ايران امروز

ثریا و سکینه، از نماد تا حقیقت!

نجوا قاسم / ترجمه: نوری حمزی
در حالی این مقاله را می نویسم که سرشار از نگرانی و دلشوره هستم. از آن جا نگرانم که هر آن ممکن است حکم اعدام با چوبه دار یا سنگسار درباره سکینه آشتیانی اجرا شود. این زندانی به اتهام ارتکاب زنا ومشارکت درقتل همسرش، محکوم به اعدام است. همانند دیگران در نهادهای حقوق بشری ونهادهای مدافع حقوق زنان در جهان پی گیر این مسئله هستم.

گویا تا به حال شانس یا شاید لطف خداست که آشتیانی را به مدت سه سال همراهی کرد. تا سکینه همچنان زنده بماند، و مشکل او به یک مسئله جهانی مبدل شود. فشارهای جهانی بر کارگزارن دولت ایران تا بدانجا پیش رفت که حکم اعدام سنگسار او به اعدام با چوبه دار تغییر یافت. حال آن که بسیاری در سراسر جهان خواستار لغو حکم اعدام بودند. در این میان بسیاری از فعالان حقوق بشری و شخصیت های سیاسی چون آقای لولا داسیلوا رئیس جمهوری اسبق برزیل وهمچنین وزیر خارجه فرانسه فعالانه پی گیر این مسئله بودند. آقای داسیلوا از ایران خواست که با اقامت سکینه آشتیانی دربرزیل موافقت کند. وزیر خارجه فرانسه نیز با طرح موضوع آشتیانی خواستار آزادی آشتیانی شده بود. افزون بر شخصیت های یاد شده بایستی تعداد غیر قابل شمارشی از فعالان ونهادهای حقوقی در سراسر جهان که پی گیر این مسئله هستند را نیز به یاد آورد.

امروز سکینه آشتیانی به نمادی برای مبارزه با حکم سنگسار تبدیل شده است. گمان ندارم که آمار دقیقی از هویت سنگسار شدگان در دست باشد. اما بی تردید این اولین بار است که جهان با هویت قربانی و چگونگی این حکم به این وسعت آشنا می شود. کسانی که پیش از این دچار چنین سرنوشتی شده بودند، هویت آنها برای جهان مجهول ماند. به ویژه که بسیاری از این گونه احکام در مناطق دور افتاده، روستایی و حاشیه ها صورت گرفته است.

فیلم "سنگسار ثریا" پیش از سکینه، زن دیگری را به عنوان نماد مبارزه با احکام سنگسار معرفی کرده بود. چنان که در فیلم آمده بود برائت آن زن ثابت می شود. این فیلم به دلیل اکران در سینماهای ترکیه نیز ممکن بود باعث بحران در روابط این کشور با ایران شود.

چند هفته پیش با مشاهده اتفاقی این فیلم ،صحنه های آن بر من تاثیربه سزایی گذاشت. اکنون هرگاه مسئله سنگسار مطرح شود چهره ثریای در حال سنگسار در ذهنم هویدا می شود.

پیش از آغاز این فیلم ،پیام های هشدار بر صفحه پدیدار می شوند. کسانی که عمر آنان کمتر از 18 سال است نباید فیلم را ببینند. چنین نیز کسانی که دچار بیماری های قلبی هستند نیز توصیه شده که از مشاهده این فیلم خودداری کنند. هشدار های به جایی است. حال آن که ،شنیدن اجرای حکم با دیدن اجرای آن بسیار متفاوت است. شنیدن کی بود مانند دیدن !

زنی در میانه یک میدان بسته می شود. مردان ده حلقه وار به گرد او جمع می شوند. آنان با سنگ او را هدف قرار می دهند.

او پذیرای یکایک سنگ هایی است که بر تمام جسمش همانند قطرهای باران کوبیده می شوند. تا این که یکی از این سنگ ها کارش را تمام کند. فیلم با چنان سنگدلی پیش می رود که در آن نشان داده می شود یکی از ریش سفیدان ده فرزندان کودک ثریا را مجبور به پرتاب سنگ به سوی مادرشان می کند!

بسیاری این فیلم را بیانگر یک دیدگاه ویکجانبه نگر دانستند. آنها معتقدند که کارگردان این فیلم درنمایش زشتی اجرای حکم سنگسار تفنن به خرج داده است. در حقیقت ازوجود دلایل توجیه کننده چنین اعمالی آگاه نیستم. در این جا نیز قصد ندارم که وارد یک بحث دینی اسلامی درباره احکام شرعی شوم. مدعی شناخت عمیق از دین نیستم. اما مسئله ای که واضح است آن است که در بسیاری از کشورهای اسلامی که شرع اسلام ماده خام قوانین آنها به حساب می آید در حال بازبینی حکم اعدام هستند چه رسد به سنگسار!

ثریا احوال قربانیان چنین احکامی را به تصویر کشید،سکینه نیز به این گونه احکام نام وهویت بخشید تا از خود دفع کند.

جالب توجه است که مسئله سکینه را فرزندان او به یک مسئله جهانی تبدیل کردند. آنان پسر و دختر سکینه بودند که پس از این دستگیر وراهی زندان شدند.

حال سئوالی که پیش می آید آن است که ممکن است فرزندان سکینه آشتیانی در حالی از مادرشان دفاع می کنند که این مادر زنا کار و در قتل پدرشان همکاری داشته است؟ یا اینکه با دلیل قاطع بر برائت مادر خود خواهان گفتن این هستند که چنین حکمی سزاوار او نیست؟



* نجوا قاسم، خبرنگار تلویزیون العربیه در جنگ‌های افغانستان ،عراق و لبنان و مجری برنامه‌های سیاسی در این شبکه
منبع: الشرق الاوسط