کرونا؛ ربات‌هایی که با پرتو فرابنفش به شکار ویروس می‌روند
منبع: بی بی سی
صدای ربات: “لطفا اتاق را برای ضد عفونی ترک کرده، در را هم ببندید.”
سیمون الیس، معاون (مدیر ارشد) شرکت “یو وی دی رباتز” هنگامی که عملکرد ربات را به من نشان می‌دهد می‌گوید :”این ربات چینی هم حرف می‌زند”.
از پشت شیشه شاهد فعالیت یک ربات خودکار هستیم که در یک اتاق بیمارستان شبیه سازی شده، به دنبال میکروب می‌گردد تا با پرتو فرابنفش آنها را از بین ببرد.
پر جول نیلسون، مدیر عامل این شرکت می‌گوید: “شرکت‌مان با سرعت زیادی رشد می‌کرد ولی ویروس کرونا سفارش برای این ربات را بشدت بالا برده. کامیون‌ها ربات به چین، بخصوص به ووهان فرستاده شده و فروش در سایر کشورهای آسیا و اروپا بالا رفته. ایتالیا درخواست خرید زیادی داده. آنها در شرایط وخیمی هستند و البته ما هم می‌خواهیم بهشان کمک کنیم” .
تولید این نوع ربات بسیار زیاد شده و در شهر اودنس در دانمارک که مرکز رو به رشد رباتیک است، این ربات در کمتر از یک روز ساخته می‌شود.
هشت لامپ، اشعه متمرکز پرتو فرابنفش را می‌تابانند. این پرتو به دی‌ان‌ای و آر ان ای باکتری‌ها، ویروس‌ها و بقیه عوامل بیماری‌زا صدمه می‌زند، از تکثیر آنها جلوگیری می‌کند و آنها را از بین می‌برد.
چون این اشعه برای انسان هم مضر است ما خارج اتاق ایستادیم. فعالیت ربات‌ها ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد و در پایان بویی مثل سوختن مو به مشام می‌رسد.
هانس یورن کلموس، پروفسور میکروب‌شناسی بالینی در دانشگاه دانمارک جنوبی که به ساخت این ربات کمک کرده می‌گوید: “میکروب‌های مضر زیادی وجود دارند که باعث عفونت می‌شوند. با تاباندن اشعه ماورا بنفش به اندازه و مدت کافی می‌توان این میکروب‌ها را از بین برد. از این نوع ضدعفونی در همه‌گیری‌ها هم می‌توان استفاده کرد، مثل همین همه‌گیری ویروس کرونا که الان شاهدش هستیم.”
این ربات در سال ۲۰۱۹ ساخته شد و محصول شش سال مشارکت شرکت “بلو اوشن رباتیک” و بیمارستان دانشگاهی اودنس بود. پروفسور کلموس ناظر کنترل عفونت پروژه بود.
هزینه ساخت این ربات که برای کاهش عفونت‌های بیمارستانی طراحی شده ۶۷ هزار دلار است، هنوز ثابت نشده که این ربات می‌تواند ویروس کرونا را از بین ببرد ولی آقای نلسون از کارآیی آن مطمئن است: “ویروس کرونا هم مثل بقیه ویروس‌ها از جمله سارس و مرس است که اشعه ماورا بنفش آنها را از بین می‌برد.”
دکتر لنا سیریک، استادیار زیست‌شناسی مولکولی در دانشگاه کالج لندن موافق است و می‌گوید این ربات‌ها راه حل قطعی نیستند ولی می‌توانند یک لایه دفاعی مضاعف باشند: “به نظر می‌آید تعداد افراد مبتلا به کرونا در بیمارستان‌ها بیشتر شود و به نظرم باید به روش‌های ضد عفونی توجه بیشتری کنیم.”
