ديدار عبدالله نوری با دبيران و نمايندگان انجمن اسلامی آزادانديش دانشگاه علامه طباطبايی، انجمن اسلامی آرمان دانشگاه علم و صنعت، انجمن اسلامی دانشگاه هنر، انجمن اسلامی ترقی‌خواه دانشگاه پلی‌تكنيک و انجمن اسلامی دانشگاه الزهرا
در آغاز این دیدار، برخي از دانشجویان با بیان دغدغه ها و نقدهای خود درباره عملکرد دولت و اصلاح طلبان در زمینه هایی مانند لیست امید مجلس و شوراها، شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان، وعده های انتخاباتی رئیس جمهور و عدم توجه به مطالبات دانشجویان حتی در انتخاب وزیر علوم، گزارشی از فعالیتهای انجمنهای دانشجویی پس از احیا و موانعی که بر سر راه فعالیت انجمنهای مستقل و منتقد وجود دارد بیان کردند. عدم توجه اصلاح طلبان به مقوله عدالت اجتماعی و شکاف عدالتی که مورد تأکید مهندس میرحسین موسوی بود، عدم شفافیت در تهیه لیستهای انتخاباتی و سایر تصمیم گیری های سیاسی اصلاح طلبان که منجر به حذف برخی چهره ها می شود و اینکه اصلاح طلبان هدف و اولویتهای خود را تغییر داده اند و به جای اصلاح ساختار و نقد و هزینه دادن به دنبال گرفتن مناصب سیاسی هستند برخی از مهمترین نقدهای مطرح شده بود که دانشجویان به تفصیل درباره آنها سخن گفتند. همچنین در بخش دیگری از سخنان دانشجویان، موضوع «اتحادیه دانشجویان متحد» مورد تأکید قرار گرفت و تعدادي از دانشجویان حاضر در جلسه به بیان موانع ایجاد شده از سوی دولت و عدم همراهی چهره های مختلف اصلاح طلب برای تشکیل این اتحادیه پرداختند و تأکید کردند این مانع تراشی ها و عدم همراهی ها در شرایطی صورت می گیرد که بخش دیگری از تشکلهای دانشجویی که دارای مواضعی نزدیک تر به دولت و اعتدالیون هستند، به راحتی توانسته اند مجوز تأسیس اتحادیه خود را دریافت کنند و این رفتارها شائبه عدم تمایل دولت و اصلاح طلبان به وجود یک جریان دانشجویی مستقل و منتقد را تقویت کرده است.
عبدالله نوري در ابتداي سخنان خود و در پاسخ به سئوال برخی دانشجویان که معتقد بودند اصلاح طلبان به جای قرار گرفتن در جایگاه منتقد وضع موجود، تبدیل به بخشی از وضع موجود شده‌اند و به همین دلیل اثرگذاری خود را در جامعه از دست داده‌اند و آمارهای رسمی موید این است که درصد قابل توجهی از مردم از اصلاحات ناامید شده اند و بسیاری از جوانان و حامیان اصلاح طلبان از نمایندگان منتخب در این دو انتخابات ناراضی هستند و به سازوکار تصمیم گیری در جریان اصلاحات كه به تهیه لیست امید در مجلس و شوراهای شهر منتهي شد اعتراض دارند، گفت: “با وجود نقدهایی که وجود دارد، از تصمیماتي كه شوراي عالي با محوريت جناب آقاي خاتمي تا كنون گرفته است حمایت می‌کنم. البته ممکن است نقدهایی داشته باشم و معتقد هم نیستم که اصلاح طلبان، هیچ اشتباهی ندارند. توجه داشته باشید که در ارتباط با انتخابات مجلس دهم، اصلاح طلبان از بین محدود افرادی که توسط شورای نگهبان رد صلاحیت نشدند و از غربال نظارت استصوابي رد شدند، به لیست اميد رسیدند. فضای مجلس ششم که تحت تأثیر شرایط دوم خرداد 1376 شکل گرفت با مجلسی که اصلاح طلبان، تن به حداقل ها دادند متفاوت است و طبیعتا با دارایی حداقلی هم نمی توان انتظار حداکثری داشت. امروز تمامی تلاش جریان اصلاحات جلوگیری از اتفاقات خطرناکی است که می تواند برای کشور و مردم بحران آفرين باشد. از همین رو خواستار انجام اصلاحات اساسي در کشور است، اما بخش هايي از حاکمیت با اقداماتي که انجام مي دهد یأس جدی در جامعه ایجاد می کند و ممکن است باعث نفی خودش شود. امروز آنچه بیش از همه اهمیت دارد، نجات کشور از بحران هاي قابل پیش بینی و غیرقابل پیش بینی است. نگرانی جریان اصلاحات این است که نه تنها برای کاهش تهدیدها کوششی نمی شود بلکه بسیاری از اقدام ها یا اظهار نظر ها، تهدیدها را تشدید می کند. به عنوان نمونه همان گونه که از طرف آمریکا و اسرائیل و دیگر دشمنان منطقه ای برای آسیب زدن به منافع ایران تلاش می شود، از سوی جریانات تند و افراطي