شنبه ۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ -
Saturday 20 April 2024
|
ايران امروز |
منبع: دکتر سلام
از نظر آلپورت، انسانهای سالم نیاز مداومی به تنوع، احساس و درگیری تازه دارند. کارهای روزمره و عادی را کنار میگذارند و درجست و جوی تجربههای تازه هستند. ماجراجو هستند، خطر میکنند و چیزهای تازه کشف مینمایند.
هیچ کس از داشتن آرامش بدش نمیآید. میتوان گفت تلاشها، کار و فعالیتهای افراد برای رسیدن به آرامش در زندگی است. دانستن معیارهای سلامت روانی به شما کمک میکند تا سریعتر به تصویری که از آرامش و شادابی در ذهنتان است، دست یابید.
سلامت روانی و جسمانی خواست همه انسانهاست و همه در تلاشیم شخصیتهای سالمی درزندگی برای برقراری مناسبات سالم انسانی پیدا کنیم. اما آیا تا کنون اندیشیده اید که چه فردی ازشخصیت سالم بهره مند است.
گوردن آلپورت یکی از نخستین روان شناسی بود که توجه خود را به شخصیت سالم معطوف داشت. از نظر وی افراد سالم در سطح معقول و آگاه عمل میکنند، از قید و بندهای گذشته آزادند و از نیروهایی که آنها را هدایت میکنند کاملا آگاهند و میتوانند برآنها چیره شوند. راهنمای اشخاص بالغ، زمان حال، هدفها و انتظارهایی است که از آینده دارند. جنبه بنیادی شخصیت آدمی را مقاصد سنجیده و آگاهانه (امیدها و آرزوهای او) تشکیل میدهد. این هدفها، انگیزه شخصیت سالم قرار میگیرد و بهترین راهنما برای فهم رفتار کنونی انسان هستند.وجود آدمی برداشتن هدفهای دراز مدت استوار است و انسا ن را از حیوان، کودک را از سالمند، در اکثر موارد، شخصیت سالم را از بیمار متمایز میکند.
از نظر آلپورت، انسانهای سالم نیاز مداومی به تنوع، احساس و درگیری تازه دارند.کارهای روزمره و عادی را کنار میگذارند و درجست و جوی تجربههای تازه هستند. ماجراجو هستند، خطر میکنند و چیزهای تازه کشف مینمایند. همه این فعالیتها ایجاد تنش میکند و در هر صورت تنها از راه تجربهها و خطرهای تنش زاست که بشر میتواند ببالد. نگاه شخص سالم به آینده او را پیش میراند و این نگرش با هدفهای خاص خود شخصیت را یگانه میسازد و سبب افزایش میزان تنش او میشود.
از دیدگاه آلپورت
گسترش مفهوم خود، ارتباط صمیمانه خود با دیگران، امنیت عاطفی، ادارک واقعبینانه، مهارتها و وظایف، عیینیت بخشیدن به خود و فلسفه یگانه سازندگی هفت معیار شخصیت سالم است.
ازسوی دیگر اریک فروم معتقد است که به سبب اهمیت نیروهای اجتماعی و فرهنگی برای درک یکایک اعضای جامعه، باید ساختار آن جامعه درگذشته و حال تجزیه و تحلیل گردد. بنابراین شناسایی ماهیت جامعه کلید درک شخصیت متغیر انسان است. شخصیت، خواه سالم و ناسالم به فرهنگ بستگی دارد. فرهنگ مانع یا حامی رشد و تکامل مثبت انسان است.
از دید فروم
فروم شخصیت انسان را بیشتر محصول فرهنگ میداند. از نظر وی سلامت روان بستگی به این دارد که جامعه تا چه اندازه نیازهای اساسی افراد جامعه را برآورده میکند، نه اینکه فرد تا چه حد خود را با جامعه سازگار میکند. در نتیجه سلامت روان بیش از آنکه امری فردی باشد. مسالهای اجتماعی است. جامعه ناسالم در بین اعضای خود دشمنی بدگمانی بی اعتمادی میآفریند و مانع از رشد کامل آنها میگردد. درمقابل جامعه سالم به اعضای خود امکان میدهد به یکدیگر عشق بورزند، بارور، کارآمد و خلاق باشند و قوه تعقل و عینیت خود را بارورو نیرومند سازند.
از نظر مزلو نیز که یک روانشناس انسانگر است.شخص سالم در حال خودشکوفایی یا تحقیق ذات است، شخصی است که شایستگی بودن و شدن را داراست.
