جمهوری اسلامی بارها خواستار محو اسرائیل از روی زمین شده است و اسرائیل تمام توانش را بکار گرفته تا آمریکا را برای حمله نظامی به ایران متقاعد سازد. با وجود این دشمنی‌ها، هردو به نقض گسترده حقوق بشر متهم شده‌اند اما با گردنگشی از ورود گزارشگران ویژه شورای حقوق بشر به این دو کشور جلوگیری کرده‌اند.
نقض سازمانیافته حقوق بشر در جمهوری اسلامی
دومین گزارش آقای احمد شهید گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد نقض حقوق بشر در ایران در ۲۸ فوریه ۲۰۱۳ انتشار یافت. در این گزارش جمهوری اسلامی به نقض سازمان یافته حقوق بشر متهم شده است. این گزارشگر با استناد به ماده ۲۵ پیمانامه جهانی حقوق سیاسی و مدنی (ICCPR) که دولت ایران نیز آنرا امضاء کرده است، شرایط برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را مغایر با شاخص‌های یک انتخابات آزاد سنجیده است. در این راستا از جمله به محدودیت‌های حقوقی که در قانون اساسی برای نامزد شدن در انتخابات ریاست جمهوری در نظر گرفته شده است و زنان، دگراندیشان و پیروان اقلیت‌های مذهبی را از شرکت در آن منع می‌کند، اشاره شده و جلوگیری از نامزد شدن غیر خودی‌ها، فضای امنیتی حاکم، حصر خانگی خودسرانه رهبران جنبش سبز، منع برگزاری تجمعات، کمبود آزادی بیان و کمبود نهاد ناظر مستقل انتخاباتی را مغایر با تعهدتات جهانی جمهوری اسلامی برشمرده است.
- گزارشگر ویژه نگرانی عمیق خویش را از دستگیری ۱۷ روزنامه نگار مستقل اعلام می‌کند که با اتهامات واهی همکاری با ضد انقلاب و رسانه‌های بیگانه صورت گرفت و با توجه به سخنان مقامات امنیتی، آنرا بخشی از برنامه مفصل تری برای سرکوب آزادی بیان و بستن دهان روزنامه‌نگاران غیر وابسته به شمارآورده است. وی همچنین به زندانی بودن ۴۵ روزنامه نگار پیش از دستگیری‌های اخیر اشاره کرده و با استناد به مصاحبه با ۵ تن از آنان موارد نقض قانونی در نگهداری و محاکمه روزنامه نگاران را برمی شمرد. وی همچنین به آزار جنسی دو روزنامه نگار زن در زندان اشاره می‌کند. افزون برین، نگرانی ژرف خویش را از اذیت و آزار خانواده روزنامه نگاران بویژه آنانی که در خارج از کشور با شبکه‌های ماهواره‌ای همکاری حرفه‌ای دارند ابراز کرده است. در این گزارش به تبعیض علیه اقلیت‌های قومی و مذهبی و زندانی کردن کنشگران حقوق بشر و وکلای مدافع زندانیان سیاسی نیز اعتراض شده است.
- در گزارش دوم آقای احمد شهید به مسئله شکنجه، آزار جنسی و اعتراف گیری در زندان‌های جمهوری اسلامی نیز پرداخته شده است. وی می‌نویسد ۷۸ درصد زندانیانی که حقوقشان در فرآیند محاکمه نقض شده است در جریان بازجویی مورد ضرب و شتم نیز قرار گرفته‌اند. دولت ایران در برابر گفته است که شکنجه در زندان‌های جمهوری اسلامی ممنوع است اما گزارشگر ویژه وجود این قانون را کافی برای پیش گیری از شکنجه و تحقیق در مورد وجود شکنجه در زندان‌های جمهوری اسلامی نمی‌داند که دولت ایران همواره از انجام آن شانه خالی کرده است. نمونه بارز آن کشته شدن آقای بهشتی زیر شکنجه در زندان است که رئیس کمسیون امنیت ملی برای چندمین بار علت مرگ را ترس آن مرحوم از زندان اعلام می‌کند.
