مشکلات جنسی ۵۰ درصد علت طلاق در کشور است

شنبه ۵ آذر ۱۳۸۴
نتيجه اين شد: مردم بايد از آن حرف بزنند، مسئولان برای آن سياستگزاری و برنامه ريزی کنند و جوانان در مورد آن آموزش ببينند. مشکلات جنسی بخش تاريک زندگی های زناشويی در جامعه ما است. از مشکلات جنسی حرفی زده نمی شود؛ نه مسئولان و نه زنان و نه مردان. در حالی که ۵۰ درصد متقاضيان طلاق در کشور چه بگويند که به علت مشکلات جنسی می خواهند طلاق بگيرند و چه با وجود مشکلات جنسی علت طلاق را چيز ديگری عنوان کنند به دليل مشکلات جنسی طلاق می گيرند. تا امروز مشکلات جنسی نه در سياستگزاری ها و برنامه ريزی ها ديده شده است و نه مراکز تخصصی و مورد اعتمادی برای مراجعه مردم وجود داشته. وقتی کارشناسان اعلام می کنند ۱۰ درصد مردان دچار ناتوانی جنسی اند و ۴۰ درصد زنان در زندگی زناشويی از اختلالات جنسی رنج می برند به اين معنی است که درد مرموزی در خانواده ها وجود دارد. اين درد گاهی آن قدر می ماند تا بالاخره از جای ديگری بيرون می زند و تازه آن موقع هم خودش را به شکل افسردگی و اضطراب و هزارويک درد جسمی و روانی ديگر نشان می دهد. وقتی نياز جنسی که از غرايز طبيعی انسانی است به درستی و با هدايت منطقی ارضا نشود نتيجه اش يا طلاق يا ارضای آن در خارج از خانواده و يا وجود همسرانی است که از زندگی زناشويی شان لذت نمی برند در حالی که خود آنها تربيت کنندگان کودکان و نوجوانان اين جامعه هستند. اين مهم که موضوع دومين کنگره سراسری خانواده ها و مشکلات جنسی بود چهارشنبه هفته گذشته با استقبال فراوان اساتيد و دانشجويان و ارائه مقالات و حضور پرجمعيت شرکت کنندگان روبه رو شد. اکبر هاشمی رفسنجانی رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام نيز پيامی برای اين کنگره فرستاد که مضمون آن رفع موانع بر سر راه آموزش مسائل مورد نياز جامعه بالاخص برای جوانان با رعايت عفت، اخلاق و سياستگزاری شورای عالی انقلاب فرهنگی و راه اندازی مراکز تخصصی مشاوره و درمان اختلالات و توجه عالمانه به حوائج طبيعی روانی و جسمانی انسان بود. پيام کنگره: تا فرصت از دست نرفته و جامعه بيش از اين در معرض حوادث جدی تر قرار نگرفته بياييم به دور از هرگونه تحجر بينديشيم چه بايد کرد. مخاطبان اين کنگره نخبگان، مسئولان و دست اندرکاران نظام بودند. دکتر سيدکاظم فروتن دبير علمی کنگره در بخشی از سخنرانی خود گفت: «هشدار می دهيم مسئولان برای مقابله با خطرات فوق الذکر چه سياست تعريف شده و منسجمی را مدنظر قرار داده اند و تا کی بايد مسائل سياسی و اقتصادی و نظاير آن ما را از توجه و برنامه ريزی در جهت رفع مخاطراتی که به طور خزنده نهاد مقدس خانواده را ويران می کند باز دارد.» وی با تاکيد بر بزرگی خطر ضعف و آسيب پذيری خانواده ها گفت: «نگاهی کوتاه به وضعيت شيوع اختلالات جنسی در جامعه ما را بايد از خواب غفلت بيدار کند. به عنوان مثال بيماری ديابت که در سطح ملی برای آن برنامه ريزی می شود و تشکيلات دولتی و غيردولتی نظارت بر آن را برعهده دارند و هزينه های هنگفتی را در نظر می گيرند فقط ۷ درصد افراد جامعه را در بر می گيرد در حالی که برای ناتوانی جنسی که ۸/۹ درصد مردان جامعه از آن رنج می برند برنامه ای نداريم و از طرف ديگر ۳۰ تا ۵۰ درصد افراد مبتلا به ديابت و ۶۰ درصد افرادی که دچار سکته قلبی می شوند و ۵۵ تا ۶۵ درصد مردانی که مبتلا به نارسايی مزمن تنفسی هستند دچار اين مشکل هستند.» در اولين کنگره مشکلات جنسی و خانواده که مهر سال ۸۲ برگزار شد تنها ۳۰ درصد کار تحقيقاتی ارائه شد اما امسال در دومين کنگره از بين ۶۰۰ مقاله که ۵۰ درصد آنها تحقيقی و پژوهشی بودند ۱۵۰ مقاله در جلسات متعدد و همه جانبه کنگره ارائه شد. با توجه به اينکه مشکلات جنسی از مسائلی است که برای حل آن نياز به توجه چندجانبه دارد در اين کنگره به طور همزمان جلسات متعددی درباره مشکلات جنسی از زوايای روانشناسی و روانپزشکی، زنان و مامايی، طب مکمل، پرستاری و توانبخشی، علوم تربيتی، حقوق و فقه، ادبيات و هنر و رسانه های گروهی و کارگاه های تربيت جنسی کودکان و نوجوانان برگزار شد.

