در سال ۲۰۰۳ هنگامی که جرج بوش پسر برای سرنگونی صدام حسین به عراق لشکرکشی کرد؛ برخی افراد و نهادهای آمریکایی بر این باور بودند که او به جای حمله به عراق باید به ایران حمله کند!
در همان زمان، توماس فریدمن روزنامهنگار آمریکایی یادداشتی با عنوان «یکی بخرید و یکی را مجانی ببرید» در روزنامۀ نیویورک تایمز نوشت و به این موضوع پرداخت.
فریدمن استدلال کرده بود که اگر نظام عراق تغییر کند؛ به تبع آن نظام ایران هم تغییر خواهد کرد. سخن فریدمن در مجموع این بود که نظام پس از صدام حسین در عراق چنان فضای آزاد سیاسی و عقیدتی در حوزۀ علمیۀ نجف پدید خواهد آورد که فضای بستۀ قم را با چالش جدی روبرو خواهد کرد.
رویدادهای پس از سرنگونی صدام حسین، آنطور که فریدمن پیشبینی کرده بود، رقم نخورد و عراق برای دورهای طولانی دستخوش جنگی فرقه گرایانه و خونین شد.
با این همه، جنگ فرقهای پر هزینۀ عراق، گویا رهبران گروههای مختلف سیاسی را متقاعد کرده است که راه ثبات و رونق عراق از مسیر پشت سر گذاشتن علایق تنگ نظرانۀ فرقهای میگذرد و از همین رو، اکنون افرادی مانند مقتدی صدر و عمار حکیم دست در دست ایاد علاوی گذاشتهاند تا فراکسیون پارلمانی قدرتمندی برای تشکیل دولتی ملی و فارغ از نزاعهای اعتقادی و فرقهای در عراق مستقر کنند.
در کنار این، اظهار نظرهای سیاسی و اعتقادی در حوزۀ نجف نیز به حدی آزاد و امن شده است که برخی از روحانیون با سابقۀ ایرانی که محیط داخلی را سخت و طاقت فرسا می بینند؛ به حوزۀ نجف پناه میبرند تا در آنجا با خیال راحت به بحث و فحص مشغول شوند.
با این حساب، آیا پس از گذشت ۱۵ سال از هرج و مرج و جنگ داخلی در عراق، پیش بینی فریدمن شانس تازهای برای تحقق پیدا کرده است؟