شالوده‌ها و بحران‌های مغفول

علیرضا صادقی، عضو هیات علمی و پژوهشگر صلح و آموزش چند فرهنگی

چندی پیش فراخوانی از سوی دکتر محمد فاضلی از صاحبنطران مسایل اجتماعی کشور منتشر شد که دلسوزانه از اندیشمندان خواسته بود در خصوص بحران‌های متعدد حاضر و پیش روی ایران دست به قلم شده و فصلی از یک کتاب را تدوین کنند تا برای رئیس جمهور آینده ایران هم این بحران‌ها را گوشزد کرده باشند و هم از ایشان بخواهند برای مقابله با این بحران‌ها چاره اندیشی کنند. بی‌شک این فراخوان برآمده از حس استقلال‌طلبی و دلسوزی آگاهانه ایشان است. از این دست افراد در میان جامعه دانشگاهی ما زیاد داریم اما اینکه اینگونه و شفاف وارد میدان بشوند و اعلام خطر کنند، کمتر داریم.

من این حس دلسوزی ایشان را می‌ستایم و از جامعه دانشگاهی می‌خواهم به فراخوان ایشان به تناسب تخصص خود لبیک گویند.

اما من هم ضمن تایید این بحران‌های پیش رو جامعه ایران از اندیشمندان، سیاسیون، اجتماعیون می‌خواهم در خصوص بحران‌های عمیق‌تر از آنچه که جامعه ایران را تسخیر کرده، چاره‌ای بیندیشند. بی‌شک بحران کم آبی، محیط زیست، ریزگردها و همه آنچه که ایشان در فراخوان گفته‌اند بحران پیش‌روی جامعه ماست اما به زعم من بحران‌های به مراتب عمیق‌تری جامعه ایران را تهدید می‌کند که باید برای آنها چاره اندیشی شود. به زعم من اگر این بحران‌ها مورد چاره جویی قرار گیرند بحران‌هایی که دکتر فاضلی یادآور شده‌اند نیز تا حدود زیادی کنترل خواهند شد.

اما بحرانهای مهم‌تر به نظر من عبارتتد از:

- بحران بیکاری
- بحران مدرک‌گرایی
- بحران طلاق و مسائل جنسی
-بحران قتل‌ها و نیز قتل‌های ناموسی
-بحران تصادفات
- بحران خشونت
- بحران اختلاس‌ها
- بحران دخالت حاکمیت در حریم خصوصی افراد
- بحران پایمالی کرامت انسانی
- بحران نادیده گرفته‌شدن صداهای مختلف و مخالف
-بحران نادیده گرفته شدن تاریخ ایران و تحریف آن
- بحران استفاده ابزاری از دین
- بحران دخالت نظامیان در سیاست‌های داخلی و خارجی
- بحران دشمن تراشی
- بحران پرونده سازی
- بحران شایسته سالاری
- بحران عدم گردش اطلاعات آزاد
- بحران شایعه سازی و شایعه پراکنی
-بحران نفوذی خوانی
- بحران توهم توطئه
- بحران عدم توفیق جمهوریت کشور و عقب‌نشینی همیشگی آن در مقابل اقلیت حاکم، که شاهد این امر، عدم توفیق رئوسای جمهور مخنلف طی این سی سال گذشته بوده است. به طوری که از هر طیفی اعم از چپ، راست و معتدل، رئوسای جمهور همواره از دخالت فراقوه‌ای‌ها و فشار آنها بر رکن جمهوریت نظام یعنی دولت ناله کرده‌اند.
- بحران عدم مشروعیت حاکمیت. همچنان که نمونه‌هایش را در فراخوان‌های حاکمیت در موارد مختلف شاهد بوده‌ایم. به عنوان نمونه فراخوان دولت در انصراف از گرفتن یارانه‌ها و مهمتر از اینها توصیه حاکمیت به رای دادن افراد جامعه به فرد «الف» و رای دادن مردم به فرد «ب»
- بحران انباشتگی پرونده‌های قضایی و نیز عدم ثبات رویکردی رفتار این قوه با اتهامات ثابت
- بحران وجود گروه‌هایی موسوم به گروه‌های فشار
- بحران محافظه کاری اساتید، علما و اندیشمندان که به نظر من این بحران اگر از همه بحران‌های قبلی‌تر عمیق‌تر نباشد، کمتر نیست. زیرا اگر این محافظه کاری وحود نداشت وضعیت جامعه به اینجا کشیده نمی‌شد.

به نظر من اینها بخشی از بحران‌های فرا روی جامعه ماست که اگر اقدام عاجلی برای حل آنها صورت نگیرد، بحران‌های برشمرده شده،دکتر فاضلی هم درمان نخواهد شد. این موارد و این بحران‌ها بحران‌هایی بود که بنده در ذهن داشتم شاید بتوان بحران‌های دیگر هم بدان اضافه نمود.

امید است در کنار فراخوان ارزشمند ایشان، برای این بحران‌های گفته شده هم فکری بشود.