- گزارشگر ویژه با اشاره به دست آوردهای جمهوری اسلامی در امر باسواد کردن زنان به واکاوی تبعیض‌های روزافزون علیه زنان می‌پردازد که می‌توان به حذف دختران دانشجو از ورود به ۷۷ رشته دانشگاهی، تفکیک جنسیتی گسترده در پهنه عمومی، برنامه‌های گسترده برای خانه نشین کردن زنان اشاره کرد. این امر به کاهش رتبه جهانی ایران در فرصت‌های مشارکتی زنان در اقتصاد از ۱۱۳ در سال ۲۰۰۶ به ۱۳۰ در ۲۰۱۲، و در امور سیاسی ( مانند نمایندگی در مجلس) از ۱۰۹ در سال ۲۰۰۶ به ۱۲۶ در سال ۲۰۱۲، و مسایل سلامتی و بهداشت زنان منجر شده است. آقای شهید همچنین به تبعیض‌های حقوقی علیه زنان همچون قانون ارث و خانواده و جایگاه حقوقی زنان که برای نمونه در امر شهادت در دادگاه‌ها به نصف مردان تقلیل یافته است می‌پردازد و اینکه تصویب و حفظ قوانین تبعیض آمیز و اعمال محدودیت‌های شغلی و مشارکتی علیه زنان به بهانه مسایل فرهنگی و سنت صورت می‌گیرد، مورد انتقاد قرار گرفته است.
- آقای شهید همچنین نگرانی ژرف خویش را از اعدام‌های گسترده در کشور اعلام کرده است که برای جرم‌های غیر جدی شامل زنا و قاچاق مواد مخدر اعمال می‌گردد. شمار اعدامیان در سال 1391 به 497 نفر رسیده است. ایران از جانب جامعه جهانی بخاطر اعدام افرادی که در سنین پایین تر از 18 سال جرمی مرتکب شده‌اند و نیز اعدام در فضاهای عمومی محکوم گردیده است.
امکان محاکمه اسرائیل در دادگاه بین المللی جنایی
بگزارش روزنامه گاردین در ماه ژانویه گذشته، شورای حقوق بشر سازمان ملل طی گزارشی از اسرائیل خواست که بلافاصله از کرانه غربی رود اردون خارج شود در غیر اینصورت این کشور می‌تواند بطور بلقوه در دادگاه بین المللی جنایی بخاطر نقض قوانین بین المللی محاکمه شود. این گزارش تأکید می‌کند که کلیه ساخت و سازهای یهودی نشین در کرانه باختری باید متوقف شود و خروج مهاجران یهودی بلافاصله آغاز گردد. این گزارش می‌افزاید که انتقال جمعیت غیر نظامی به سرزمینهای اشغالی مغایر با بند ۴۹ اعلامیه ژنو است.
- گزارش سازمان ملل تأکید می‌کند که ادامه ساخت سازها به تکه تکه شدن سرزمینهای اشغالی و جدا شدن اورشلیم شرقی از کرانه باختری می‌انجامد و بی تردید تشکیل دولت مستقل فلسطینی را غیر ممکن ساخته ناقض حق تعیین سرنوشت فلسطینیان است.
- در گزارش آمده است که هدف از خشونت گرایی و اعمال ترور از سوی ساکنان دهکده‌های یهودی نشین، اخراج فلسطینیان از زمین‌هایشان است تا بدین وسیله شهرک‌ها را گسترش دهند. این رویکرد گواه روشن انتقال اجباری و دلیلی بر راهبرد محو قومی از سوی اسرائیل علیه فلسطینیان است. این گزارش خاطر نشان می‌سازد که از سال ۱۹۶۷ تاکنون، اسرائیل حدود ۲۵۰ شهرک در کرانه غربی و اورشلیم شرقی بنا کرده است که حدود نیم میلیون شهرک نشین مهاجر را در خود جای می‌دهند. این شهرک‌ها از دسترسی فلسطینیان به منابع آبی و کشاورزی شان جلوگیری می‌کنند.
تهمت زنی و دروغگویی رئیس حقوق بشر قوه قضاییه
- گزارشگر ویژه برای کشورهایی تعیین می‌گردد که نقض آشکار حقوق بشر بطور سازمان یافته و نگران کننده علیه شهروندان آن کشورها و یا یک قومیت اعمال می‌گردد. جمهوری اسلامی از آغاز با شروع کار آقای احمد شهید وزیر خارجه سابق مالدیو و مسافرت وی به ایران مخالفت کرد که از وی خواسته شده تا وضع زندانیان سیاسی و حقوق بشر در ایران را بررسی کند. صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه ایران که به بیت رهبری و نیروهای نظامی امنیتی اجازه داده استقلال این قوه را نقض کنند، در واکنش به اولین گزارش گزارشگر ویژه در سال گذشته، وی را به دروغ گویی متهم کرد.
