ايران امروز

اصلاح‌طلبان و اصولگرایان- تفاوت بفرما و بتمرگ

دکتر رضا تقی‌زاده
در فاصله چند هفته تا رسیدن به روز اخذ رای و تعیین رییس جمهور بعدی ایران، بنظر می‌رسد که رقابت مابین گروههای مجاز سیاسی برای دست یافتن به ارکان قدرت اجرایی در حال گرم شدن است اما تنها در درون محافل خصوصی و در صفحات روزنامه‌های داخلی که هر روز کم خوانده تر از پیش می‌شوند.

در این حال، مردم عادی که همچنان کنار صحنه، دست در گریبان خود دارند، هنوز رغبتی برای تعقیب جدی تر بازی نشان نمی‌دهند. گرفتاری فوری تر آنها به شب رساندن روزی دیگر است از هفته‌ای که آغاز کرده‌اند. بسیاری خیال خود را حتی به حادثات محتمل "هفته بعد " هم نمی‌برند، چه رسد به " هفته‌های بعد". در نگاه این جماعت، مسائلی که در حیطه تاثیر گذاری آنها است، عبور روزانه از موانع شخصی زندگی است:اجاره ماهانه، یدکی ماشین، هزینه پیچیدن نسخه مادر، خریدن گوشت، تیم فوتبالی که دوست می‌د داشتند و امروز می‌بینند که در دست مصادره چی‌های مدیر نمای دولتی چگونه از هم پاچیده است، خریدن میوه‌ای که چهار فصل برایشان نوبرانه شده . در خیال این گروه، جنگ درون سازمانی قدرت مربوط به آنها نیست.

آنها می‌دانند که بهر حال تا دو سه هفته دیگر دو باره برای چند روزی عزیز و محترم خواهند شد و بسیاری نیز ناگزیر، با پای خود به محل صندوقهای رای خواهند رفت و به یکی از چهره‌های انقلابی و خدمتگزار، که نظام سیاسی-الهی حاکم بر ایران برایشان انتخاب کرده، رای خواهند داد.

برای دهها میلیون نفر از این قبیل رای دهندگان "مستقل" ملاک، دریافت مهر صلاحیت بزرگان با تقوای شورای نگهبان است از سوی نامزدهایی که برایشان در نظر گرفته‌اند و نه تفاوتهای بیش و کم در دیدگاههای اصلاح طلبانه و یا اصولگرایانه آنها. مردم می‌دانند، که تفاوت دیدگاههای نامزدهایی که به خواستگاری یک روزه رای آنها خواهند آمد، در ادامه مسیر اصلی دولتی که بعد از روز رای تشکیل خواهد شد، تاثیر عمده‌ای نخواهد گذاشت. وظیفه اصلی دولت بعدی نیز، فارغ از این که ریاست اسمی آن را به چه کسی بسپارند، حفظ مصالح نظام است با هر قیمتی. آنها می‌دانند، که تفاوت دولت فعلی با دولت قبلی و دولتهای پیش از آن ، در بفرما و بتمرگ است، و نه داشتن انتخاب مابین ایستادن کنار هر کسی که می‌خواهی و یا نشستن با هر کسی که می‌پسندی و یا رفتن به راهی که راه خود می‌دانی.

آنها می‌دانند که رای شان تنها در شرایطی شماره خواهد شد که نام نامزد‌های مقبول شورای نگهبان نظام را بر خود داشته باشد. آنها در طول سی سال گذشته دیده اند، که مصالح آنها را نظام برایشان تعیین می‌کند و جیره روزانه را نظام می‌پردازد. تفاوت دو دولت محتمل اصلاحاتی‌ها و یا اصول گرایان، در رقم پنجاه هزار تومان پرداختی ماهانه از درآمد نفت است که شیخ اصلاحات وعده داده بود و یا ۸۰ هزار تومان عنایتی که آقای دکتر محمود احمدی نژاد، قهرمان هسته‌ای وعده پرداخت آنرا می‌دهد. مردم می‌دانند که حدود حقوق و آزادی‌های فردی، اجتماعی و سیاسی آنها را نظام سیاسی – الهی برایشان تعیین می‌کند، و دولتهای انقلابی نیز تنها مخیر به شل یا سفت کردن مصلحتی مهار‌ها هستند و نه کسستن آنها.

ظاهرا گردانندگان معرکه انتخابات نیز با اشراف کامل بر شناخت مردم نسبت به حدود تاثیر گذاری آنها، و آشنایی به بی علاقگی رای دهندگان مستقل، به بازی درون سازمانی آنها، همچنان متوجه خنثی کردن تلاشهای رقیب‌اند تا جذب مردمی که در روز پایانی، ساعتی را خواسته و نا خواسته صرف حضور در حوزه‌ای برای رعایت مصلحتی شخصی و یا عمومی خواهند کرد-رای خواهند داد.

تفاوت مابین خواسته‌های مردم و هدفهای نظام سیاسی حاکم بر ایران، تفاوت تغییر است با تداوم. این دو خواسته بی گفت، در تقابل آشکار با یکدیگرند. آنها که خود را معتقد به اصول معرفی می‌کنند، برای پیشگیری از دامن گرفتن موجهای تغییر، حفظ تمامی خطوط قرمز، سرکوب و طرد عناصر تجدید نظر طلب و حفظ میراثها و دستاورد‌های انقلابی را نماز روز و شب می‌خوانند. در کنار این گروه، معتدلها نوید اصلاحات می‌دهند، شل کردن مهار را راهی منطقی برای پیشگیری از کسستن آن می‌پندارند. اما، تغییری که مردم می‌خواهند تنها با آزادی میسر خواهد شد.

در نگاه مردم، این هر دو گروه از یک قبیلهء واحد‌ند. وابستگی‌های آنها با مصالح "عالی" نظام بسیار تنگتر است تا خواسته‌های راستین مردمی که تاراج ثروتهای ملی و ضبط حقوق و آزادیهای خود را کابین نامزدی می‌بینند که در هر حال، همراه با همپالگی‌های محرم، به خانه آنها آمده و چهار سالی را تا پایان عقد منقطع با آنها خواهد بود. حدود انتخاب مردم در روز رای، آنطور که آقای کروبی نیز اخیرا اذعان کرد، برگزیدن مابین بد و بدتر است. دلیل بی رغبتی کنونی مردم به معرکه انتخابات، نداشتن اشتها برای خوردن آشی است که حکومت وعده پختن آن را می‌دهد.

تا روز رای، مردم، بی اعتنا از کنار این دیگ خواهند گذشت. در روز رای گیری ، جماعت خودی، با نیت برگرفتن کلاهی در خور از نمد ثروتهای به یغما گرفته، و یا از دست ندادن کلاهی که هنوز بسر دارند، همراه با اهل بیت برای رای دادن بسیج خواهند شد و با حرارت رای خواهند داد. جماعتی نیز برای پرهیز از تحمل "بدتر"، انگشت خود را بار دیگر رنگ خواهند زد- شناسنامه خود را مهر خواهند کرد. گروهی نیز، که هر سال به این بازی بی‌اعتنا تر از سال پیش می‌شوند، همچنان براه خود خواهند رفت.