• نگاه زيبايی شناختی به جای نگاه تنی
مشکلات جنسی متاثر از باورهای غلط فرهنگی و ضعف های فرهنگی هستند. در واقع مشکلات جنسی آن قدر که به متن اجتماعی، باورها و آموزه های رفتاری و روانی فرد در جامعه اش مربوط است به مشکلات اندام جنسی يا فيزيکی او مربوط نمی شود. دکتر پرويز آزادفلاح عضو هيات علمی دانشگاه تربيت مدرس در اين باره می گويد: «ما شاهديم که هر ساله براساس گزارشات سازمان ثبت احوال نرخ طلاق بالا می رود و گرايش های جوانان به ازدواج پائين می آيد. از طرفی مسائل و مشکلات در خانواده ها حاکی از اين است که زندگی ها استحکام جدی ندارند، به نظر می رسد باورها و نگرش ها و به طور کلی فرهنگ نادرستی راجع به رفتار جنسی و ازدواج و مسائل زناشويی وجود دارد و تا فرهنگ مورد پالايش قرار نگيرد و باورهای نادرست حذف نشود شاهد چنين آماری خواهيم بود. در حال حاضر در طرح مسئله ازدواج اصلی ترين مسائل، مسائل مادی مثل خانه، پول و شغل در نظر گرفته می شود، بدون اينکه بخواهيم منکر اين مسائل شويم بايد بگوييم اينها تنها نکات مطرح برای يک ازدواج موفق نيست. متاسفانه در فرهنگی که در مفهوم ازدواج مالکيت وجود دارد چگونه انتظار داريم يک رفتار جنسی توام با لذت متعالی در اين زندگی وجود داشته باشد. با داشتن نگاه مالکيتی در ازدواج رفتار جنسی در حد بسيار فرومايه ای ايجاد می شود که مشکلات عديده ای را رقم می زند.» دکتر آزادفلاح درباره نحوه مداخلات می گويد: «بسياری از مشکلات و رفتارهای جنسی که شاهد آن هستيم با يک مداخله کوچک روانشناسی در دنيا مورد هدف قرار می گيرد و برطرف می شود. منتها مداخلاتی که در اينجا صورت می گيرد بيشتر در جهت رفع مشکلات ارگان يا اندام جنسی فرد است در حالی که ما هرگز نيامديم ريشه يابی کنيم که چه فرهنگ و باور غلطی در خانواده يا ذهن اين دو جوان شکل گرفته که باعث تجلی اين مشکلات شده است.» وی درباره آموزش جنسی قبل از ازدواج می گويد: «اگر آموزش جنسی به شکل درست و از سوی افراد متخصص صورت گيرد بسيار ضروری است اما من نگران آموزش نديدن جوان ها نيستم از اين نگرانم که بسياری از کسانی که آموزش جنسی می دهند تعبير درستی از رفتار جنسی ندارند.پنهان کردن اين قضيه نشان از نگاه حيوانی و زيستی ما به اين موضوع دارد و به ندرت شاهد آن بوديم که نگاه زيبايی شناختی و نگاه متعالی از عشق و روابط جنسی در آموزه های ما دخيل باشد.ما دوره های آموزشی برای زوج های جوان در کلينيک برگزار کرديم با اين هدف که نگاه ديگر را با تصحيح باورهای غلط به آنها ياد بدهيم که نتايج مثبتی ديديم و زوج ها احساس توانمندی می کنند. آموزش رفتار جنسی درست دشواری ندارد و با هيچ يک از چارچوب های ما مغاير نيست.