ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Sat, 01.12.2018, 15:04

نشست گروه ۲۰، غلبه سیاست بر اقتصاد


ایرنا - نشست گروه ۲۰ در حالی روز گذشته در بوینس آیرس آرژانتین آغاز به کار کرد که به نظر می رسد، بیش از آنکه گردهمایی رهبران این کشورها با هدف حل و فصل مشکلات اقتصادی باشد، این سیاست است که خود را بر این نشست تحمیل کرده است.
نشست گروه ۲۰، غلبه سیاست بر اقتصاد

به گزارش روز شنبه ایرنا، نشست‌های گروه ۲۰ همواره مکانی بوده‌ است برای رایزنی و اتحاد کشورهای عضو در باره چاره‌جویی برای بحران‌های جهانی حتی اگر این رایزنی ها به نتیجه دلخواهی نمی‌رسید. اما اکنون چندین سال است حتی اتحاد نسبی برای حل بحران ها چه سیاسی و چه اقتصادی از این نشست رخت بربسته است.

اجلاس ۲۰۱۸ گروه ۲۰(جی 20) روز گذشته با برگزاری مراسم استقبال رسمی از سران کشورهای عضو و ثبت عکسی یادگاری که سنت دیرینه این گردهمایی است، در بوینس آیرس پایتخت آرژانتین آغاز به کار کرد.

گروه ۲۰ با حضور کشورهای قدرتمند اقتصادی، ۸۵ درصد اقتصاد جهان را در اختیار دارد.

این گروه شامل، آمریکا، اتحادیه اروپا، فرانسه، انگلیس، آلمان، ایتالیا، چین، ژاپن، روسیه، عربستان سعودی، اندونزی، استرالیا، ترکیه، برزیل، آرژانتین، کانادا، هند، کره جنوبی، آفریقای جنوبی و مکزیک است.

این اجلاس در بحبوحه جنگ تجاری آمریکا با کشورهای اروپا و شرق آسیا و نیز بحران قتل «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار سعودی برگزار می‌شود. تنش‌های نظامی اخیر بین روسیه و اوکراین هم از دیگر مواردی است که بر اجلاس امسال سایه افکنده است.

این اجلاس دو روزه، ۱۰ سال پس از نخستین دیدار سران این کشورها برگزار می‌شود که با هدف همکاری برای عبور از بحران اقتصادی ۲۰۰۸ انجام شده بود. حال با گذشت یک دهه، کارشناسان با دیده تردید به عملکرد کشورهای عضو و نقش این گردهمایی در تقویت همکاری‌‎های بین‌المللی می‌نگرند.

انتظار می‌رود مسائل اقتصادی به ویژه تنش‌های تجاری میان چین و آمریکا به عنوان دو اقتصاد بزرگ دنیا، در اولویت گفت و گوهای سران باشد.

هر دو کشور در ماه‌های گذشته، اقدام به وضع تعرفه‌های سنگین تجاری روی کالاهای وارداتی از دیگری کرده و دست به اقدامات تلافی‌جویانه تجاری زده‌اند.

«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در حاشیه این اجلاس گفته که «نشانه‌های خوبی» از پیشرفت گفت وگوها با طرف چینی دریافت کرده است.

از مهمترین مواردی که بر اجلاس امسال سایه افکنده، حضور پرحاشیه«محمد بن سلمان»ولیعهد عربستان و متهم ردیف اول قتل«جمال خاشقچی» روزنامه ‌نگار منتقد سعودی است.

خاشقچی دو ماه پیش برای کارهای اداری خود به کنسولگری عربستان در ترکیه مراجعه کرد و در آنجا به قتل رسید.

با این وجود، اصلی‌ترین حامی سعودی‌ها یعنی آمریکا از محکومیت ولیعهد سعودی خودداری و بر لزوم حفظ قراردادهای هنگفت تسلیحاتی میان دو کشور تاکید کرده است.

اروپا نیز تاکنون موضع‌گیری محکمی در قبال اقدام ریاض نداشته و بیشترین واکنش صورت گرفته، تعلیق فروش تسلیحات به عربستان از سوی چند کشور انگشت‌شمار اروپایی بوده است.