داخلی هم دانسته و یا ندانسته اقدامات ضد منافع ملي انجام می شود و گاه دیده می شود توسط اقدامات افراد غیر مسئول، روابط ديپلماتيك حتی با کشورهای دوست به مخاطره می افتد. بسیاری از تصمیم هائی که با منافع کشور در ارتباط مستقيم است به ویژه در سیاست خارجی و روابط بین المللی و منطقه ای برای بسیاری از مردم قابل توجيه نیست و هیچ توضیح اقناعی هم ارائه نمی شود. تمامی این ها می تواند برای امنیت کشور خطر آفرین باشد، به ویژه چنانچه پشتوانه اقدامات حکمرانان، انگ زدن و مزدور و جاسوس خواندن و تحقیر کردن مخالفانِ سیاست هایش باشد. به هر حال در شرایط فعلی عمدتا قدرت، تریبون و امکانات در اختیار افرادي است كه بدون احساس پاسخگويي به ملت، بر منتقدان مي تازند و با عباراتی توهین آمیز آن ها را مورد خطاب و عتاب قرار می دهند. شما به عنوان جوانان دانشجویی که دغدغه دارید، به عنوان نظر مشورتی بگویید که در این شرایط پيچيده ي کشور و منطقه، جریان اصلاحات برای نجات ایران چه اقدامی انجام دهد؟ آیا عاقلانه است که در مقابل چنگ و دندان نشان دادن ترامپ و دوستانش که به احتمال زیاد درصدد تجزیه ایران هستند یا براندازان خارج نشین که کسی نمی داند چه در سر دارند، ساکت بود؟ آیا باید منتظر ماند تا اقليت تندرو و اقتدارگراي داخلي با خودرویی كه فرمان آن را در آورده اند، ايران و ايرانيان را به دره ي نابودي پرتاب كنند؟ و آیا در اين شرايط بحراني، عقلانی است که اصلاح طلبان هیچ اقدام اصلاح گرایانه و بهبود خواهانه ای انجام ندهند و نابودي ایران و منافع ملي را نظاره گر باشند؟”
عبدالله نوری با ستایش روحیه انتقادگر دانشجویان گفت: “خوشبختانه رئیس جمهور محترم در بیاناتش از نقد استقبال کرده و به همین دلیل همه نقدها به سمت دولت متوجه شده است. البته گاهی اوقات آقاي روحاني منتقدين خود و دولت را با كلمات و عبارات نامناسب توصيف مي كند كه بياني غيرمدني و ناپسند است. امروز مسائل و چالش هاي اقتصادی و معیشتی مردم از اهمیت ویژه برخوردار است اما اینکه همه نقدهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، به انتقاد از وضعیت اقتصادی و معیشتی محدود شود، برای کمرنگ کردن سایر نقدها و به حاشيه بردن نقد و نظارت بر عملكرد سایر دستگاه ها و نهادهايي است كه عمدتا نزد مردم، غير پاسخگو هستند”.
عبدالله نوری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: “اینکه فکر کنیم راهپیمایی 22 بهمن به معنی اعتماد اكثريت مردم به حکمرانان است و نظام با هیچ تهدیدی مواجه نیست اشتباه بزرگی است. همچنان که آمار ها نشان می دهند امروز کشور به بحران های مهمی گرفتار است که هر یک به تنهایی برای تهدید نظام کافی است. به عنوان مثال چنانچه در کوتاه زمان برای بحران آب فکری اساسی نشود، معضل كمبود منابع آبی در كشور و عدم مدیریت درست آن به تنهایی می تواند تهدیدی جدی برای نظام و حکومت باشد. بحران محیط زیست که ایران را به سمت بیابان شدن پیش می‌برد کمتر از معضل آب نیست، بلکه هر دو با یکدیگر در ارتباط اند. با بودجه های دولتی که در مقام اجرا و عمل 95 درصد آن جاری است و کمترین امکان برای بودجه عمرانی وجود دارد و شرکت های دولتی که با کمبود نقدینگی تا نیروی انسانی مازاد و ده ها مشکل گوناگون مواجه اند و بخش خصوصی که در ارتباط با سرمایه گذاری خود احساس امنیت نمی کند چگونه می توان در جهت توسعه گام برداشت؟ بیکاری نسل جوان و تحصیل کرده و دیگر اقشار می تواند به تنهایی پایه های هر حکومتی را بلرزاند. عدم تعامل مناسب از جایگاه واقعی ایران با جهان و منطقه می تواند تهدید جدی برای ایران باشد. از طرفی اعتماد مردم به حکمرانان هر روز در حال کمتر شدن است. نوسانات و التهابات و تنش های گوناگون داخلی نيز هر روز تهدیدات را جدی تر می کند. اگر همه جناح های سیاسی کشور بر سر حل بحران های گوناگون امروز ايران به گفتگو بنشینند و بر سر حل آن به توافق برسند، سالیان طولانی لازم است تا بتوان از وضعیت بحرانی خارج شد.”