وی معتقد است: «اگر نتوانيم ارتباط جنسی را در خانواده فراهم کنيم بايد منتظر بی بند و باری جنسی و انحرافات جنسی باشيم. اگر چارچوب های فرهنگی اصلاح نشود گرايش به تشکيل خانواده کاهش می يابد. ترديد ندارم بخشی از علت بالا رفتن سن ازدواج دگرگونی در شرايط اجتماعی است اما بخشی از آن به علت باور های نادرست و قضايای فرهنگی است در حالی که متاسفانه آموزش های روان شناختی که از رسانه های مختلف در جرايد و صداوسيما پخش می شود بعضاً اثر سوء دارند چون تخصص لازم را ندارند نسخه هايی برای مردم تجويز می کنند که آنها را دچار مشکلات عديده ای می کند، در حالی که محدوديت ايجاد شده برای طرح صحيح آموزش های جنسی خود عاملی برای انتقال نادرست آن است.»در حال حاضر تنها مرکز سلامت خانواده در دانشگاه شاهد قرار دارد. طبق تحقيقی که توسط دکتر منصور قوام متخصص روانپزشکی و درمان اختلال جنسی در ۹ ماهه آخر سال ۸۳ از مراجعان به کلينيک سلامت صورت داده است به اين نتايج دست يافته است که سن شيوع اختلالات در ۵/۲۲ درصد افراد مراجعه کننده بين ۲۹-۲۵ سال است. از نظر جنسيت ۷۰ درصد مراجعان مرد و ۳۱ درصد را زنان تشکيل می دهند. از نظر تاهل ۹۲ درصد مراجعان متاهل و ۵/۸ درصد مجرد بوده اند.شايع ترين مشکلات جنسی در مردان ۳۱ درصد اختلال نعوذ و ۳/۱۱ درصد انزال سريع و در زنان ۶/۱۲ درصد اختلال ارضا نشدن جسمی و ۵/۸ درصد درد جنسی بوده است. ۵۵ درصد بين خود و همسرانشان تنش و اختلافات داشتند. ۹/۴۰ درصد از مراجعان بيماری های جسمی و يا روانی همزمان با اختلال جنسی داشته اند که شايع ترين آن افسردگی با ۱۵ درصد بوده است. ۳۰ درصد مراجعان از رفتار درمانی و ۶/۲۲ درصد به دليل داشتن انتظارات درمانی سريع از دارو برای درمان اختلال جنسی خود استفاده کردند. ۶۸ درصد مراجعان يک بار مراجعه کردند اما ۳۲ درصد به دفعات مراجعه کرده اند که نتايج رضايت آميز از درمان جنسی خود گرفته بودند.

• پيشگيری به جای درمان
دکتر رسول روشن استاد دانشگاه شاهد با اشاره به اين نکته که نياز جنسی مثل ديگر نيازهای انسان اگر به خوبی هدايت نشود منجر به اختلالات می شود درباره انواع اختلالات جنسی می گويد: «اختلالات جنسی انواعی دارند که برخی از آن نپذيرفتن هويت جنسی، اختلال در کارکرد های جنسی در زمينه ميل جنسی، ارضای ميل جنسی (ارگاسم) و زود انزالی و درد جنسی در زنان هستند.» وی با تاکيد بر پيشگيری به جای درمان می گويد: «بهتر است به جای اينکه به درمان اختلال جنسی بپردازيم پيشگيری کنيم که لازمه آن آموزش جنسی است. برای تربيت جنسی از زمان کودکی و زمان شيرخواری دستورات دينی فراوانی داريم. در ازدواج در جامعه ما ضعفی است ما دست دو جوان را در دست هم می گذاريم بدون اينکه به آنها آموزش داده باشيم. جامعه ما جامعه بازی نيست و محدوديت هايی دارد که در بعضی جاها افراط آميز است. بايد به جوان بياموزيم که ارتباط بيش از آنکه جنبه جسمی داشته باشد جنبه روانی و عاطفی دارد. بايد به جوانان ويژگی های زنان و مردان آموزش داده شود. گاهی بحث آگاهی را که مطرح می کنيم بعضی تصورشان اين است که می خواهيم اشاعه فساد کنيم اما منظور از آگاهی دادن، اطلاعات در زمينه رفتار و اخلاق جنسی، ويژگی های عاطفی و روانشناختی زن به مرد و بالعکس و اينکه چگونه می توان تضادها را به وحدت و يک انسجام عاطفی تبديل کرده است.»