ابهام زایی و ابهام زدایی / احمد زیدآبادی

آنگونه که سیاستِ خارجیِ جمهوری اسلامی در حال پیوند خوردن با رویکردِ بین‌المللی و منطقه‌ای چین و روسیه است، می‌توان‌ نتیجه گرفت که سیاست عملی آن در برابر مسئلۀ فلسطین نیز خارج از چارچوب مورد نظرِ این دو قدرت جهانی پیش نخواهد رفت.

نظر چین و روسیه در مورد مسئلۀ فلسطین هم روشن است: تأسیس کشورِ فلسطینی در مرزهای قبل از جنگ ژوئن ۱۹۶۷ در کنار تضمینِ امنیتِ کاملِ اسرائیل.

در واقع راهِ حل نهایی مورد نظرِ روسیه و چین برای مسئلۀ فلسطین، هیچ تفاوت معناداری با آمریکا ندارد و حتی می‌توان گفت که برخورد آنها با اسرائیل در برخی زمینه‌ها، بسیار نرمتر از اتحادیۀ اروپاست.

به نظرم با توجه به همین ملاحظات، سیاستِ نابودی اسرائیل از طریق مبارزۀ مسلحانه و حذف آن از جغرافیای جهان، به ضرورتِ برگزاری رفراندوم تغییر شکل داده است تا با استفاده از تکنیک “ابهامِ تعمدی” اصطکاک آشکاری بخصوص با موضع مسکو و پکن در این باره بروز نکند.

با این حال، هنگامی که طرحی بین‌المللی برای حل مسئلۀ فلسطین در دستورِ کار تمام قدرت‌های جهانی قرار گیرد، جمهوری اسلامی به ناچار باید از سیاست واقعیِ خود رفع ابهام کند که این خود چالشی بزرگ در برابر آن قرار می‌دهد.

شاید سران جمهوری اسلامی اطمینان دارند که جناحِ راستگرای افراطیِ اسرائیل با هر نوع طرح صلحِ بین‌المللی به جنگ برخواهد خاست و اجازه نخواهد داد تا نوبت به بروز معضلِ ابهام‌زدایی از موضع تهران برسد.

در این مورد، سران جمهوری اسلامی تا اندازه‌ای ارزیابی درستی دارند، زیرا همانطور که روزگاری رئیسِ وقتِ موساد، از اتمامِ عمرِ دولت محمود احمدی‌نژاد تلویحاً ابراز ناخشنودی کرده و حضور او در ساختمان پاستور را به دلیل نفی رسمی و علنی هولوکاست برای اسرائیل بهتر و مفیدتر دانسته بود، امروزه نیز مقام‌های جمهوری اسلامی می‌توانند مطمئن باشند که عناصرِ افراطی در دولت اسرائیل از جمله حزبِ لیکود و شخصِ نتانیاهو به صورت بهترین سرمایه برای پیشبرد سیاست آنها در آمده‎اند.

تنها مشکلی که در این میان ممکن است برای جمهوری اسلامی بروز کند، شکل‌گیری اراده‌ای محکم در سطح شورای امنیت سازمان ملل برای حل مناقشه با فرمول دو کشوری است به طوری که هیچکدام از احزاب افراطی اسرائیل توان مخالفت و مقابله با آن را پیدا نکنند.

این چیزی است که البته نه آمریکا و اروپا بلکه چینی‌ها وعدۀ آن را داده‌اند. اگر چینی‌ها به وعدۀ خود عمل کنند، آنگاه اصرار بر رابطۀ استراتژیک با چین و مخالفت با طرح صلحِ مورد نظر آنها، برای جمهوری اسلامی ممکن نخواهد بود.