-
ايران امروز
iran-emrooz.net | Mon, 31.05.2021, 10:19

سد ۳۲ کیلومتری چگونه زیست‌بوم هلند را به خطر انداخت؟


یورونیوز: سازمان‌های فعال در عرصه حفاظت از محیط زیست در هلند با اجرای طرح‌هایی نوین به دنبال ایجاد توازن در زیست بوم اطراف سد دریابند یا «آفسلایت دک» هستند.

بخش زیادی از خاک هلند زیر سطح دریا قرار دارد. به همین دلیل جاری شدن سیل و عبور سامانه‌های طوفانی همواره برای این کشور یک تهدید به حساب می‌آمده است.

دولت هلند پس از جاری شدن سیلی ویرانگر در سال ۱۹۱۶ تصمیم به ساخت سدی بین خلیج زایدرزی (Zuider Zee) و دریای شمال گرفت. احداث این سد عظیم که «آفسلایت دک» یا سد دریابند خوانده می‌شود در سال ۱۹۳۲ به پایان رسید.

سد دریابند باعث شد تا خلیج زایدرزی با آب شور آن به دریاچه آب شیرین آیسل (Ijsselmeer) تبدیل شود. این دریاچه مصنوعی بزرگترین دریاچه هلند محسوب می‌شود.

تاثیر ساخت سد دریابند بر زندگی ماهی‌ها چه بود؟

بسیاری از ماهی‌ها برای تخم گذاری از آب‌های شور دریای وادن در بخش جنوب شرقی دریای شمال به دریاچه آب شیرین آیسل می‌روند. ووتر فان در هی، زیست‌شناس دریایی می‌گوید: «ساخت سد آفسلایت دک پیامدهای شدیدی برای طبیعت در زیر آب‌های دریای وادن داشت.»

ووتر فان در هی با یکی از سازمان‌هایی همکاری می‌کند که از محافظت از محیط دریای وادن دفاع می‌کند. او درباره سد دریابند می‌گوید: «این سد راه عبور یکصد گونه از ماهی‌ها را که بین آب‌های شور و آب‌های شیرین رفت و آمد می‌کردند گرفته است. رفت و آمد آنها اکنون غیرممکن است.»

بنا به اعلام وزارت زیرساخت‌ها و محیط زیست هلند دریچه‌هایی در سد دریابند کار گذاشته شده است تا به ماهی‌ها اجازه عبور بدهد. با این حال جریان آبی که از این دریچه‌ها می‌گذرد بسیار سریع است و به همین دلیل تعداد محدودی از ماهی‌ها امکان عبور از آنها را پیدا می‌کنند.

کارشناسان محیط زیست درباره وضعیت ماهی‌ها در پشت سد دریابند گفته اند: «میلیون‌ها ماهی در دریای وادن در مقابل این دریچه‌ها هستند زیرا بوی آب شیرین در سوی دیگر را حس کرده‌اند و می‌خواهند به آن سو بروند اما جریان آب خیلی سریع است و انتقال از محیط آب شور به آب شیرین برای آنها بسیار ناگهانی خواهد بود.»

این مشکلات باعث شده است تا تعداد بسیاری از گونه‌های ماهی حتی در آبراه‌های خارج از هلند مانند رود راین کاهش یابد. به گفته کارشناسان در سال ۲۰۱۸ شمار ماهی‌ها در دریای وادن ۹۰ درصد کاهش یافت.

ساخت سد «آفسلایت دک» همچنین بر روی گیاهان دریای وادن به ویژه علف‌های دریایی تاثیر گذاشته است. لورا گوورس، بوم شناس در دانشگاه خرونینگن در هلند از سال ۲۰۰۷ تاکنون در حال مطالعه بر روی علف‌های درایی در دریای وادن است. او درباره این گیاهان می‌گوید: «آنها برای تنوع زیستی اهمیت دارند و مانند جنگل‌های کرنا و صخره‌های مرجانی به زیست بوم شکل می‌دهند. علف‌های دریایی همچنین محیط امنی برای رشد ماهیان جوان ایجاد می‌کنند. مواد کربنی را جذب می‌کنند و قابلیت جذب مواد سمی داخل آب را نیز دارند.»

لورا گوورس در عین حال گفت: «با این حال علف‌های دریایی تقریبا به طور کامل در هلند از بین رفته‌اند.»

این بوم شناس از سال ۲۰۱۴ بر روی طرحی برای بازگرداندن علف‌های دریایی به دریای وادن کار می‌کند.

کاشت دستی علف‌‌های دریایی در دریای وادن

لورا گوورس به همراه شماری از همکارانش و افراد داوطلب دائم به نقاط مخالف دریای واردن می‌رود تا علف‌های دریایی بکارد. آنها کاشت علف‌های دریایی را با استفاده از روشی که دانشمندان کشف کرده‌اند انجام می‌دهند تا این گیاهان در مقابل جریان آب دوام بیاورند.


تخمین زده می‌شود که لورا گوورس و همکارانش از سال ۲۰۱۸ تاکنون توانسته‌اند تعداد علف‌های دریایی در دریای وادن را از ۱۰ هزار به ۱۰۰ هزار برسانند. این رقم به این معنا است که ۱۷۰ هکتار از سطح دریای وادن اکنون با علف دریایی پوشانده شده است.

لورا گوورس با این حال می‌گوید: «برای ایجاد زیست بومی سالم در دریای وادن مطمئنا ده سال دیگر زمان نیاز داریم.»

ایجاد رود مصنوعی برای عبور ماهی‌ها

یکی دیگر از طرح‌های نوین برای کمک به بهبود به زیست بوم در اطراف سد دریابند ایجاد رودی مصنوعی برای عبور ماهی‌ها است. این رود مصنوعی که طول آن چهار کیلومتر خواهد بود به ماهی‌های ضعیف تر که به دلیل جریان تند آب امکان عبور از دریچه‌های سد را ندارند امکان می‌دهد تا از آب شور به سمت آب شیرین و بالعکس حرکت کنند.

این رود مصنوعی قرار است در نزدیکی یک روستا ایجاد شود و آب آن نیز مخلوطی از آب شیرین و آب شور خواهد بود تا ماهی‌ها با تغییر ناگهانی روبرو نشوند.

به گفته کارشناسان حتی گونه‌هایی از ماهی‌ها که معمولا از دریای وادن به دریاچه آب شیرین آیسل نمی‌روند نیز از ایجاد این رود مصنوعی منتفع خواهند شد.



 

ايران امروز (نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايت‌ها و نشريات نيز ارسال می‌شوند معذور است.
استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024