دکتر روشن معتقد است بسياری باورهای ما پيش از اينکه دينی و علمی باشد عرفی و مطابق با باورهای ساخته و پرداخته و به نوعی خرافات است. اينها را بايد از هم جدا کنيم. انديشمندان و مسئولان بايد پاسخگوی نيازهای طبيعی و فطری انسان ها باشند و اين پاسخگويی بايد در دو مرحله صورت گيرد يکی اينکه جنبه های تئوريک و نظری اين معضل را بشکافند و در کنار آن به جامعه برنامه ارائه دهند. در حال حاضر ما تنها يک برنامه داريم. نقص و نه اثبات. الان می گوييم که توجه جوانان را به کارهای علمی، اوقات فراغت و ورزش و... جلب کنيم اما راهی که بتواند مسائل جنسی را حل کند ارائه داده نشده است. در حال حاضر بسياری از خانواده ها برای مشکلات جنسی به مراکز مراجعه نمی کنند و اصلاً از آن حرفی نمی زنند و بنابراين مشکلات جنسی پوشيده است و نمی توان از آن آمار دقيقی ارائه داد.در بررسی ميزان رقابت جنسی در کارکنان زن دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال ۸۴ که توسط کتايون اسماعيلی انجام شد مشخص گرديد ميانگين سن افراد ۷/۳۷ سال بوده است. ۹۱ درصد کارشناس و بقيه کاردان يا کارشناسی ارشد بودند. ۲۳ درصد از کاندوم استفاده می کردند، ۵۴ درصد همسران افراد دارای مدرک کارشناسی بوده اند، ۳/۹۷ درصد افراد دارای اتاق خواب جداگانه بودند و ۷۸ درصد زنان و ۸۰ درصد مردان در کلاس های آموزش قبل از ازدواج شرکت نکرده بودند، ۶۰ درصد زنان جهت رابطه جنسی پيشقدم نمی شدند و رضايت جنسی زنان در پژوهش انجام شده در حد متوسط بوده است.از اين نقطه نظر رفتار جنسی افراد با متن زيستی که در آن زندگی می کنند بسيار مرتبط است. اين نکته در پژوهش دکتر اکرم خمسه در بررسی ارتباط ميان رفتار جنسی و طرحواره های نقش جنسيتی در دو گروه از دانشجويان متاهل مشخص شده است. در اين پژوهش آمده است رفتار جنسی جنبه مهمی از کيفيت زندگی زناشويی است که ترکيبی از مفاهيم و نگرش ها، احساسات و فعاليت ها است و زنانگی و مردانگی را مجموعه ای از باورهای فرهنگی تعريف می کند. از لحاظ جنسی بين زنان و مردان بيشتر شباهت است تا تفاوت اما از لحاظ ارضای جنسی مردان با ۹۰ درصد بيشتر از زنان رضايت جنسی دارند و زنان به ميزان ۶۰ درصد نسبت به مردان آزردگی و رنجش از رابطه جنسی شان بيشتر است. در همين رابطه زنانی که الگوهای کليشه ای زنانه مثل (عاطفی بودن، ملايم بودن و حساس بودن) را دارند نارضايتمندی آنها از رفتارهای جنسی در خانواده ها بيشتر است برعکس آنها که از الگوهای انعطاف پذير زنانه و مردانه استفاده می کردند رضايتمندی بيشتری داشتند.دکتر خمسه تاکيد می کند بايد بر آموزش های قبل از ازدواج و با نگاه ويژه بر رفع بر کليشه های جنسيتی کار کنيم. وی معتقد است يک رابطه جنسی خوب با يک برنامه ريزی، يادگيری و گفت وگو توام است و اينکه رابطه جنسی بايد به طور ذاتی با مهارت و خبرگی توام باشد غلط است.