برای کارآیی بالا، پرتو فرابنفش باید مستقیما به سطوح تابانده شود و کثیفی یا سایه اجسام نباید در راه مسیر پرتوها قرار بگیرند. به همین دلیل اول باید سطوح با دست تمیز شوند.
از پرتو فرابنفش سال‌هاست که برای تصفیه آب و هوا در لابراتوارها استفاده می‌شود ولی تلفیق آن با ربات یک روش جدید است.
شرکت آمریکایی زنکس دستگاهی دستی به نام لایت استرایک دارد که می‌تواند پرتو فرابنفش را با شدت زیاد از لامپی بتاباند.
این کمپانی شاهد بالا رفتن سفارش از ایتالیا، ژاپن، تایلند و کره جنوبی بوده است. این شرکت می‌گوید تحقیقات زیادی نشان داده این دستگاه برای از بین بردن عفونت‌های بیمارستانی و باکتری‌های مقاوم به آنتی بیوتیک موثر بوده است.
در سال ۲۰۱۴ بیمارستانی در تگزاس از این دستگاه برای ضد عفونی اتاق بیمار مبتلا به ابولا استفاده کرد.
تولید کننده آن می‌گوید بیش از ۵۰۰ مرکز درمانی که بیشتر آنها در آمریکا هستند از این دستگاه استفاده می‌کنند و در کالیفرنیا و نبراسکا از آن برای ضدعفونی اتاق بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستان‌ها استفاده می‌شود.
برای مقابله با کرونا در ووهان، منطقه‌ای در چین که این بیماری اول در آنجا شایع شد، از تکنولوژی مشابهی استفاده می‌شود. بر اساس گزارش شرکت تحقیقاتی آی دی سی چین بزرگترین خریدار پهپاد و سیستم‌های رباتیک است.
لئون ژیاو، مدیر ارشد تحقیقات این شرکت می‌گوید ربات برای کارهای مختلفی استفاده می‌شود، عمدتا ضد عفونی، حمل و نقل دارو و لوازم پزشکی، امحا ضایعات و اندازه‌گیری دمای بدن: “استفاده بیشتر از ربات در بیمارستان‌ها و سایر مکان‌های عمومی یک پیشرفت است با این حال پیدا کردن جا برای این ربات‌ها و قبولاندن آنها به کارکنان مشکل است.”
ویروس کرونا باعث شده شرکت‌های خانگی چینی بیش از پیش خلاق شوند. در شنژن شرکت یویی بوت در حال ساخت ربات خودمختار بود اما بسرعت تکنولوژی خود را برای ساخت دستگاه ضد عفونی تغییر داد.
کیمن گوان از شرکت یویی بوت می‌گوید: “ما هم سعی می‌کنیم مثل سایر افراد در چین به این مشکل کمکی کنیم”.
این شرکت نوپا نرم افزار و اساس رباتیک خود را تغییر داد و به آن لامپ فرابنفش و دوربین حرارتی اضافه کرد.
آقای گوان می‌گوید: “برای ما کار سختی نیست و مثل بازی لگو است. در حال حاضر از این ربات در کارخانه‌ها، دفاتر و یک بیمارستان در ووهان استفاده می‌شود. این ربات در یک فرودگاه هم در سالن تحویل چمدان مشغول به کار است و روزها دمای بدن افراد را چک می‌کند و شب‌ها ویروس‌ها را از بین می برد”. با این حال کارایی این ربات هنوز ارزیابی نشده است.
ولی در حال حاضر تعطیلی کارخانه‌ها و محدودیت‌های دیگر برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا مانعی برای دریافت قطعات شده است. آقای گوان می‌گوید: “اگر یکی از قطعات نداشته باشیم، ما نمی‌توانیم چیزی بسازیم ولی اوضاع در دو هفته اخیر بهتر شده است. “
پرفسور کلموس می‌گوید: “همه‌گیری اتفاق بدی است ولی صنایع را مجبور به پیدا کردن راه حل‌های جدید می‌کند.”
