ايران امروز
نشريه خبری سياسی الكترونيك
Iran Emrooz (iranian political online magazine)
Thu 10 11 2005 12:14
دو هفته پيش از جلسه شوراي حکام و با پيشنهاد روسيه
جمهوری اسلامی بر سر دو راهی؟
روسيه با ارائه يك پيشنهاد جديد اتمی، دست به ابتكاری زده است تا ضمن به دست آوردن منافع اقتصادی بالا، به يكباره، موضع ديپلماتيك خود را در برابر ايران، آمريكا و اروپا، تقويت كند.
تحت اين پيشنهاد، ايران اجازه میيابد تا فعاليتهای محدودی در خاك خود انجام دهد، اما برای غنیسازی كامل، بايد اورانيومهای توليدی خود را به روسيه ارسال كند.
به گزارش سرويس بينالملل «بازتاب» به نقل از «نيويوركتايمز»، مقامات رسمی اروپايی و آمريكايی اعلام كردهاند: ظرفيت غنیسازی در اين طرح، مهم ارزيابی شده است، چراكه به ايران، اجازه فعاليت زيادی نمیدهد.
اين در حالی است كه البرادعی، اين پيشنهاد را از جانب آمريكا، انگليس، آلمان و فرانسه به ايران ارائه میكند.
گفتنی است، البرادعی و رايس، روز سهشنبه اين پيشنهاد را بررسی و درباره آن بحث كردهاند.
روزنامه آمريكايی «نيويوركتايمز» نوشت: دولت بوش و سه كشور اروپايی در تلاش برای جلوگيری از رويارويی با ايران در خصوص برنامههای اتمی آن، پيشنهاد جديدی را تصويب كردند كه بنا بر آن، بخش محدودی از فعاليتهای هستهای ايران در خاك اين كشور انجام شود.
«نيويوركتايمز» به نقل از مقامهای آمريكايی و اروپايی نوشت: بر پايه اين طرح، روند غنیسازی اورانيوم ايران در روسيه صورت خواهد گرفت.
در همين حال، روز گذشته، مقامات عالی اتحاديه اروپا با «سرگئی لاواروف»، وزير خارجه روسيه، ديدار و و درباره جزييات طرح پيشنهادی صحبت كردند. در اين ديدار، رئيس كميسيون خارجی اروپا، «سولانا»، رئيس سياست خارجی اروپا و نيز «جك استراو»، رئيس دورهای اتحاديه اروپا با وزير خارجه روسيه مذاكره كردند.
لاواروف در همين زمينه گفته است: هيچگونه شكافی بين اروپا و روسيه در مورد برنامه هستهای ايران نيست و روسيه، آماده مشاركت در بخش غنیسازی برنامه هستهای ايران است.
يك مقام ارشد ديگر كه در ارائه اين پيشنهاد دخالت داشته است، گفت: انتظار چندانی نمیرود كه ايرانیها چنين پيشنهادی را بپذيرند.
يك مقام ارشد آمريكايی نيز در اين زمينه گفت: مشكل اين پيشنهاد، آن است كه اگر ايرانیها، يك نيروگاه مخفی غنیسازی در محلی ناشناس داشته باشند، ما به آنان مواد خام مورد نيازشان را میدهيم، اما تصور بر اين است كه غرب بايد نشان دهد كه ما مايليم اين بنبست رفع شود.
اين مقامها در ادامه افزودند: كاندوليزا رايس، خواستار آن شده است كه پيش از نشست شورای حكام آژانس بين المللی انرژی اتمی در ٢٤ نوامبر به ايران برای دادن پاسخ به اين پيشنهاد، ضرب الاجلی دو هفتهای داده شود.
«نيويوركتايمز» نوشت: اين پيشنهاد دولت بوش را دچار دودستگی شديدی كرده است، زيرا اين امتياز را به ايران میدهد كه روند تبديل اورانيوم به «UF٦» را ادامه دهد.
