منبع: کانال راهبرد
دکتر جواد اطاعت، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، در یادداشتی برای “راهبرد” نوشت:
یکم: مراکز آموزشی کشور دو ضلع از سه ضلع مثلث سرمایه ها برای توسعه کشور، یعنی سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی را به خود اختصاص می دهند. بنابراین، نظام آموزشی کشور از اهمیت به سزایی برخوردار است.
دوم: وزارت آموزش و پرورش ایران، “آموزش محور” است؛ درحالیکه باید “مهارت محور” باشد. اگر در ایران آسیب های اجتماعی بالاست، بدان سبب است که در آموزش و پرورش به جای تاکید بر تربیت بر تعلیم متمرکز شده ایم.
دانش آموزان ما مثلثات، جبر، فیزیک و شیمی را به خوبی می آموزند؛ اما در کسب مهارت های زندگی عاجزند.
ضعف فرهنگ گفتگو، ضرب و جرح، طلاق، اعتیاد و بطور کلی آسیب های اجتماعی نتیجه فقدان تربیت مهارت های اخلاقی، انسانی و رفتاری در مدارس کشور است.
به عبارتی، نظام آموزش و پرورش باید در ۱۰ سال اول عموما مبتنی بر مهارت برای زیست بهتر شود. بجای آموزش نظری به آموزش مهارت های زندگی تغییر جهت دهد. برای مثال، مهارت استفاده از تغذیه برای کاهش بیماری ها. یعنی، در کنار تمرکز بر آموزش باید بر پرورش هم توجه شود (افزایش مهارت برای تغییر سبک زندگی).
سوم: نظام تربیتی ایران متاثر از آموزه های غربی است. درحالیکه باید نظام تربیتی متاثر از آموزه های اسلامی – ایرانی و یا لااقل شرقی مثل ژاپن باشد و در عین استفاده از تکنولوژی در حفظ سنت های اصیل اسلامی و ایرانی بکوشیم؛ اما متاسفانه فرآیند حرکت به سمت ترویج آموزه های غربی است.
چهارم: نظام بروکراسی در آموزش و پرورش، حجیم، متورم و پرخرج است. لذا نظام اداری، مدیریتی آموزش و پرورش باید با استفاده از تکنولوژی های موجود اصلاح شود.
پنجم: آموزش های ضمن خدمت معلمان بویژه تربیت مدیر برای نظام آموزشی کشور از ضروریات است.
ششم: تامین بخشی از هزینه های آموزش و پرورش از طریق افزایش قیمت سیگار به این معنا که به ازای هر نخ سیگار مبلغی به حساب آموزش و پرورش واریز شود. بر اساس آمارهای موجود در ایران حداقل در سال ده هزار میلیارد تومان صرف خرید و مصرف سیگار می شود. اگر ده درصد به این قیمت اضافه شود؛ مبلغی معادل هزار میلیارد تومان خواهد شد که می توانیم با آن یک میلیون مترمربع فضای آموزشی بسازیم؛ چیزی حدود هزار مدرسه که هرکدام هزار مترمربع زیر بنا داشته باشد. لازم به ذکر است که بودجه اختصاص یافته به سازمان نوسازی، تجهیز و توسعه کشور در سال ۱۳۹۶ برابر با ۸۱۴ میلیارد تومان بوده است.
هفتم: افزایش درصدی به قیمت فرآورده های نفتی بویژه بنزین و اختصاص آن به آموزش و پرورش. برای مثال اگر به ازای هر لیتر بنزین مصرفی ۲۰۰ تومان به آموزش و پرورش اختصاص پیدا کند، با مصرف روزانه ۸۵ میلیون لیتر بنزین در کشور در سال مبلغی معادل شش هزار میلیارد تومان به آموزش و پرورش تعلق خواهد گرفت. لازم به ذکر است که بودجه در نظر گرفته شده برای وزارت آموزش و پرورش در سال ۹۶ برابر با ۳۱ هزار میلیارد تومان بوده است.
هشتم: توسعه مدارس غیر دولتی از طریق واگذاری مدارس دولتی به بخش خصوصی و نه ایجاد مدارس غیرانتفاعی کنونی.
با این شکل چون سرمایه گذاران در مدارس غیردولتی نیازی به سرمایه گذاری سنگین برای ساخت و یا اجاره بهای زیاد برای مدارس ندارند و ساختمان های مدارس دولتی کنونی با شرایطی به آنها واگذار می شود، شهریه دانش آموزان به شدت کاهش پیدا می کند و گستره وسیع تری از دانش آموزان می توانند در این مدارس مشغول تحصیل شوند.
لذا امکان توسعه مدارس غیردولتی از ده یازده درصد کنونی تا ۳۵ درصد وجود دارد. با این رویکرد بار سنگین منابع مالی سبک خواهد شد و با منابع موجود می توان نیازهای مالی آموزش و پرورش را برطرف كرد.
نهم: ایجاد جنبش خیرین حتی با مبالغ کم به منظور، ساخت، توسعه و تجهیز مدارس کشور.