ايران امروز

توقيف رسانه‌ها، دشمنی با ادبيات

ناصر كاخساز
جمعه ٢٤ شهريور ١٣٨٥

توقيف نشريه‌ی نامه به اتهام چاپ شعری زيبا از خانم بهبهانی، پی آمد تفسيری واقع‌بينانه است كه دستگاه سانسور از اين شعر می‌كند. تفسيری كه مطابق آن، رئيس جمهور اسلامی يكی از "دو ديوانه‌"ای است كه در شعر به آن‌ها اشارت رفته است.
رژيم اكنون به دال ديوانه و جيم جنون نيز حساس است. اِسناد و اتهام اگر واقعی نباشند هراسی نمی‌انگيزند.
حاكميت ناگزير است كه برنامه‌ی هسته ای خود را زير نظر اجرا كننده ای به پيش برد كه موضوع شعر ياد شده – به تفسير حاكميت – است. يعنی برنامه‌ی هسته ای و اجرای ساده لوحانه‌ی آن از يكديگر جدائی ناپذير اند.
مصداق شعر زيبائی را كه در “ نامه“ چاپ شده است گربه دزده با ذكاوت غريزی خود دريافته است.
تلاش دستگاه سانسور برای پوشاندن واقعيتی كه اظهرالمن‌الشمس است، بی‌نتيجه است.
حكومت اجرای برنامه‌ی اتمی را توسط اجرا كننده ای كه تصوير خود را در آينه‌ی اين شعر می‌بيند بايد به پيش ببرد. اما اعتبار برنامه‌ی اتمی مشروط به اجرای خردمندانه‌ی آن است. چيزی كه با طبيعت اعتقادی حكومت همخوانی ندارد
پس حساسيت حكومت به نشان دادن رابطه ای است كه ميان سياست هسته ای و ساده لوحی كاريكاتور آسای مجری آن وجود دارد. به همين سبب سياست حكومت اكنون با دو تابو مشخص می‌شود:
١- تابوی هسته‌ای
٢- تابوی ساده لوحی ايدئولوژيك اجرای آن
دو مجله‌ی شرق و نامه هر كدام قربانی دست زدن به يكی از تابوهای بالا شده اند. ولی به قربانی شدن آزادی مطبوعات زير فشار دستگاه اعتقادی سانسور تسليم نشده اند. تلاش نشرياتی از اين دست در ايران برای دفاع از آزادی مطبوعات و ادبيات ناگزير با برنامه‌ی هسته ای ناهمخوان است. چرا كه دفاع از آزادی ادبيات جزء لازم دفاع از حقوق بشر است. كه سركوب آن يكی از هدف‌های برنامه‌ی هسته ای است.
پس تعطيل و توقيف، سرنوشت گريز ناپذير رسانه‌هائی است كه آزادی مطبوعات را اصلی خدشه ناپذير می‌شناسند.
گردانندگان ”شرق“ و ”نامه”، و رسانه‌های مشابه می‌دانند كه به خاطر ارتكاب اشتباه معينی به تعطيل كشيده نشده اند. اين مشكلات را بخاطر باورشان به اصل آزادی مطبوعات است كه تحمل می‌كنند. و درست به همين دليل تلاش آنان در اين هنگامه‌ی دشوارِ كارِ مطبوعاتی، زير حاكميت اعتقادی، ستودنی و قابل احترام است.


ناصر كاخساز
سپتامبر ٢٠٠٦