درگ درست ازواقعیت، ذهن بازداشتن به تجربهها، افکار، اطلاعات جدید، وحدت شخصیت هویت راسخ، خود را میشناسد و برآن اساس رفتار میکند، توانایی گسترش روابط صیمیانه، خلاقیت و برخورداری از رفتار اخلاقی مبتنی بر اصول معنوی را ویژگیهای شخصیت سالم میداند و معقتد است افرادی که خواستار خود شکوفایی هستند به نوبه خود نیازهای سطوح پایین تر شان (یعنی نیازهای جسمانی، ایمنی، تعلق، محبت و احترام ) را برآورده سازند آنان دچار بیمارهای روانی نیستند، آنان الگوهای بلوغ، پختگی و سلامتی هستند و با حداکثر استفاده از همه قابلیتها تواناییهایشان خویشتن را فعلیت و تحقق میبخشند. میدانند چسیتند، کیسیتند و کجا میروند. به اعتقاد وی جوانان نمیتوانند کاملا خواستار تحقق خود باشند، آنان احساس هویت نیرومند و استقلال ندارند، به رابطه عاشقانه پایدار نرسیدهاند، اما میتوانند به سوی تحقق خود پیش بروند و از خود ویژگیهای نشان دهند که حاکی از توجه به بلوغ و سلامت روان باشد.
از دیدگاه مزلو
به اعتقاد مزلو ویژگی دیگرافراد خود شکوفا، ادراک صحیح از واقعیت عینی شناخت عینی از موضوعهاو اشخاص پیرامون خود به همانگونه که وجود دارد و تشخیص ریاکاری و نادرستی است.شخصیتهای نا سالم، جهان را با قالب ذهنی خویش ادارک میکنند و میخواهند به زور آن را به شکل ترسها، نیازها، وارزشهای خود درآورند.
ازسوی دیگر روان شناسان شناخت گرا، براین باورند که شخص سالم، رویدادهای محیط را با استفاده از روشهایی تعبیر و تفسیر میکند که به احساس خوب (یا امید ) میانجامند و او را قادر میسازند به اینکه برای حل مسائل زندگی خود مهارتهای خاصی را به بکار برد.
وین و دایر با پیش کشیدن بحثی تحت عنوان تصویر اشخاصی که نقاط ضعف شخصیت خویش را از بین بردهاند. معتقد است که این اشخاص همه چیز زندیگ را دوست دارند، ازانجام هیچ کاری ناراحت نمیشوند.اوقات خود را با شکوه و شکایت، یا این آرزو که اوضاع طوردیگری باشد، تلف نمیکنند. نسبت به امور زندگی احساس شور و هیجان دارند.خواست و توقعشان از زندگی تاحدی است که دستیابی به آ ن برابیشا ن امکان داشته باشد. وقتی افراد دیگری نزدیک چنین افرادی هستند، در وجود آنان هیچگونه ناله و شکایت یا حتی آههای افسوس بار نمیبینند. در مهمانیها یا درتنهایی، به سادگی به آنچه که در اطرافشان قراردارد خود را سرگرم میکنند. تظاهر به لذت بردن نیم کنند. بلکه هر آنچه را که هست بطور خردمندانه میپذیرند و توانایی شگفت انگیز در لذت بردن ازواقعیات دارند. اگر لازم باشد که اوضاع و شرایطی عوض شود. سعی در تغییر آن میکنند و از این تلاش و کوشش لذت میبرند. به راستی دوستدار زندگی هستند و تا حد امکان ازآن بهره میگیرند.
نگرش کارل را حرز به الگوی شخصیت سالم، تصویر خوش بینانهای از طبیعت انسان عرضه میکند که مضمون عمده آن این ست که شخص باید فقط بر تجربهای که خود از جهان دارد متکی باشد چرا که این تجربه تنها واقعیتی است که هر فرد میتواند بشناسد.به اعتقاد وی، ادراک آگاهانه از خویشتن و دنیای پیرامون است که شخص راهدایت میکند، نه نیروی ناآگاهی که در اختیار و به فرمان او نیست. تجربه هوشیار و آگاهانه زیربنای عاطفی انسان رامی سازند و شخصیت سالم، اهمیت زمان حال و چگونگی ادراک آن، بیش از گذشته است. البته نباید منکر تاثیر رویدادهای گذشته برشیوه نگرش کنونی شد زیرا رویدادها در میزان سلامت روانی انسانها موثر واقع میشود، اما تاکید عمده بر رویدادهای کنونی است نه آنچه در کذشته پیش آمده است.