- گزارش دوم آقای شهید که خلاصه‌ای از آن در بالا آمد این‌بار مورد واکنش محمد جواد لاریجانی که متهم به زمین خواری در اطراف تهران شده است قرار گرفت. به گزارش خبرگزاری سپاه ( فارس) وی این گزارش را سفارش ” دستگاه سیاست خارجی آمریکا و عملگی عناصر زبون و خود فروخته از گروه‌های تروریستی، منافقین، ضد انقلاب و فتنه ۸۸ دانست.” وی “پرچم حقوق بشر [را] پرچم ضدیت با دمکراسی” خواند و آنرا “پروژه‌ای” سنجید که ۷۰ سال پیش برای “جهان گشایی” بدست دولت‌های غربی کلید خورد!
دولت ایران که از مسافرت گزارشگر ویژه به ایران جلوگیری کرده و به گزارش گاردین سی بار تماس این گزارشگر با مقامات مسئول را بی پاسخ گذارده و یا با پاسخ‌های بی ربط بی اثر کرده است، می‌کوشد با تهمت زنی، جنجال سالاری و دروغگویی، منابع وی (۱۶۹ مصاحبه با قربانیان نقض حقوق بشر) و محتوی این گزارش را بی اعتبار سازد. در این راستا به گزارش ایسنا در بیانیه شورای حقوق بشر قوه قصاییه، گزاشگر ویژه متهم شده است که “تحریم‌های یکجانبه وضع شده از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا را حتی مورد اشاره قرار نداده و محکوم نکرده است.” این درحالی است که در بخش ” تحریم‌های اقتصادی” گزارش، بر اثرات منفی تحریم‌ها بر زندگی مردم ایران تاکید شده و با استناد به موصوبات کمیته حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سازمان ملل می‌افزاید که مردم یک کشور نباید تاوان سرکشی‌های رهبرانشان علیه صلح و امنیت جهانی را بپردازند.
زندانی شدن گزارشگر ویژه در فرودگاه تل اویو
در سال ۲۰۰۸ شورای حقوق بشر سازمان ملل ریچارد فالک را برای بررسی وضعیت سرزمینهای اشغالی به اسرائیل فرستاد. نیروهای امنیتی اسرائیل آقای فالک را در فرودگاه تل آویو دستگیر و زندانی کردند. روز بعد وی از اسرائیل اخراج شد. این دولت همواره اعلام کرده که بهیچ وجه حاضر به همکاری با گزارشگر ویژه نیست. پس از آن یک گروه دست راستی هوادار اسرائیل بنام دیده بان سازمان ملل (UN Watch) در ژنو کوشید این گزارشگر آمریکایی را با متهم کردن به برچسب‌هایی همچون ” دشمنی با حقوق بشر” و ” ضد یهودی گری ” بی اعتبار سازد.
- اسرائیل پس از صدور گزارش تازه شورای حقوق بشر در مورد اشغال سرزمینهای فلسطینی در ژانویه گذشته نیز از همکاری با بازرسان سازمان ملل خودداری کرد و از مسافرت آنان به کرانه غربی جلوگیری نمود. بازرسان به ناچار با پنجاه فلسطینی آواره در اردن در مورد اثرات شهرک سازی، مصادره زمینها و خسارت وارده به زمینها و حملات شهرک نشین‌ها به فلسطینیان مصاحبه کردند.
- یک هفته پیش از آن اسرائیل اولین کشوری بود که از حضور در جلسه “مرور دوره‌ای جهانی” که برای تمام کشور‌های جهان تشکیل و نمایندگان آنان موظف به پاسخگویی به مشکلات حقوق بشری در کشورشان هستند خودداری نمود.
رویکرد ضد حقوق بشری دولت‌های جمهوری اسلامی و اسرائیل نشان می‌دهد که این دو کشور به رغم دشمنی سرسختانه با یکدیگر برای لاپوشانی نقض حقوق بشر در این دو کشور و ادامه راهبردهای استبدادی و اشغال گرانه‌شان به ترفند‌های مشابه‌ای توسل می‌جویند.
۱۹ اسفند ۱۳۹۱