عبدالله نوری در ادامه گفت: “برای مردمی که نان شب ندارند، دغدغه هایی حتی مانند رفع حصر کمتر مطرح است، هیچ کس انتظار ندارد کسی که چند جوان بیکار در خانه دارد، اولويت اولش رفع حصر باشد، اما جای سوال است که وقتی مسئولان کشور می دانند مشکلات جدی و پیچیده و بزرگی در کشور وجود دارد، ایجاد محدودیت برای آقای خاتمی و تداوم حصر عزيزان ملت “آقایان مهدی کروبی، میرحسین موسوی و سرکار خانم رهنورد”، ایجاد بحران های کوچک و بزرگ در زمینه های گوناگون، ایجاد جنجال های بی اساس و یا سرگرم کردن بخشی از جامعه به اکاذیب و دروغ های نخ نما چه کمکی به رفع مشكلات و بحران های اساسی کشور می کند؟ و راستی این نوع تصمیمات و اقدامات با چه هدفی صورت می گیرد و پشت پرده آن ها چیست؟”
عبدالله نوري در پاسخ به سوال دانشجويي مبني بر وجود فسادهاي گسترده در اركان مختلف نظام و علت عدم برخورد جدي و ريشه اي با آن و موضع اصلاح طلبان در برابر مفاسد اقتصادي و سياسي، بيان داشت: “بی تردید فساد، تبعیض و بی عدالتی به ویژه در اشکال اقتصادی و سیاسی آن، از بحران های مهمی است که کشور را تهدید می کند و بی اعتمادی عمومی را در پی داشته است. این بحران ها بیش از هر چیز می تواند از نهادهایی سرچشمه بگیرد که بدون نظارت و پاسخ گویی قانونمند، قدرتی فراقانونی دارند و از انواع امتیازات و رانت ها برخوردارند. مهار این بحران ها در گرو رسانه های آزاد و دستگاه قضائی است که در مرتبه اول خود سالم باشد و هیچگونه فسادی در آن رخنه نکرده باشد و در درجه دوم نگرانی از برخورد با نهادهای قدرتمند نداشته باشد. بخش عمده ی بحران هايي كه كشور ما در آن گرفتار است، زاییده تفکر و عملکرد جریانی است که در نقاب ایدئولوژی، ارزش های ملی و دینی را دستاویز اهداف خود ساخته و منافع ملی را در پیشگاه مقاصد خویش قربانی کرده است. جریانی که دستاورد او جز بازماندن از قافله پیشرفت و توسعه و غوطه ور ساختن کشور در فساد، تباهی و به تاراج رفتن اخلاقيات نبوده است. مع الأسف اتاق فکر این جریان، به جای بازنگری در اندیشه و عملکرد خویش و تلاش براي اصلاح آن و همراهی با خواست اکثریت جامعه، همگام با براندازان خارجی، به طراحی سناریوهایی اقدام مي كند که هدفی جز بی اعتماد کردن جامعه نسبت به اصلاحات و دلسرد کردن و ناامید سازی مردم از مشارکت در عرصه سیاسی ندارد. اين جريان که با سیاست های نادرست خود، سرمایه های ارزشمند ایران و درآمدهای صدها میلیارد دلاری را بر باد داد و همراه و هم نظر با ”معجزه ی هزاره ی سوم”، در گسترش فقر و فساد سهم اصلی را داشتند، برای گریز از پاسخگویی در برابر ملت و سرپوش نهادن بر گذشته خویش، به دروغ سازی و اتهام زنی روی آورده اند. در حال حاضر چون مردم در پرتو آگاهی از منبع فساد، خواهان پاسخ گویی این نهادها و محدود کردن دامنه ی قدرت و دخالت آن ها هستند، اين جريان اقتدارگرا برای گل آلود کردن آب و گریز از دادگاه افکار عمومی و لوث کردن اتهاماتی که متوجه خودشان است و به قیمت فدا کردن و نابودی همه چیز و همه کس، می خواهند به دروغ نشان دهند که اگر در کشور دزد و فاسد و غارتگر بیت المال هست، در میان همه این موضوع هست و همه رانت خوار و فاسد و دزد هستند. پيشنهاد مي كنم که موضوع رسیدگی به دارایی تمامی مسئولین دستگاه های اجرایی، قضایی، قانونگذاری، نهادها و دستگاه های دیگر اعم از لشکری و کشوری و همه ارگان هايي که به نوعی در ارتباط با حاکمیت بوده اند و از امکانات عمومی و بيت المال بهره برده اند و تمامی وابستگان آن ها از آغاز انقلاب تا کنون برای یکبار و بگونه ای شفاف، علني و البته غيرجناحي و باندي رسیدگی و در اختیار مردم قرار گیرد. در این راستا حتی می توان از مردم نیز برای جمع آوری اطلاعاتی که احیانا از طرق عادی غیرقابل دسترسی باشد، کمک خواست.”
