پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - Thursday 28 March 2024
ايران امروز
iran-emrooz.net | Fri, 17.09.2021, 11:34

آیا اسرائیل در قبال برجام تغییر موضع داده است؟ / صابر گل‌عنبری

سخنان اخیر بنی گانتز درباره برجام تقریبا بی‌سابقه است. وی در گفت‌وگو با نشریه آمریکایی فارن پالیسی (سیاست خارجی) از کنار آمدن مشروط اسرائیل با بازگشت آمریکا به برجام سخن گفته و تاکید کرده است که تل آویو در صورتی این مساله را می‌پذیرد که در صورت شکست مذاکرات وین، آمریکا در کنار اسرائیل برای اجرای برنامه جایگزین علیه برنامه‌ هسته‌ای ایران اقدام جدی کند.

اما نکاتی درباره سخنان بنی گانتز:
ـ هر چند چنین سخنانی درباره برجام از جانب یک مقام عالی رتبه اسرائیلی بی‌سابقه است، اما فعلا نباید آن را موضع دولت اسرائیل پنداشت. بنی گانتز معمولا در برخی مسائل داخلی و خارجی مواضعی انعطاف‌پذیرتر دارد و در گذشته با بنیامین نتانیاهو و در حال حاضر با نفتالی بنت اختلاف نظر دارد. این اظهارات با مواضع تند اخیر بنت به ویژه در جریان سفرش به آمریکا همخوانی ندارد، اما با این وجود، گمانه توزیع کار میان دو طرف هم دور از انتظار نیست.

ـ به فرض این که سخنان بنی گانتز را نوعی پالس و موضع دولت اسرائیل بپنداریم، اما به نظرم باز نشان از تغییر موضع تل‌آویو نیست. از این جهت، می‌توان دو انگیزه را در پس آن دخیل دانست:

نخست این که اسرائیل تقریبا از به نتیجه رسیدن مذاکرات وین مطمئن است و برای این که در مظان اتهام به شکست کشاندن این مذاکرات قرار نگیرد، ادبیاتی همسو با گفتمان کاخ سفید در پیش گرفته است.

دوم این که اسرائیل چون به آینده این مذاکرات بدبین است و تقریبا شکست آن محتمل‌تر می‌داند، با اتخاذ این موضع می‌خواهد آمریکا را با طرح ب خود علیه برنامه هسته‌ای ایران همراه کند. طرح شرط موافقت آمریکا با این طرح در صورت شکست مذاکرات و اقدام جدی علیه برنامه هسته‌ای کشور تاکیدی بر این مدعاست.

ـ نکته دیگر که نباید در بررسی موضع اسرائیل در قبال برجام و مذاکرات وین برای احیای آن مغفول بماند این است که مخالفت سرسختانه تل‌آویو با این مساله یک دلیل دیگر نیز دارد که ارتباطی با خود این توافق و موضعش درباره برنامه هسته‌ای ایران ندارد. این دلیل هم تلاش برای گرفتن امتیازات کلان نظامی و امنیتی از خود آمریکا در هر گونه توافق احتمالی با ایران است. به نظر می‌رسد که دولت آمریکا هم در این زمینه برای راضی نگه داشتن شریک راهبردی خود در خاورمیانه و لابی وابسته به آن در ساختار قدرت در خود آمریکا چنین امتیازاتی را به آن برای حفظ هژمونی جنگ‌افزاری در منطقه بدهد.

نمونه این امتیازگیری‌ها پس از امضای برجام اتفاق افتاد و اسرائیل با همین مواضع تند خود توانست بی‌سابقه‌ترین کمک را در طول تاریخ روابطش با آمریکا از دولت اوباما به مبلغ ۳۸ میلیارد دلار بگیرد و ترامپ که آمد لابی‌گری کرد و برجام را نابود ساخت، حالا هم که دولت بایدن آمده و اعلام کرده در صرافت بازگشت به برجام است، اسرائیل این بار هم این هدف را در کنار دیگر اهداف از مخالفت با احیای برجام دنبال می‌کند. جالب اینجاست که بایدن همان پیشنهاد کمک ۳۸ میلیارد دلاری در دولت اوباما به اسرائیل را که رقمی بی‌سابقه بود، مطرح کرد و در تصویب آن خیلی کمک کرد.




 

ايران امروز (نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايت‌ها و نشريات نيز ارسال می‌شوند معذور است.
استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024