جایزه توخولسکی امسال به سمیع حامد، شاعر و نویسنده افغان ساکن دانمارک، تعلق گرفت
ایران امروز
انجمن بينالمللى قلم International PEN روز ۱۵ نوامبر را روز نويسندگان دربند اعلام كرده است. هر سال در چنين روزى انجمن قلم كشورهاى گوناگون براى روشنگرى افكار عمومى در رابطه با نويسندگان و خبرنگاران دربند و به نشانه همبستگى با آنان جلساتى بر پا مىكنند. به ابتكار انجمن قلم سوئد Svenska PEN نیز هرساله در همین روز (۱۵ نوامبر) جايزه توخولسكى به يك نويسنده و يا روزنامهنگار مبارز اهداء مىشود.
ماریان بوتسفورد فریزر و سمیع حامد
امسال اين جايزه به سمیع حامد، شاعر، نویسنده و روزنامه نگار افغان تعلق گرفت. اين جايزه كه شامل ديپلم و مبلغ ۱۵۰ هزار كرون سوئد مىباشد، توسط ماریان بوتسفورد فریزر Marian Botsford Fraser, رئیس کمیته نویسندگان دربند انجمن بینالمللی قلم، به سمیع حامد اهداء شد.
اين جايزه در بزرگداشت كورت توخولسكى Kurt Tucholsky نويسنده آلمانى كه در پى مبارزه با نازيسم و سوزاندهشدن كتابهايش به سوئد گريخت و پس از اقامتى كوتاه در اين كشور خودكشى كرد، ايجاد شده است.
ماریان بوتسفورد فریزر Marian Botsford Fraser رئیس کمیته نویسندگان دربند انجمن بینالمللی قلم، اوژن شولگین Eugene Schoulgin معاون انجمن بينالمللى قلم International PEN و اولا لارشمو Ola Larsmo رئیس انجمن قلم سوئد
از جمله برندگان پيشين جايزهى "توخولسكى" از ناصر زرافشان نويسنده و حقوقدان ايرانى، فرج سركوهى نويسنده ايرانى، تسليمه نسرين نويسنده بنگلادشى، سلمان رشدى، فرج بيرقدار نویسنده سوريايی و ليديا كاچو Lydia Cacho نويسنده و خبرنگار مكزيكى و فعال حقوق كودكان، زنان و افشاگر باندهاى پدوفيلی و ترافیکینگ را مىتوان نام برد. این جایزه سال گذشته به داویت ایساک خبرنگار دربند اریتره تبار تعلق گرفته بود.
مراسم اهدای این جایزه در یکی از سالن های تئاتر دراماتن Dramaten موسوم به, Lilla Scenen در استکهلم برگزار شد.
شب گذشته طی مراسمی در سالن کوچک تئاتر دراماتن استکهلم، جایزهی توخولسکی از سوی انجمن قلم سوئد Svenska PEN به نویسندهی افغان سمیع حامد اهداء شد. سمیع حامد، شاعر، نویسنده، و ژورنالیست و از مسئولان تلویزیون طلوع در افغانستان و همچنین مشاور در مرکز توسعهی فرهنگی دانمارک است و در حال حاضر در کشور زندگی میکند اما فعالیت هایش بیشتر در افغانستان متمرکز است. جایزهی توخولسکی به نویسندگان و ژورنالیست هائی تعلق میگیرد که برای آزادی بیان و اندیشه تلاش میکنند و در کشورخود تحت تعقیب و یا زندانی هستند.
در این مراسم ابتدا لنا اندره Lena Endre به حاظرین خوش آمد گفت و افراد مختلف را برای ایراد سخنرانی و اجرای برنامه به روی سن دعوت کرد. ششتین اکمن Kerstin Ekman مطلبی از ایرینا راتوشینسکایا Irina Ratusjinskaja را برای حاظرین قرائت کرد، ماری سیلکه بری Marie Silkeberg و قایاد المدهون Ghayath Almadhoun مطلبی را به عربی و ترجمه سوئدی به انجمن قلم سوئد خوانده و تقدیم کردند، گونل لیندبلوم Gunnel Lindblom مطلبی از یو شیابو Liu Xiaobo برنده جایزه ادبی نوبل را خواند، یوهانس آنیورو Johannes Anyuru مطلبی از ووله سوئنکا Wole Soyinka را خواند، فرج بيرقدار Faraj Bayrakdar با زبان عربی شعرخوانی کرد و ماگنوس ویلیام اولسون Magnus William-Olsson ترجمه اشعار او را به سوئد خواند، گونل لیندبلوم Gunnel Lindblom یون کارلسون Jon Karlsson ملیندا کینامان Melinda Kinnamann و هانس میدال Hannes Meidal مطلبی دو سن از نمایشنامه کوتاهی از هارولد پینتر Harold Pinter تحت عنوان زبان کوه Bergens språk را اجرا کردند.
در این مراسم از جمله بیورن ویمن Björn Wiman کرشتن ینسن Carsten Jensen اولا لارشمو Ola Larsmo اوژن شولگین Eugene Schoulgin سخنرانی کردند. لووه آنتل Love Antell با اجرای چند ترانه هنرنمایی کرد . مجری این مراسم لنا اندره Lena Endre بود.
دکتر عبدالسمیع حامد متولد سال ۱۳۴۸ خورشیدی است. او در دانشکده پزشکی بلخ تحصیل کرده و ادبیات فارسی دری را بصورت خصوصی آموخته است. سمیع حامد در قالبهای گوناگون شعری، سرودههایی دارد. او هنگامی که در شهر مزار شریف اقامت داشت، با سازمان جهانی صلیب سرخ و هلال اهمر همکاری میکرد. پس از اشغال شهر مزار به دست طالبان، حامد به پاکستان رفت و در شهر پیشاور اقامت گزید و در همانجا همکاری با سازمان غیر دولتی موسوم به مرکز تعاون افغانستان را آغاز کرد. در طول مدت اقامتش در پیشاور صدها مقاله نوشت و منتشر کرده است. در سال ۱۳۷۹ خورشیدی به همراه خانواده خود به دانمارک رفته و پناهنده شد. در اواسط سال ۱۳۸۰ انجمن نویسندگان افغانستان در تبعید را تأسیس کرد. با آغاز دوران جدید سیاسی و نظامی در افغانستان سمیع حامد به افغانستان برگشت و در آنجا انجمن دفاع از حقوق نویسندگان را بنیاد نهاد.
سمیع حامد در سال ۲۰۰۳ میلادی جایزه بینالمللی آزادی رسانهها IFP Award را از کمیته جهانی حمایت از روزنامهنگاران CPJ New York به عنوان «نویسنده آزاد» دریافت کرد. وی همچنین جایزه اول شعر کانون حکیم ناصر خسرو، جایزه اول شعر فردوسی انجمن آزاد نویسندگان را نیز به دست آورده است.
آذر محلوجیان رئیس کمیته نویسندگان دربندانجمن قلم سوئد و سمیع حامد