پيشنهاد روسيه جمهوری اسلامی را در موقعيت پيچيدهای قرار داده است.
پيشنهاد روسيه درباره انتقال مرحله غنیسازی اورانيوم ايران به اين كشور، جمهوری اسلامی را در موقعيت پيچيدهای قرار داده است، چراكه رد و پذيرش اين پيشنهاد، هر دو دارای پيامدهای قابل توجهی برای كشور است.
يك كارشناس ارشد پرونده هستهای در گفتوگو با «بازتاب»، با بيان اين مطلب افزود: در دور تازه تحركات ديپلماتيك در پرونده هستهای، آمريكا و اروپا از پيشنهاد جديد روسيه، مبنی بر انتقال بخشی از چرخه سوخت هستهای، از جمله غنیسازی، از ايران به روسيه حمايت كردهاند و به اين ترتيب، ايران را در موقعيت پيچيدهای قرار دادهاند، چراكه يك سوی آن، ارجاع به شورای امنيت و تحريم و سوی ديگر آن، از دست دادن فناوری هستهای است.
اين كارشناس توضيح داد: بنا بر سناريو ترسيم شده از سوی اروپا و آمريكا، اگر ايران پيشنهاد روسيه را بپذيرد، عملا مهمترين بخش از فناوری هستهاي؛ يعنی غنیسازی را از دست خواهد داد و هدف غرب در پرونده هستهای ايران، تأمين خواهد شد، اما اگر ايران پيشنهاد روسيه را نپذيرد، آمریکا تلاش میکند مخالفت روسيه در شورای حكام با ارجاع پرونده ايران به شورای امنيت را كمرنگ کند و در شورای امنيت نيز روسيه را در برابر اقدامات شورای امنيت عليه ايران، منفعل نماید؛ بنابراين، بعيد است، مقاومت جدی در برابر اقدامات آمريكا و اروپا برای تحريم انجام دهد.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی بايد در برابر طرح روسيه هوشيارانه عمل كند؛ از يكسو، نبايد بلافاصله و به گونهای اين طرح را رد كرد كه شايبه مقاومت ايران در برابر هرگونه ابتكاری برای حل بحران پرونده هستهای ايجاد شده و موضع كشورهايی چون روسيه، چين و جنبش عدم تعهد ـ كه از مخالفان ارجاع پرونده ايران به شورای امنيت هستند ـ در نشست ماه جاری شورای حكام تضعيف شود. از سوی ديگر، به صورت ديپلماتيك، خط قرمزهای جمهوری اسلامی در حفظ فناوری هستهای به روسها اعلام شود تا در صورت توافق، پيشنهاد روسيه به گونهای اصلاح شود كه دربردارنده وجود چرخه سوخت هستهای، به ويژه بخش غنیسازی آن در ايران باشد.
به اين ترتيب، آمريكا و اروپا در برابر طرحی قرار خواهند گرفت كه هم تضمينكننده عدم انحراف ايران به سمت تسليحات هستهای است و هم فناوری صلحآميز اتمی را برای جمهوری اسلامی حفظ میكند.
آقازاده ، رييس سازمان انرژی اتمي:طرح ايران برای جلب سرمايه گذاران خارجی به غنی سازی اورانيوم حسن نيتی در قبال غرب و حداکثر امتيازی است که ايران حاضر است برای جلب اعتماد دنيا به برنامه هسته ای اش بدهد
در همين حال، و در حالي که حميد رضا آصفي سخنگوي وزارت امور خارجه ايران اعلام كرده است، پيشنهاد روسيه نكات مثتبي دارد و ما در حال بررسي آن هستيم،
به نوشته بي بي سي ، آقازاده ، رييس سازمان انرژی اتمی کماکان بر طرح ظاهرا ابتکاري جمهوري اسلامي پافشاری کرده است. به گفته وی طرح ايران برای جلب سرمايه گذاران خارجی به غنی سازی اورانيوم حسن نيتی در قبال غرب و حداکثر امتيازی است که ايران حاضر است برای جلب عتماد دنيا به برنامه هسته ای اش بدهد.
