اکبر مختاری، مدرس دانشگاه و تحلیلگر مسایل بینالملل، در یادداشتی برای “راهبرد” نوشت:
در دوران ریاستجمهوری جورج دبلیو بوش که زمان حیات پردامنه نئوکانهای آمریکایی بود، چهار نام بیشتر به چشم میآمد. چهار نامی که در حمایت از اسراییل و دفاع از راهبرد جنگ پیشدستانه علیه عراق و تغییر رژیم در ایران همنظر و یکدل بودند. هر چهار نفر در نوشتن و عملیاتیسازی پروژه “قرن جدید آمریکایی” در میانه دهه نود با یکدیگر همکار بودند.
اولی، ریچارد پرل معروف به شاهزاده تاریکی بود که در پنتاگون مشغول بود. دومین نفر پل ولفوویتز بود که آنهم در پنتاگون پست معاونت را داشت. سومین نفر جان بولتون بود که پستی نسبتا مهم در وزارت امورخارجه کاندولیزا رایس داشت و چهارمین نفر، الیوت ابرامز که در شورای امنیت ملی مشغول بود.
با استعفای نامشخص رابرت هوک، مدیر گروه اقدام ایران در دولت ترامپ، که هدفش ساماندهی هرچه بیشتر نهادهای درون دولت ترامپ برای فشار بر ایران و همسوسازی و اقناع هرچه بیشتر متحدان امریکا بخصوص در منطقه برای فشار حداکثری بر ایران بود؛ حالا نام الیوت ابرامز بار دیگر مطرح شده است.
الیوت ابرامز که پست مدیر ارشد در شورای امنیت ملی آمریکا در امور خاورمیانه و آفریقای شمالی را در دوران جورج دبلیو بوش برعهده داشت و طی دوسال اخیر نماینده دولت ترامپ برای بررسی روندهای مربوط به تحولات در ونزوئلا را عهدهدار بود و در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ ایران از احتمال پیروزی تندورها استقبال کرد؛ حالا شغل مضاعف مدیر گروه اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا را نیز برعهده گرفته است.
آبرامز را میتوان از تندروترین افرادی دانست که از سوی دولت ترامپ از ابتدای پیروزی تاکنون به کار گرفته شده است.
آیا این انتخاب، پیام تندشدن فضا علیه ایران را برعهده دارد؟
برای پاسخ به سوال فوق باید نگاهی به عملکرد منصوبان دولت ترامپ در سه سال و نیم گذشته انداخت؛ جایی که جان بولتون تندرو و جنگطلب سومین پست مهم سیاسی را در کابینه ترامپ به دست آورد؛ اما ایدههای همسو با او بهدلیل مخالفتهای ترامپ اجرایی نشد.
هرچقدر که جان بولتون مخالف دیدار رهبران امریکا و کرهشمالی بود، ترامپ به نظراتش وقعی نداد و جایی که بولتون خواستار ضربه نظامی به ایران در پاسخ به زدن پهباد آمریکایی شد، ترامپ نگران از جنگی دیگر کاملا دیدگاه او را به کنار نهاد.
در مورد خروج از برجام هم بیش از آنکه نظرات امثال بولتون تاثیر بالا را داشته باشد، راهبرد تحقق وعدههای انتخاباتی ترامپ مبنی بر پاره کردن برجام و فشارهای حامیان نزدیک به اسراییل مالی انتخاباتی ترامپ از جمله شلدون ادلسون و امثالهم موثر بود.
تا انتخابات ریاستجمهوری آمریکا کمتر از صد روز مانده و مهمترین پرونده روی میز ابرامز، تلاش جهت ممانعت از رفع تحریمهای تسلیحاتی ایران طبق مفاد برجام است.
این هدف همانی است که پیش از او برایان هوک درحال پیگیریاش بود و آبرامز هم ادامه خواهد داد و انجام تحرکات بیش از این هدف، با توجه به رفتارهای گذشته ترامپ نسبت به نئوکانهای دیگری که کنار او بودهاند، انتظار نمیرود.