کوروش احمدی، دیپلمات سابق و کارشناس ارشد مسائل امریکا در گفتوگو با ایلنا:
- احتمال حمله به سوریه را به طور کامل نمیتوان رد کرد. حمله احتمالی آمریکا، علیه دولتی خواهد بود که متحد روسیه است و در حال حاضر نیروهایش به طور فعال در سوریه حاضر و مشغول فعالیتهای نظامی در حمایت از دولت دمشق هستند.
- فضای سوریه در غرب رود فرات تحت اشراف و کنترل نیروهای روسی است و با توجه به استقرار سامانه موشکی اس ۴۰۰ و عملیات مستمر جنگندهای روسی در این منطقه، عملاً طرفهای دیگر نظیر اسرائیل، ترکیه و حتی آمریکا بدون اجازه یا حداقل هماهنگی قبلی با روسیه امکان تحرک در این منطقه را نداشته و ندارند. از این رو حمله احتمالی آمریکا در چنین منطقهای باید صورت گیرد و طبعاً به طور مستقیم چالشی جدی برای نیروها و دولت روسیه به شمار خواهد رفت.
- حمله احتمالی با استفاده از نیروی هوایی انجام نخواهد شد و دو ناوشکن مستقر در شرق مدیترانه درست همانند آوریل سال گذشته اقدام به پرتاب شماری از موشک تامهاوک خواهند کرد. طبعاً اگر حملهای به این شکل انجام شود، خطر برخورد با امکانات روسی در منطقه را کاهش خواهد داد و برای روسها نیز کمتر تحریکآمیز خواهد بود.
- این نگرانی وجود دارد که در جریان حملات آمریکا، واحدها، نفرات یا امکانات روسی نیز به صورت غیر عمدی هدف قرار بگیرند. در این صورت، روسیه مشکل میتواند ساکت بماند و نوعی از تلافی را مورد بررسی قرار ندهد؛ خصوصاً با توجه به جو ملیگرایانه حاکم بر افکارعمومی در روسیه بعد از انضمام کریمه در ۲۰۱۴ سکوت مسکو بعید به نظر میرسد.
- در گذشته هر بار که بنا بر انجام عملیات بوده، دو طرف از قبل به هم اطلاع داده و اطمینان یافتهاند که پرسنل و امکانات یکدیگر را هدف قرار نخواهند داد. تقریباً از ابتدای ورود روسیه به سوریه، واشنگتن و مسکو در سطوح عملیاتی با هم در تماس قرار گرفتند و کانالهای مطمئنی برای برقراری تماس با هدف اجتناب از برخورد و بالاگرفتن یک برخورد اتفاقی و تصادفی بین خود ایجاد کردند.
- هدف آمریکا از اقدام نظامی احتمالی کاستن از توان نظامی و عملیاتی دولت بشار اسد در بالاترین خواهد بود. البته از نظر سیاسی و تبلیغاتی باید در نظر داشت که اوباما همیشه به خاطر عدم واکنش نظامی به استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه در آگوست ۲۰۱۳ مورد انتقاد قرار داشته و یکی از علل جدیت ترامپ در این قبیل موارد تاکید بر تمایز خود با اوباما است.
- بعید نیست که روسیه تلاش کند برخی از موشکهای شلیک شده به سوی سوریه را در هوا رهگیری و مورد اصابت قرار دهد. این اقدام میتواند به حفظ وجهه پوتین در داخل کمک کند و در عین حال مشکلی در رابطه با آمریکا ایجاد نکند. از اینکه بگذریم، بعید است اقدام عملی دیگری را بتوان تصور کرد.
- برخی از تحلیلگران روس طی یکی دو روز گذشته از امکان حمله به منبع شلیک موشکها یعنی دو ناوشکن آمریکایی واقع در مدیترانه نیز سخن گفتهاند، اما بعید است روسها دست به چنین اقدامی که با تلفات انسانی همراه خواهد بود، بزنند و موجب واکنش گسترده آمریکا و اوج گرفتن گسترده بحران شوند.
- فرانسه آمادگیهایی برای مشارکت در حمله احتمالی نشان داده و طی روزهای گذشته در این رابطه بسیار فعال بوده است. انگلیس هم نسبت به مشارکت در این عملیات آمادگی دارد. دولتهای عربستان و قطر نیز در سطوح تبلیغاتی اظهاراتی کرده و از لزوم پاسخگو بودن بشار اسد در قبال استفاده از سلاح شیمیایی سخن گفتهاند. لذا حدس و گمانهایی در ارتباط با احتمال مشارکت حداقل نمادین آنها نیز مطرح است.