به گفته آقازاده ، اين طرح "نشان می دهد فعاليتهای ايران آن قدر شفاف است که بتواند شرکتها و دولتهای خارجی را در حالی که در دنيا حساسيت زيادی نسبت به فعاليت هسته ای ايران نشان داده شده است به اين حوزه جذب کند.
او تأکيد کرد که اگر غرب از اين "حسن نيت" ايران استفاده نکند ضرر خواهد کرد و "در نهايت، غرب راهی جز اين نوع مشارکت برای جذب اعتماد نخواهد داشت".
به گفته رئيس سازمان انرژی اتمی ايران، طرح جلب مشارکت به برنامه غنی سازی اورانيوم ابتکار خود ايران است و هيچ کشور خارجی در پيشنهاد و تدوين اين طرح دخالت نداشته است.
آقای آقازاده در عين حال، طرح "اوروديوف" در فرانسه را که ايران نيز در آن دارای ده درصد سهام است، نمونه ای از اين نوع مشارکت در برنامه اتمی خواند.
رئيس سازمان انرژی اتمی ايران همچنين اذعان داشت که ممکن است طرح جلب سرمايه گذاران خارجی به غنی سازی اورانيوم زمان زيادی ببرد، اما او به عملی بودن و تحقق اين طرح خوشبين است.
به گفته آقای آقازاده، مصوبه هيئت دولت به سازمان انرژی اتمی مجوز داده است تا در تأسيسات غنی سازی اورانيوم در نطنز از مشارکت شرکتهای دولتی و خصوصی ايرانی و خارجی استفاده کند و تا ۳۵ درصد سهام اين تأسيسات را به شرکتهای خارجی اختصاص دهد.
وی در توضيح تأسيسات نطنز گفت که اين تأسيسات بين شهرهای کاشان و نطنز در مرکز ايران واقع است و زمينی به مساحت ۱۴۰۰ هکتار به آن اختصاص داده شده که دارای دو سالن بزرگ است و پيش بينی می شود شصت هزار دستگاه سانتريفيوژ بتوان در آن نصب کرد تا سوخت چند نيروگاه هسته ای را تأمين کند.
رئيس سازمان انرژی اتمی ايران ميزان سرمايه گذاری مورد نياز در تأسيسات نطنز را يک ميليارد دلار اعلام کرد که تا سقف ۳۵۰ ميليون دلار آن به سرمايه گذاری خارجی اختصاص می يابد.
وی گفت که تعدادی از شرکتها و بعضی کشورها پيشنهادهای اوليه ای برای مشارکت در اين طرح به ايران داده اند و ابراز اميدواری کرد که در ماههای آينده اتفاقات خوبی در مذاکرات برای اين طرح انجام گيرد.
آقای آقازاده توضيح داد که در طرح جلب مشارکت به تأسيسات نطنز سهميه هايی برای مناطق مختلف دنيا پيش بينی شده و دولت ايران علاقمند است که بتواند تأمين کننده سوخت هسته ای در منطقه باشد.
به گفته وی، آژانس بين المللی انرژی اتمی در چگونگی مشارکت و سرمايه گذاری در طرح غنی سازی اورانيوم در ايران دخالتی نخواهد داشت و نمی تواند مانع از اجرای اين طرح شود.
رئيس سازمان انرژی اتمی ايران در حالی سرمايه گذاران خارجی را به مشارکت در تأسيسات غنی سازی اورانيوم در نطنز فرامی خواند که فعاليت اين تأسيسات از سال گذشته بنابر توافقی ميان ايران و اتحاديه اروپا متوقف شده است.
آقای آقازاده تأکيد کرده که ايران در حال حاضر تصميمی برای ازسرگيری فعاليت تأسيسات نطنز ندارد و پيشنهاد جلب مشارکت به اين تأسيسات برای آينده و زمانی است که تعليق فعاليت اين تأسياست رفع شود.