از دیگر مواردی که محور گفت وگوهای سیاسی سران کشورهای گروه ۲۰ قرار گرفته،تنش های دریایی اخیر بین روسیه و اوکراین است.
یکشنبه این هفته، ناوهای مرزبانی روسیه در نزدیکی تنگه کرچ در دریای سیاه سه ناوچه اوکراینی را توقیف و 24 خدمه این کشتی های نظامی را بازداشت کردند.

پس از این اقدام بود که «پترو پروشنکو» رئیس جمهوری اوکراین، از قرار گرفتن دو کشور در آستانه یک«جنگ تمام عیار» سخن گفت و از کشورهای غربی درخواست مداخله کرد.

تنش‌ها تا جایی پیش رفت که رئیس جمهوری آمریکا دیدار برنامه‌ریزی‌شده با «ولادیمیر پوتین» همتای روس خود در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ را لغو کرد.

همچنین، ولادیمیر پوتین جمعه شب در اجلاس سران گروه 20 در بوئنوس آیرس آرژانتین ضمن تاکید بر حفظ برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» اظهارکرد:حفظ برجام امکان می دهد از آغاز موج جدید تنش ها پیرامون برنامه هسته ای ایران جلوگیری شود بنابراین باید تمام اقدامات لازم را برای حفظ برجام را بکار گرفت.

اگرچه انتظار می‌رفت با شکل‌گیری نهادهای بین‌المللی امکان مشارکت بیشتری برای همه کشورهااعم ازتوسعه ‌یافته ودر حال توسعه در مناسبات جهانی فراهم گردد اما تفاوت در توان اقتصادی و سطوح توسعه‌یافتگی کشورها این فرصت را برای برخی از آن‌ها فراهم ‌ساخت تا با تشکیل مجامع محدود و چندکشوری عملاً نقش قطب و صدای واحد را در فرآیندهای تصمیم‌گیری بین‌المللی ایفا نمایند.

گروه هفت کشور صنعتی وتوسعه‌یافته (G7)که بعدها درمواجهه با بحران نفتی و فرو‌پاشی نظام برتون‌وودز و در پاسخ به انتقادات مبنی‌بر عدم عضویت برخی کشورهای مهم و تأثیرگذار به گروه 8 وسپس گروه 2۲۰ (G20) توسعه یافت از این نوع است.

اگرچه دستورکار این گروه پرداختن به مسائل کلان اقتصادی و نظام مالی بین‌المللی است اما ترکیب اعضا و برخی تصمیمات گروه نشان از عقبه سیاسی شکل‌گیری این جریان وتلاش اعضای اصلی به ویژه آمریکا برای مدیریت روند تحولات اقتصاد جهانی در دوران پس از جنگ‌ سرد دارد. به‌طوری که برخی معتقدند این گروه در حال تبدیل‌ شدن به‌ مهم‌ترین نهاد سیاسی و اقتصادی جهان می‌باشد.

در این چارچوب، نشست گروه 20دربوینس آیرس آرژانتین نیزکه بایدمحل گفت و گوهای اقتصادی وتبادل نظر درباره مناسبات کلان اقتصاد جهان باشد تبدیل به نشست و گردهمایی رهبران برخی کشورها و گفت وگو تبدیل شده وتاثیرات دوجانبه یا چندجانبه چندانی بر روندهای سیاسی و اقتصادی بین المللی نداشته است.

اگرچه جهان هنوز با مشکلات گسترده اقتصادی از آمریکای لاتین گرفته تا غرب و شرق اسیا روبه رو است اما در نشست آرژانتین تنها موضوعی که در حاشیه قرار گرفته، اقتصاد است وحتی موضوعات اقتصادی دوجانبه مانند جنگ تجاری حول تحولات و چانه زنی های سیاسی انجام می شود. درک رهبران جهانی نیز از فضای نشست، بیشتر با وجود طرح موضوعات اقتصادی، رایزنی ها و چانه زنی های سیاسی است.

نشست گروه ۲۰ اگرچه تنها نشستی نیست که درآن سیاست براقتصاد غلبه دارد، اما همواره انتظارات از نشست هایی که جمعی از بیست اقتصاد جهانی حضور دارند، بالا بوده و انتظار جهانی اقدامات عملی برای اقتصاد جهانی است.