راجرز برای شخصیت سالم ازخود پنداری مثبت و سالم سخن به میان میآورد و پذیرش احساسات، عزت نفس، ارتباط خوب با دیگران، زندگی کامل در زمان حال، ادامه یادگیری چگونه آموختن، ذهن بازداشتن به افکار خود، توانایی تصمیم گیری مستقل وخلاقیت را از خصایص شخص سالم برمی شمارد.
معیارهای سلامت روانی
براساس نظر کارشناسان سازمان جهانی بهداشت، سلامتی نه فقط به فقدان بیماری و نقص عضو بلکه به حالت رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی اطلاق میشود بنابراین تعریف، سلامت روانی به عنوان یکی از معیارهای تعیین کننده سلامت عمومی شناخهت میشود. فردی که از سلامت روانی برخوردار است، ضمن احساس راحتی و آسایش قادر است در اجتماع به راحتی و بدون اشکال به فعالیت بپردازد و ویژگیهای شخصی وی در آن اجتماع، موجب خشنودی و رضایت است.
سلامت روانی و بدنی لازم و ملزومند. متخصصان علوم تغذیه و پژوهشگران تناسب فیزیکی، بین سلامت روان و بدن با کیفیت تغذیه و میزان تحریک جسمی، ارتباط معناداری یافتهاند. مطالعات زیستی شیمیایی مغز انسان نشان میدهد که سلامت روان و ذهن، احتمالا به منظم و متعادل بودن فعالیتهای الکتروشیمیایی سلولهای مغز ی و دستگاههای عصبی بستگی دارد.
به سختی میتوان کسی را یافت که متعادل منطقی و آگاه به اعمال خود باشد هر فرد در دورههایی از زندگی خود دارای ویژگیهایی از قبیل شیدایی، افسردگی، اجتماعی بودن، بیگانگی، جست و خیز و انفعالی بودن است، بنابراین به شکلی رفتارهای غیرم نطقی را تجربه میکند. تفاوت رفتارهای عادی و غیر عادی یک امر رتبهای و درجه بندی شده است.برخی از مردم بیش از دیگران غیر منطقی هستند. و بعضی دیگر چنان غیر منظقی هستند که در زمینه سازگار شدن با زندگی به کمک نیاز دارند.
همچنین فرانکل اراده معطوف به معنا را ملاک سلامت روان میداند. او نظریه معنا درمانی را برای درمان کسانی که زندگیشان بدون معناست معرفی مینماید.در این نظریه، طبیعت انسان بر سه محور استوار است :آزادی اراده، اراده معطوف به معنا و معنای زندگی.او معتقد است با آنکه در معرض شرایط بیرونی معینی هستیم که برزندگی ماتاثیر میگذارد با این حال در انتخاب واکنشهای خود نسبت به این اوضاع و شرایط آزاد هستیم. اراده معطوف به معنا و معنای زندگی به نیاز مداوم انسان به جست و جستجو نه برای خویشتن بلکه برای معنایی که به هستی ما منظور میبخشد ارتباط مییابد. هرچه بتوانیم از خود فراتر رویم و خود را در راه چیزی یا کسی ایثار کنیم انسان تر میشویم. مجذوب شخص یا چیزی فراسوی خودشدن معیار نهایی رشد و پرورش شخصیت سالم است. به اعتقاد فرانکل جوهر وجود انسان را سه عامل معنویت، آزادی و مسولیت تشکیل میدهند.
برای دسترسی به سلامت روانی باید بپذیریم که در رفتار خود آزادی انتخاب داریم و این آزادی را هب کار ببریم و مسوولیت انتخاب نیز با خودماست. بنابراین سلامتی و عدم سلامتی روانی به مقدار زیادی ناشی از تجارب موفق و ناموفق در دوران تحصیلی و واکنشهای معلمان و والدین نسبت به اآنان است.
زمانی که شخصیت کودک شکل نگرفته، سالهای نخست زندگی تحصیلی خود را آغاز میکند، در مسیر رشد و بالندگی قرار میگیرد و درطول بهترین سالهای عمر خود، با عوامل مختلف موثر بر تحول شناختی، عاطفی و اجتماعی به کنش متقابل میپردازد که نتیجهاش همان چیزی است که به صورت جوان ۱۹ ۱۸ سالهای به جامعه تحویل داده میشود.
حال چنانچه این فرد به ویژگیها و خصایص شخصیت سالم آشنا و در جهت کسب آنها تلاش کند. زندگیای سرشار ازامید، شادی، آرامش و همراه با موفقیت خواهد داشت.
| |||||||
ايران امروز
(نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايتها و نشريات نيز ارسال میشوند معذور است. استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024
|