گزارش سالانه سازمانهای اطلاعاتی امریکا اذعان کرد: ایران تهدید هستهای نیست
پنجشنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۷
ندا آکیش/خبرنگار روزنامه ایران
ارزیابی جدید سازمانهای اطلاعاتی امریکا از تهدیدهای جهانی نشان میدهد که کره شمالی همچنان یک تهدید است زیرا بعید است ذخایر هستهای خود را آنطور که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا میگوید، واگذار کند و ایران در حال حاضر تهدید جهانی نیست زیرا برخلاف سخنان ترامپ حتی پس از خروج امریکا از برجام هیچ گام ضروری در جهت ساخت بمب برنداشته است. این ارزیابی کاملاً در تضاد با دو اولویت سیاست خارجی ترامپ یعنی ایران و کره شمالی است.
به گزارش سایت روزنامه امریکایی نیویورک تایمز، روز سهشنبه به وقت واشنگتن گزارش سالانه ۴۲ صفحهای سازمانهای اطلاعاتی امریکا درباره تهدیدهای جهانی موسوم به گزارش «ارزیابی تهدیدهای جهانی» منتشر شد که به خاطر تفاوت فاحشی که با سیاست خارجی دولت ترامپ در مواجهه با تهدیدها داشت، مورد توجه قرار گرفت. در این گزارش ۴۲ صفحهای به تهدید بودن کره شمالی، تهدید نبودن ایران، ریشه کن نشدن گروه تروریستی داعش، خطرات جنگهای تجاری و انزوا طلبی اقتصادی ترامپ، افزایش حملات سایبری روسیه و چین و... اشاره شده بود.
در جلسه استماع این گزارش ۴۲ صفحهای در کمیته اطلاعاتی مجلس سنا مقامات اطلاعاتی امریکا سعی میکردند مستقیماً سیاستهای دولت را زیر سؤال نبرند اما به طورغیرمستقیم نشان دادند، تهدیدهایی که آنها برشمردند با تهدیدهایی که دولت ترامپ مطرح میکند، فرق دارد. رؤسای سازمانهای اطلاعاتی امریکا از جمله جینا هاسپل، رئیس سیا گزارش خود را با تهدید حملات سایبری، داعش و ظرفیتهای هستهای کره شمالی و ایران آغاز کردند.
تهدید داعش ادامه دارد
«دن کوتز»، رئیس اطلاعات ملی امریکا به اعضای کمیته اطلاعات سنا گفت که داعش همچنان به «خشونت» در سوریه ادامه میدهد و هزاران داعشی در عراق و سوریه و چندین شبکه داعشی در سراسر جهان وجود دارد. این در حالی است که ماه گذشته ترامپ در سخنرانی مربوط به اعلام خروج نیروهای امریکایی از سوریه گفت، «ما مقابل داعش پیروز شدیم، ما آنها را شکست دادیم و ما به آنها ضربات مهلکی زدیم.»
تفاوت فاحش دیگری که در گزارش سازمانهای اطلاعاتی با سیاست خارجی ترامپ وجود داشت، کره شمالی بود. ترامپ ماه آینده میلادی با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی برای دومین بار دیدار میکند. او پس از دیدار نخست خود با کیم در سنگاپور در یک پیام توئیتری نوشت: دیگر تهدید هستهای از جانب کره شمالی وجود ندارد. اما آنچه آقای کاتز روز سهشنبه در کمیته اطلاعاتی سنا به زبان آورد نگرانی از تهدیدهای هستهای کره شمالی بود. او گفت: رهبران کره شمالی به سلاحهای هستهای خود بهعنوان یک نیاز حیاتی برای بقای رژیم خود مینگرند. ارزیابی ما در حال حاضر این است که کره شمالی برای حفظ ظرفیتهای هستهای خود تلاش میکند و بعید است سلاحهای هستهای و ظرفیت تولید هستهای خود را به طور کامل واگذار کند.
ترامپ اغلب و غیرواقعی تأکید میکند که کره شمالی آزمایشهای موشکی خود را تعلیق کرده است و آخرین آزمایش موشکی این کشور مربوط به ۱۴ ماه قبل بوده است اما روز سهشنبه جینا هاسپل، رئیس سیا گفت که پیونگ یانگ در حال توسعه موشک دور برد با قابلیت حمل کلاهک هستهای است که میتواند یک تهدید مستقیم برای ایالات متحده باشد.
