آمریکا روز چهارشنبه، ۱۲ اردیبهشت، روسیه را به‌دلیل استفاده از ماده کلروپیکرین علیه نیروهای اوکراینی، به نقض ممنوعیت بین‌المللی استفاده از تسلیحات شیمیایی در جنگ اوکراین متهم کرد.
وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد:«استفاده از چنین مواد شیمیایی یک حادثه مجزا نیست و احتمالاً ناشی از تمایل نیروهای روسیه برای بیرون راندن نیروهای اوکراینی از مواضع مستحکم‌شده و دستیابی به دستاوردهای تاکتیکی در میدان نبرد است.»
به گزارش خبرگزاری رویترز سفارت روسیه در واشینگتن به درخواست برای اظهار نظر درباره بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا پاسخ نداد.
از مایع بی‌رنگ کلروپیکرین، به‌عنوان عامل خفگی، در ساخت تسلیحات شیمیایی استفاده می‌شود و سازمان منع سلاح‌های شیمیایی مستقر در لاهه (OPCW)، که برای اجرا و نظارت بر رعایت کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی ۱۹۹۳ (CWC) ایجاد شده، استفاده از آن را ممنوع کرده است.
نیروهای آلمانی در یکی از اولین موارد استفاده از سلاح‌های شیمیایی، از این ماده علیه نیروهای متفقین در طول جنگ جهانی اول استفاده کردند.
در اوایل ماه جاری، رویترز گزارش داد که ارتش اوکراین گفته است که روسیه در حالی که بزرگ‌ترین پیشروی خود در شرق اوکراین در بیش از دو سال گذشته را انجام می دهد، استفاده غیرقانونی از مواد و تسلیحات شیمیایی را افزایش داده است.
ارتش اوکراین می گوید علاوه بر کلروپیکرین، نیروهای روسی از نارنجک‌های مملو از گازهای CS و CN استفاده کرده‌اند.
به گفته ارتش اوکراین، حداقل ۵۰۰ سرباز اوکراینی به دلیل قرار گرفتن در معرض مواد سمی، تحت درمان قرار گرفته‌اند و یک نفر نیز در اثر خفگی با گاز اشک‌آور کشته شده است.
در حالی که غیرنظامیان معمولاً می‌توانند در جریان اعتراضات از گازهای کنترل شورش فرار کنند، سربازانی که در سنگرها بدون ماسک ضد گاز گیر کرده‌اند یا باید زیر آتش دشمن دست به فرار بزنند یا در خطر خفگی قرار گیرند.
وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه خود گفت که گزارشش را به کنگره ارائه می‌کند زیرا استفاده روسیه از کلروپیکرین علیه سربازان اوکراینی، CWC را نقض می کند.
در این بیانیه آمده است که استفاده مسکو از این ماده شیمیایی، ادامه همان عملیاتی است که در آن برای مسموم کردن الکسی ناوالنی » رهبر فقید اپوزیسیون در سال ۲۰۲۰ و سرگئی اسکریپال و دخترش یولیا در سال ۲۰۱۸ از عامل اعصاب نوویچوک انجام شد.
روسیه دخالت در مسموم کردن این سه نفر را رد کرده است.
در بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا همچنین آمده است که این وزارتخانه تشخیص داده است که روسیه ممنوعیت CWC را در مورد استفاده از عوامل کنترل شورش به عنوان یک روش جنگی نقض کرده است.
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که سه نهاد دولتی روسیه مرتبط با برنامه‌های تسلیحات شیمیایی و بیولوژیکی مسکو را تحریم خواهد کرد.
به گفته وزارت امور خارجه آمریکا، یک واحد نظامی تخصصی که استفاده از کلروپیکرین علیه نیروهای اوکراین را تسهیل می‌کند، از جمله نهادهایی است که تحریم می‌شود. چهار شرکت روسی که از این سه نهاد حمایت می‌کنند نیز تحریم شدند.
در همین حال، وزارت خزانه داری ایالات متحده نیز به‌طور جداگانه تحریم‌هایی را علیه سه نهاد و دو فرد دخیل در خرید اقلام برای موسسات نظامی درگیر در برنامه‌های تسلیحات شیمیایی و بیولوژیکی روسیه اعمال کرد.
این تحریم‌ها از جمله اقدامات جدیدی است که ایالات متحده در روز چهارشنبه اعلام کرد روسیه را به دلیل تهاجم کامل این کشور به اوکراین در سال ۲۰۲۲ هدف قرار می دهد.
کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی ۱۹۹۳ (CWC) تولید و استفاده از سلاح‌های شیمیایی را ممنوع می‌کند و از ۱۹۳ کشوری که این کنوانسیون را تصویب کرده‌اند، می‌خواهد هر گونه ذخایر مواد شیمیایی ممنوعه را نابود کنند. روسیه و آمریکا از جمله امضاکنندگان این کنوانسیون هستند.
انتظار می‌رفت وزارت امور خارجه گزارش خود مبنی بر نقض کنوانسیون CWC از سوی روسیه را به سازمان منع سلاح‌های شیمیایی ارائه کند.
روسیه و اوکراین در نشست‌های سازمان منع سلاح‌های شیمیایی یکدیگر را به نقض این کنوانسیون متهم کرده‌اند. اما این سازمان می‌گوید که به‌طور رسمی درخواستی دریافت نکرده تا تحقیقاتی در مورد استفاده از مواد ممنوعه در اوکراین را آغاز کند.
خبرگزاری رویترز در گزارش خود تاکید کرده است که نتوانسته به‌طور مستقل استفاده از مواد شیمیایی ممنوعه از سوی روسیه یا اوکراین را تایید کند.
ایران اینترنشنال