عبدالله نوری در ادامه افزود: “چرا وقتی اسم رفراندوم و مراجعه به رأی مردم در موضوعات اختلافي به ميان می آید، با واکنش تند روبرو می شود و به راهپیمائی 22 بهمن و یا 9 دی استناد می شود؟ چنانچه حکومت از راهپیمایی ها احساس اقتدار می کند و می اندیشد اکثریت قریب به اتفاق مردم با حکومت هستند چرا از اسم رفراندم اینهمه احساس نگرانی و آشفتگي دیده می شود؟ آیا این خود تناقض نیست؟ چه بسا حکومت در طول این 40 سال، درباره مسائلی مانند سیاست خارجی و به ویژه سیاست منطقه ای و یا سرمایه گذاری خارجی و یا مسایل فرهنگی، اجتماعی و یا سیاست داخلی، از نظرات اکثریت مردم فاصله گرفته باشد. مرحوم امام خميني در سخنان معروف سال 1357 در بهشت زهرا، كه اين سال ها كمتر از رسانه هاي رسمي پخش مي شود به وضوح فرمودند كه “هر كسي سرنوشتش با خودش است. مگر پدرهاي ما ولي ما هستند؟ مگر آن اشخاصي كه در صد سال پيش از اين، هشتاد سال پيش از اين بودند، مي توانند سرنوشت ملتي را كه بعدها وجود پيدا مي كنند، آنها تعيين بكنند؟” - صحيفه امام/جلد شش/ صفحه 11- الان هم ممكن است بسياري از مردم به خصوص نسل جوان تا ميانسال كشور، با سياست هايي كه اساس شكل گيري آنها شرايط انقلابي دهه ي اول انقلاب بود، موافق نباشند و نظرات ديگري داشته باشند و آن نيز از حقوق مسلم مردم است. اینکه تا اسم رفراندوم می آید، برخی عصبانی می شوند، می تواند نشانه فاصله گرفتن از رأی اکثریت ملت و نگراني بابت از دست رفتن جاه و مقام باشد. تداوم حکومت در گرو این است که نظر افراد بیشتری را به خود جلب کند، در غیر این صورت حاكميت نباید دنبال برانداز بگردد، چرا که حکومت، با در پيش گرفتن گفتار و اعمالي كه با خواست اكثريت جامعه زاويه دارد، رهبری اعتراض علیه خودش را بدست گرفته است. وقتی زخمی به وجود آمد باید برای درمان زخم چاره اندیشی کرد وگرنه با نسبت دادن هر زخمي به خارجی‌ها، زخم التیام نمی یابد. درختی که زیر بار برف است، با اولین دانه های برف نمی‌شکند، اما وقتی حد طاقت و تحمل شاخه‌های درخت تمام شد، با اضافه شدن تنها یک دانه ي دیگر، درخت می‌شکند. کشور ما هم امروز از نظر مشکلاتی که دارد در معرض خطر جدی است.”
در پایان عبدالله نوری از دانشجویان خواست که با تشکیل کمیته ای، بر اساس همه دغدغه ها و مطالبات خود، راهکارهای عملی با در نظر گرفتن شرایط و واقعيات ارائه دهند و اظهار امیدواری کرد که این راهکارها نه تنها به عنوان پیشنهاد به اصلاح طلبان، بلکه به عنوان کمک به نجات کشور از وضعیت کنونی، مورد توجه قرار گیرد