• گفتن از بايدها به جای نبايدها
واقعيت قضيه: «در حال حاضر در جامعه افراد مختلف ديدگاه های متفاوت دارند همه معتقدند مشکل وجود دارد ولی وقتی می خواهند آن را مطرح کنند فرهنگ ما جلو می آيد و باعث می شود به عنوان مسئله زشت از طرح آن عقب نشينی کنند. ما در حالت تضاد درونی هستيم.»دکتر سيدکاظم فروتن، دبير کنگره علمی مشکلات جنسی و خانواده و متخصص کليه در ادامه تعريف واقعيت قضيه می گويد: «متاسفانه در دانشگاه ها هم خيلی کمرنگ به بحث مشکلات جنسی پرداخته می شود خيلی وقت ها در کلاس درس سريع از آن رد می شوند چون نه استاد آمادگی صحبت از آن را دارد و نه دانشجو آمادگی پذيرش اين مطالب را.»مطابق با نتايج يک تحقيق مشاهده شده مرگ و مير افراد دارای نارسايی قلبی که سلامت جنسی آنها برقرار است ۵ برابر کمتر از افراد دارای نارسايی قلبی است که سلامت جنسی ندارند.به علت نبود مراکز درمانی تخصصی در کشور برای درمان اختلالات جنسی آئين نامه ای با همکاری مسئولان معاونت سلامت وزارت بهداشت و درمان و اساتيد دانشگاه ها تنظيم شده و در حال حاضر در مرحله انتظار برای امضای وزير بهداشت و درمان است. اين آئين نامه در زمينه راه اندازی کلينيک های تخصصی بهداشت و سلامت خانواده زيرنظر دانشگاه علوم پزشکی کشور است.در حالی که در اکثر کشورهای دنيا آموزش جنسی را در مدارس از مقطع راهنمايی آغاز می کنند در کشور ما در آخرين سال دبيرستان اين آموزش داده می شود و پس از اولين کنگره مشکلات جنسی وزارت بهداشت اقدام به برگزاری دوره های آموزش قبل از ازدواج در مراکز بهداشتی و درمانی کرده است.دکتر فرهاد جعفری متخصص پزشکی اجتماعی که بررسی را در مراکز درمانی داشته است می گويد: «کيفيت کلاس های آموزشی در مراکز بهداشتی درمانی بسيار پايين است و آموزش ها بسيار سطحی و ابتدايی است و زوج ها هم تنها برای اينکه آزمايش های قبل از ازدواج را انجام بدهند و زودتر کارشان به انجام برسد دوره ای را می گذرانند و می روند. ما هنوز برای طرح برخی مسائل مشکل داريم مثلاً من در جلسه ای که برای عده ای معلم صحبت می کردم متوجه شدم هنوز ظرفيت لازم وجود ندارد. کاندوم انگار کلمه ای است که اسم آن را نبايد گفت. در حالی که الان دنيا با آنومی ايدز روبه رو است و دنيا تنها برايش يک دو راه پيدا کرده است، آموزش بهداشت و کاندوم. ما می توانيم به درستی از آن حرف بزنيم.»دکتر فروتن معتقد است: «ما هميشه روی نبايدها کار کرديم و چيزی به نام بايد جايش نگذاشتيم. بالطبع جوان ما ممکن است نياز طبيعی اش را ناسالم اشباع کند. پس به جای حل مشکلات به طور طبيعی آنها را ريشه يابی کنيم.»

• دانشگاه شاهد و تنها دانشگاه شاهد
متولی برگزاری کنگره مشکلات جنسی و خانواده ها مثل بار قبل تنها دانشگاه شاهد بود. دکتر جعفری دراين باره می گويد: «به تصور زدن اتهام هيچ کس دنبال اين موضوعات نرفته و نمی رود. اين يک موضوع حساس است و ممکن است برچسب هايی به افراد زده شود. همين باعث شد دانشگاه شاهد متولی برگزاری کنگره باشد. شايد اگر دانشگاه شاهد سراغ اين موضوع نمی رفت هيچ کس تا ۲۰ سال ديگر هم اين موضوع را مطرح نمی کرد. در حال حاضر در سطح بالا همه حمايت می کنند اما موضوع اين است که چگونه اين موضوعات را به سطح جامعه ببريم تا گاردی ايجاد نشود و حساسيتی در مردم به وجود نيايد.»