بروز نداد.
او سال آینده ۷۵ ساله می‌شود، سنی که قبلا اعلام کرده بود برای بازنشستگی در حزبش مناسب است.
از آن موقع او از این موضع عدول کرده است و حتی برای خودش در سخنرانی‌‌های مبارزاتی‌اش جایگاهی قدسی قایل شده است اما احتمال درخواست برای کناره‌گیری او در سال آینده را نمی‌توان نادیده گرفت.
اما نخست‌وزیر مودی پیروزی خود را بزرگ‌ترین پیروزی در جهان خواند و گفت که این پیروزی «به او انگیزه داده تا تلاشی مضاعف کند».
و حالا که دارد پا به میدان ناشناخته رهبری یک ائتلاف می‌گذارد این برای او شاید ضروری هم باشد.
پورنیما جوشی، روزنامه‌نگار ارشد و دبیر سیاسی روزنامه ملی هندو بیزینس لاین، می‌گوید نخست‌وزیر مودی قبلاً از اکثریت «قاطع» خود برای اتخاذ تصمیم‌های یک‌جانبه از جمله اخراج رهبران ارشد کلیدی استفاده می‌کرد.
او می‌گوید که حزب بهارتیا جاناتا «مجبور بود در صفوفی نظامی پشت سر این ژنرال حرکت کند» و افزود: «اکنون این نوع انضباط از بین خواهد رفت.»
حزب یکی از قدیمی‌ترین متحدان خود را پیش از این انتخابات از دست داد و زمینه‌ساز فروپاشی رابطه با یکی دیگر شد که حاکی از اعتماد به نفس بیش از حد در به دست آوردن اکثریت برای خودش– و میل به تضعیف احزاب کوچک‌تر – بود.
خانم جوشی می‌گوید: «آقای مودی سرمایه داشتن اکثریت سیاسی را باخته است و حال دیگر نمی‌تواند به شیوه‌ای که در زمین خودش شرایط را تعیین می‌کرد به سیاست‌گذاری شکل بدهد.»
او می‌افزاید که این ممکن است مستلزم تغییر جنبه‌ای تعیین‌کننده از حاکمیت ده سال گذشته حزب بهاراتیا جاناتا– یعنی استفاده آزادانه از گفتار نفرت‌پراکنانه علیه مسلمانان- باشد.
این نتیجه برای مسلمانان هند چه معنایی دارد؟
در تبلیغات پرسر و صدای سال ۲۰۲۴ در انتخابات آقای مودی با قدرت تمام ۲۰۰ میلیون مسلمان هندی را هدف قرار داد – و حتی آنها را نفوذی هم خواند.
او در یک سخنرانی از مردم خواست که بین «رأی دادن به جهاد» و «حاکمیت خداوندگار رام» یکی را انتخاب کنند.
یک زن مسلمان به بی‌بی‌سی گفت: «دیگر چیزی پنهان نیست. همه چیز رو شده است.»
نتایج انتخابات به ویژه در شهرهایی با معابد هندو که دوقطبی شدیدی میان هندوها و مسلمان‌ها به وجود آوده بود نشان می‌دهد تبلیغات تفرقه‌افکنانه حزب بهاراتیا جاناتا ممکن است باعث تقویت اپوزیسیونی شده باشد که حامی اصول سکولار و شمول‌گرای قانون اساسی هند هستند.
سیما چشتی می‌گوید: «حزب بهاراتیا جاناتا با وعده توسعه در انتخابات ۲۰۱۴ مبارزه کرد و در سال ۲۰۱۹ سوار بر حمله [نظامی]ّ به پاکستان و در سال ۲۰۲۴ بر موج اهریمن‌سازی از مسلمانان سوار شد. حالا ... اینکه در سراسر کشور دست رد به سینه‌اش خورده است مهم است.»
یکی از مهم‌ترین وعده‌های انتخاباتی بهاراتیا جاناتا ارایه یک قانون احوال شخصیه واحد – یا قانون مدنی یکپارچه، برای همه شهروندان فارغ از دین‌شان بوده است.
وقتی پای مسایلی مثل ازدواج، طلاق، ارث و فرزندخواندگی به میان می‌آید، هند قوانین مختلفی برای جوامع مختلف بر حسب دین، ایمان و عقایدشان دارد.
جوامع اقلیت از ترس مجبور شدن به تغییر سنت‌ها و رسوم و شیوه زندگی‌شان در برابر قانون مدنی یکپارچه مقاومت کرده‌اند.
برای اجرای قانون مدنی یکپارچه در سراسر کشور، آقای مودی در حال حاضر به حمایت متحدانش برای تصویب آن نیاز دارد.
هنوز روشن نیست که احزاب دیگری که در ائتلاف او حضور دارند درباره این طرح چه فکر می‌کنند – و هر چند دولت‌های ائتلافی در هند امر تازه‌ای نیستند، در گذشته اما در معرض بی‌ثباتی قرار داشته‌اند.
یک دولت ائتلافی بر زندگی در هند چه اثری می‌تواند داشته باشد؟
در دوره قبلی حزب بهاراتیا جاناتا، بسیاری از احزاب مخالف شکایت داشتند که نمی‌توانند بر ایالت‌هایی که در آنها قدرت دارند حکومت مؤثری داشته باشند چون دولت فدرالِ تحت تسلطِ بهاراتیا جاناتا بودجه مقرر آنها را در اختیارشان نمی‌گذاشت.
این‌ها شامل بودجه کمک‌های امدادی برای حوادث طبیعی، ساختن طرح‌های زیرساختی و پرداخت پول برای طرح‌های ضمانت اشتغال روستایی ملی می‌شد.
این احزاب منطقه‌ای امید دارند که دستاوردهای این انتخابات شاید قدرت چانه‌زنی‌شان را افزایش دهد و به ارایه خدمات بهتری به مردم‌شان کمک کند.
حزب بهاراتیا جاناتا حالا که دارد آماده دور سوم حکومت می‌شود احتمال دارد بر قانونی اصرار کند که به خاطر قابلیتش برای منجر شدن به سلطه دولت و وضع مقررات فراوان برای رسانه‌های پخش و دیجیتال از آن انتقاد شده است.
رسانه‌های اصلی در هند به تملق در برابر دولت، خدمت به شرکت‌های بزرگ و ترسو بودن در قبال پرسشگری از دولت متهم شده‌اند.
اما آقای یاداو امیدوار است که حزب بهاراتیا جاناتا با از دست دادن اکثریت این فشارها را کاهش دهد: «امیدوارم که رسانه‌ها بیدار شوند و صدای خود را پیدا کنند.»