اتفاق نظر سازمانهای اطلاعاتی امریکا درباره پایبندی ایران به برجام
نکته دیگری که در این گزارش وجود داشت، اختلاف نظر ترامپ با نهادهای اطلاعاتی کشورش بر سر توافق هستهای ایران (برجام) بود. ترامپ ایران را یک تهدید جهانی میداند و برجام را توافقی به نفع تهران و علیه منافع امنیت ملی امریکا توصیف میکند اما آقای کوتز روز سهشنبه در مجلس سنا گفت که تهران حتی پس از خروج ایالات متحده از برجام هم به توافق هستهای پایبند بوده است.
او گفت: ما معتقد نیستیم که ایران در حال حاضر در حال انجام فعالیتهایی برای تولید سلاح هستهای است. هرچند که مقامات ایرانی رسماً تهدید کردهاند اگر ببینند توافق هستهای برایشان منافعی را که وعده داده شده بود نظیر از سرگیری فروش نفت و لغو تحریمهای امریکا ندارد از آن خارج میشوند اما تاکنون توافق هستهای را نقض نکردهاند. ترامپ توافق هستهای ایران را «اساساً ناقص» توصیف کرده و از ایران بهعنوان کشوری که «در صدد دستیابی به خطرناکترین سلاحهای جهان است»، نام برده است.
جینا هاسپل نیز که چندی پیش از سوی ترامپ بهعنوان رئیس سیا معرفی شد، در پاسخ به سؤال سناتور آنگوس کینگ که از او پرسید آیا ایران به توافق هستهای پایبند است، جواب داد: «در حال حاضر از نظر تکنیکی آنها پایبند هستند.»
حملات سایبری موضوع دیگری بود که در آن بین ارزیابی ترامپ و ارزیابی مقامات اطلاعاتی امریکا اختلاف نظر وجود دارد. در حالی که در گزارش سالانه ۴۲ صفحهای سازمانهای اطلاعاتی امریکا افزایش حملات سایبری چین و روسیه بهعنوان یک تهدید جهانی ذکر شده، ترامپ در دو سال حضورش در کاخ سفید مدام با سازمانهای جاسوسی کشورش بر سر این مسأله که روسیه پشت هکها و عملیاتهای نفوذی در انتخابات ۲۰۱۶ بوده، چالش داشته است. روز سهشنبه ژنرال پل ناکاسون، رئیس جدید فرماندهی سایبری امریکا به کمیته اطلاعاتی سنا گفت، تلاشهای امریکا برای ناکام گذاشتن مداخله روسیه در انتخابات میان دورهای موفقیتآمیز بوده است. این در حالی است که ترامپ از پس از انتخابات میان دورهای تاکنون هرگز درباره این تلاشها صحبت نکرده است.
امتناع هاسپل از اذعان به نقش ولیعهد سعودی در قتل خاشقجی
یکی دیگر از موضوعاتی که در جلسه روز سهشنبه مدیران سیا در سنا مطرح شد و شاید ارتباط کمتری با تهدیدهای جهانی داشت اما نشان دهنده اختلاف نظر سازمانهای اطلاعاتی امریکا با رئیس جمهوری ترامپ بود، مسأله قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی بود. در این جلسه جینا هاسپل پرونده جمال خاشقجی را «قتل عمد» و برنامهریزی شده دانست اما به خاطر معذوراتی که از سوی دولت دارد درباره اینکه سیا محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی را مسئول قتل او میداند یا نه، اظهارنظری نکرد.
با وجود این رون وایدن، سناتور دموکرات رئیس سیا را با سؤالاتی درباره قتل خاشقجی تحت فشار قرار داد و گفت: هاسپل گفته است «سنا به اتفاق آرا قطعنامهای تصویب کرد که محمد بن سلمان را مسئول قتل جمال خاشقجی میداند.» آیا این صحیح است؟
هاسپل در پاسخ به این پرسش گفت: همانطور که میدانید و حکومت سعودی هم آن را تأیید کرده، ۱۵ نفر به استانبول سفر کردند و خاشقجی در کنسولگری عربستان کشته شد و این یک قتل عمد بود که در دوم اکتبر صورت گرفت. به باور من محاکمه متهمان این پرونده در عربستان آغاز شده اما میتوانیم مدتی بعد درباره جزئیات ارزیابیهایمان در این پرونده صحبت کنیم.
وایدن از پاسخهای هاسپل قانع نشد و او را درباره صحت افشاگریهایی که در ماه نوامبر نشان میداد سازمان او بن سلمان را مسئول قتل جمال خاشقجی میداند، تحت فشار گذاشت. وایدن از هاسپل پرسید: سنا به اتفاق آرا قطعنامهای را تصویب کرد که محمد بن سلمان را مسئول قتل خاشقجی میداند. آیا سنا در این باره در اشتباه بود؟ اما هاسپل باز هم جواب شفافی نداد.