iran-emrooz.net | Mon, 18.04.2005, 6:29
عشق بيمارگونه
پروفسورهاينريش / برگزيده و ترجمه: سيمين حکيمی
دوشنبه ٢٩ فروردين ١٣٨٤
روابط جنسی و عاطفی بين زن و مرد اغلب با هيجانات شورانگيز همراه است. تشخيص انواع بيمارگونه اين روابط به عهده روانشناسان گذاشته شده است.
بطور عموم واژه عشق معنای مثبتی را به ذهن تداعی میکند که در جامعه به عنوان "موضوعی دلنشين" قلمداد میشود.
اشتياق ، سرمستی ، رنج
جنون عشق در واقع از احساسی سخن میگويد که تمامی ارزشهای اجتماعی و اخلاقی را زير پا میگذارد و اغلب ويرانی و نابودی به همراه میآورد. اشتياق ديوانهواری که همراه اين نوع عشق است را در "تجربه اول" بطور ملموس میتوان ديد که شکلی شکوفا همراه با رويا و خيالپردازی دارد و آسمان عشق مملو از طنين موسيقی است. در علم روانشناسی جنون در دوران سرمستی عشق به دو شکل شادی و افسردگی بيش از حد نمودار میشود اين تب و تاب عاشقانه میتواند تا مرز خودکشی هم برسد. احساسات افسار گسيخته به ميدان وارد میشوند و از آن به بعد ديگر رابطهای منطقی بين موضوع عشق و شرايط موجود نمیتوان برقرار کرد.
از شوريدگی تا يکنواختی
عشق میتواند در زندگی زناشويی در روزمرهگی ، در از دست دادن کنجکاوی طرفين برای شناخت بيشتر يکدیگر و عدم خيالپردازیهای عاشقانه تحليل برود. معمولا ورود نفر سوم در اين مرحله از زندگی زناشوئی باعث بوجود آمدن مجدد هيجانات همراه با تمايلات جنسی و به قولی "تپش دوباره قلب" میشود که در ضمن میتواند از همگسيختگی رابطه اول را همراه داشته باشد. زمانی که هر دو طرف به شکست رابطه واقف باشند درد جدائی سبکتر و قابل تحملتر میشود.
در شرايط جدائی طرف ترک شده میتواند در وضعيت روحی نامتعادل واکنشهای غيرعادی و بيمارگونه از خود نشان دهد که در بدترين حالت میتواند به خشونت در مورد ديگری بيانجامد.
نوع ديگری از عشق بيمارگونه حضور ناخواسته و مزاحم فرد بيمار در زندگی خصوصی معشوق است که با ايجاد وحشت و اعمال قدرت روی شخص مورد نظر میباشد که تا حد وارد شدن به زندگی خصوصی او و خودارضائی جنسی در محيط زندگی او میباشد. در رفتار اين بيمار گونههايی از ساديسم را میتوان ديد.
حسادت
حسادت را میتوان به دو نوع حسادت افراطی و ديگری حسادت بيمارگونه تقسيم کرد. نوع اول از نظر علم روانشناسی هنوز به حد دوم نرسيده بلکه يک نوع زيادهروی در يکی از احساسات انسانی میباشد که در نوع خود نياز شديد شخص به مالکيت و همراه با خود کمبينی است. در مورد نوع دوم که با ترس و وحشت هميشگی همراه است بدون اينکه مورد واقعی داشته باشد و از واقعيت به دور میباشد. اين بيماری در مردان بيشتر ديده میشود. دعوا، تهمت، تهديد ، جاسوسی و رفتارهای تند در مقابل طرف مقابل نتيجه اين بيماری میباشد. نکته قابل توجه اين است که علايم اين بيماری رفتاری در مريضیهای جسمی هم میتواند باشد به طور نمونه اشخاص مبتلا به الکل دچار ضعف جنسی شده که به رفتار خشونت آميز در رابطه با جنس مخالف میانجامد.
جنون عشق
جنون عشق طبيعتی رمانتيک و ايده اليستی دارد. مشکل زمانی آغاز میشود که اين احساس تبديل به حسی میشود که از خصوصيات درجه اول آن زيادهروی بيش از حد در ابراز احساسات و تفسير اشتباه يا غيرواقعی و انتقادناپذير مريض در مقابل شخص موردنظر میشود. از نظر پزشکی میتوان تغييراتی در نوار مغزی اين نوع بيماران ديد که مربوط به تغيير ساختار مغزی میباشد.
اين تغيير سيستم مغزی به اين معناست که بطور مثال سيستم ارتباطی دو سمت مغز دچار اختلال میشود. لازم به گفتن است که ارتباط سالم اين دو قسمت مغز با بخش مرتبط کننده برای رفتاری واقعگرايانه و تشخيص و هدايت احساسات در مقابل رويدادهای محيط اطراف ضروری است.
چه زمان عشق نياز به درمان دارد
تشخيص و ارزيابی اين موضوع که آيا عکسالعمل احساسی فرد عاشق در چهارچوب ارزشهای جامعه به عنوان رفتاری عادی و يا غير عادی تلقی میشود و نياز به درمان دارد يا نه در محدوده تخصص روانشناسی قرار دارد.
بطور عموم حسادت جنون آميز و عشق همراه با ترس و وحشت هميشگی در کسانی وجود دارد که در ساختار فکریشان دارای دگماتيسم هستند که مانع از هر تغييری در رفتارشان میشود و در نتيجه رفتاری از خود نشان میدهند که غير عادی است. اين دگماتيسم به خصوص در افکار جنسی آنها نسبت به جنس مخالف خود را نشان میدهد و به کمک متخصص و رواندرمانی نياز دارند. نکته قابل توجه اين است که اين عشق بيمارگونه در شرايطی میتواند درمان ناپذير باشد.