خبرگزاری آناتولی: درحالی‌که تمام جهان مشغول مبارزه با کووید-۱۹ است، این‌روزها شاهد اختلافات طولانی‌مدت مرزی بین دو کشور بسیار پرجمعیت و هسته‌ای جهان؛ یعنی هندوستان و جمهوری خلق چین هستیم که می‌تواند به بحران بزرگی در منطقه منجر شود.
چند روز پیش در منطقه مورد مناقشه مرزی لداخ هیمالیا درگیری‌های شدید و مرگبار بین نیروهای طرفین رخ داد. هرچند احتمال مقابله بزرگ بین رقبای مسلح هسته‌ای بعید به نظر می‌رسد، اما چنین حوادثی می‌تواند شکاف بین این دو کشور را گسترده‌تر و عمیق‌تر کند.
علی‌رغم اینکه روابط دهلی‌نو-پکن در سال‌های اخیر تقریبا پایدار بوده، اما تنش‌هایی نیز بین طرفین رخ داده است. دلیل این امر این است که چین درحال رقابت با آمریکا به‌عنوان شریک تجاری برتر هند است. دیگر اینکه؛ دولت این کشور مانع توسعه نظامی و اقتصادی چین در منطقه، به ویژه پاکستان می‌شود و واشنگتن نیز در این زمینه با دهلی‌نو همکاری می‌كند.
هند و چین در هیمالیا دارای مرز مشترک و اختلافی دیرین بر سر آن هستند ویکدیگر را مقصر می‌دانند. چین ۹۰ هزار کیلومترمربع در منطقه شمال شرقی هند را تحت کنترل دارد. بنا به ادعای مقامات دهلی‌نو، چین ۳۸ هزار کیلومترمربع از قلمرو هند در بخش اعظم منطقه متروک آکسایی‌چن در رودخانه کاراکاش را که زمانی مسیر تجارت بوده و دارای اهمیت استراتژیک است، اشغال کرده است.
در سال ۱۹۱۴ کنفرانسی بین بریتانیا و هند در شهر شیملای ایالت هیماچال پرادش این کشور به منظور حل اختلافات مرزی در منطقه هیمالیا برگزار شد. دولت استعماری بریتانیا خط مرزی مک‌ماهون را که بین هند و تبت تقسیم شده بود، ترسیم کرد. نمایندگان چین در این کنفرانس ضمن خودداری از امضا یا به رسمیت شناختن این توافق پذیرفتند که تبت توسط چین اداره شود. بنابراین تبت حق سازش با کشور دیگری به دست نیاورد. هند پس از استقلال در سال ۱۹۴۷، خط مک‌ماهون را به رسمیت شناخت. با این حال، پس از کنترل تبت توسط چینی‌ها در سال ۱۹۵۰، این خط به موضوع اختلاف برانگیز میان دو کشور باقی مانده است. چین خط مک‌ماهون را غیرقانونی، استعماری و سنتی و هند آن را یک مرز بین‌المللی می‌داند.
در طول نیم قرن گذشته، هند و چین بیش از ۲۰ بار برای حل و فصل این اختلاف مذاکره کرده‌اند، اما توفیق چندانی حاصل نشده است. این دو کشور در سال ۱۹۶۲ به دلیل اختلاف مرزی در ایالت آندرا پرادش در شمال شرق هند که دارای جمعیت بزرگی از تبتی‌هاست، با هم جنگیدند که به شکست هند منجر شد.
مهندسان چینی در سال ۲۰۱۷ کوشیدند جاده‌ای را در منطقه در مرز چین، هند و بوتان احداث کنند که به رویارویی نظامی ۷۳ روزه در منطقه منجر شد. اقدام چین برای احداث جاده و پیامدهای آن دلیل اصلی تنش و درگیری کنونی بین دو کشور است.
دهلی نو در ماه مه سال جاری مدعی شد که نظامیان چینی از سه منطقه وارد قلمرو هند شده و بدون توجه به هشدار یک پاسگاه ایست بازرسی در آنجا ایجاد كرده‌اند. اخبار درگیری‌های اخیر بین نیروهای ارتش دو کشور در گالوم گلوچ و سنگسار و غیره، توسط رسانه‌های هندی و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. بیست هندی در 15 ژوئن بر اثر درگیری شدید در دره گلوان در شرق لداخ کشته شدند. چین آمار سربازان خود را که در این درگیری‌ها کشته شده‌اند، منتشر نکرده است.
دو روز پس از این درگیری‌ها وزرای امور خارجه چین و هند طی گفت‌وگوی تلفنی توافق کردند که برای اطمینان از برقراری صلح در مرز مورد اختلاف هیمالیا، به توافق‌های دوجانبه موجود عمل کنند. پس از این دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا پیشنهاد میانجی‌گری بین چین و هند را مطرح کرد که با توجه به روابط تیره واشنگتن-پکن، مورد پذیرش چین قرار نگرفته است.
ناگفته نماند هند مشغول احداث جاده استراتژیکی در دره گالان برای اتصال منطقه با یک ناو هوایی است. هند در اوت سال گذشته، با تصمیمی یکجانبه لداخ را از کشمیر اشغالی جدا و آن را قلمرو فدرال خود اعلام کرد. چین این اقدام را به شدت محکوم و موضوع را در شورای امنیت سازمان ملل مطرح کرده است. نکته مهم دیگر همکاری پاکستان با چین در زمینه تنش بین اسلام آباد-دهلی‌نو است. اقدامات پکن به نوعی حمایت از اسلام‌آباد به شمار می‌شود.
با این حال تنش‌های اخیر بین چین و هند یادآور لزوم یک توافق استراتژیک جدید در منطقه است، زیرا هرگونه جنگ احتمالی می‌تواند عواقب خطرناکی را برای چین، پاکستان و هند به همراه داشته باشد.