سخن این است، آیا حق قصاص و اعدام که در قانون مجازات اسلامی ایران با تأثیر از کتاب مقدس تأسیس یافته امکان نسخ و ابطال دارد یا خیر؟ قرآن می‌گوید «قصاص برای حفظ حیات شماست ای خردمندان عالم تا مگر از قتل یکدیگر بپرهیزید»(۱۷۹ بقره). مسئله اینجاست، چنانچه قصاص برای پرهیز از قتل یکدیگر و جلوگیری از خشونت باشد، آیا می‌توان شرایط، زمینه، ساختار، قانون، سیاست و تدابیری اتخاذ کنیم که بدون قصاص و اعدام از قتل و خشونت بپرهیزیم؟ در این صورت آیا قصاص وجاهت و محلی از اِعراب خواهد داشت؟ آیا هدف شارع، قصاص برای قصاص بوده؟ آیا قصاص امری مقدس و جاودان است به این دلیل که قرآن بدان اذعان داشته یا غرض از وضع آن مراد و مقصود دیگری بوده، جهت تقلیل خشونت و پرهیز از قتل یکدیگر، چنانچه قرآن بدان تصریح داشته است؟
آیا ممالک توسعه یافته بالاخص کشورهای اسکاندیناوی که در آمارِ قتل، خشونت و جرائم دیگر به مراتب بسیار پایین‌تر از ما و بیشتر کشورهای مسلمان می‌باشند، چیزی به نام حق قصاص و اعدام در قوانین شان به رسمیت شناخته شده است؟ اگر نه، پس چرا بی‌آنکه قانونی به نام حق قصاص و اعدام داشته باشند از قتل و خشونت پرهیز می‌کنند و بدلیل عدم قصاص و امکانِ قتل و خشونت و انواع جرائم دیگر خالی از سکنه نشده و نمی‌شوند؟
چرا ما که قوانین بسیار شداد و غلاظ داریم، با این تعداد از پرونده قتل و انواع جرائم دیگر مواجه‌ایم که دائما بر تعداد آن افزوده می‌شود؟ آیا با برقراری مجازاتهای خشن مشکلات مرتفع می‌گردد؟ آیا قصاص و اعدام و دیگر مجازاتها، قابلیت بازدارندگی داشته است؟
مسئله اساسی و بنیادین اینجاست که فقر، تبعیض، نابرابری، محرومیت، فساد، استبداد، جهل، جور، جوع، بی عدالتی، فقدان آزادی، عدم شفافیت... زمینه ساز انواع رذائل و جرائم است لذا ممالک فوق الذکر چاره کار را نه در سرکوب، سانسور، زندان، قصاص و اعدام بلکه در ایجاد فرصت‌ها و امکانات برابر، آزادی برابر، کرامت برابر و توزیع عادلانه قدرت، ثروت، معرفت و منزلت، شایسته‌سالاری، امنیت شغلی، حق برابر شهروندان در برخورداری ازبهداشت و درمان با استاندارد بالا و حمایت همه جانبه از اقشار آسیب‌پذیر، بیمه‌های بیکاری و بازنشستگی، ایجاد اتحادیه‌ها و سندیکاهای نیرومند که از حقوق و منافع اعضایشان با مذاکره و چانه‌زنی تمام‌قد دفاع می‌کنند، حق تعیین سرنوشت در همه‌ی زمینه‌ها و ابعاد اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ... برابری جنسیتی، مشارکت در آموزش و کار، دموکراسی و مجموعه آزادیها، تضمین حقوق بشر، توزیع مجدد و گسترده با هدف برابری و عدالت و حفاظت بسیار از محیط زیست و... جُسته و می‌یابند.
آنها به جای مجازات قصاص و ... به احیاء و آموزش مجرم یا بیمار (از منظر روانشناسانه، جامعه‌شناسانه، کسب مهارت و ...) طی دوران حبس برای بازگشت به جامعه به‌عنوان یک انسان سالم و کارآموخته اهتمام دارند. لذا مشاهده می‌نماییم به جای محو صورت مسئله به حل مسئله روی آورده و از این‌روست که بدین جایگاه رفیع در همه‌ی ساحات و ابعاد دست یافته‌اند.
به نظر می‌رسد در خصوص سایر مجازاتهای مندرج در کتاب مقدس و قانون مجازات اسلامی شریعت بنیاد که شارع از تأسیس آن مقاصد و غایات زمینی را مد نظر داشته با رویکرد صدر الاشعار قابلیت لغو و ابطال و جایگزینی آن با قوانین عادلانه، منصفانه، و خردمندانه با عطف توجه به رویکردهای نوین و دستآوردهای سترگ و رفیع بشری داشته باشد.