ابعاد جدید همکاری حراست دانشگاهها با نهادهای امنیتی در سرکوب دانشجویان
دانشجویان دانشگاه امیرکبیر (پلی تکنیک) تهران در اعتراض به سرکوب و کشتار معترضان آبان ماه، ساقط کردن هواپیمای اوکراینی با موشک سپاه پاسداران و وضعیت فعلی کشور روز یکشنبه، ۲۷ بهمن ماه در این دانشگاه دست به تجمع اعتراضی زدند. یکی از فعالان دانشجویی به کمپین حقوق بشر در ایران گفته است که این تجمع در اعتراض به وقایع اخیر و در راستای تحریم فعال انتخابات مجلس شورای اسلامی که ۴ روز دیگر برگزار خواهد شد بوده است.
به گفته این فعال دانشجویی فراخوانی برای تجمع روز یکشنبه صادر نشده بود و دانشجویان معترض از سوی حراست دانشگاه مورد حمله و ضرب و شتم قرار گرفته اند.
در ویدیوها و تصاویری که کانال تلگرام دانشجویان متحد منتشر کرده دانشجویان شعارهایی چون “مردم درگیر فقرند، اینا تو فکر رای‌اند، امنیت پوشالی جمهوری توخالی، از خون جوانان وطن لاله دمیده عدالت کجایی، آبان دی خرداد یادآر خون و بیداد، ۱۵۰۰ نفر کشته آبان ما، مادر چه داغدار است اینجا همه نیزار است و بترسید بترسید ما همه با هم هستیم” سر می دهند و پلاکاردهایی مبنی بر درخواست آزادی بهاره هدایت، نرگس محمدی، نسرین ستوده و ندا ناجی در دست دارند.
یکی از فعالان دانشجویی در مصاحبه با کمپین حقوق بشر در ایران گفت: “این انتخابات(انتخابات مجلس) نقطه عطف فعالیت در دانشگاه است یعنی همه ما خودمان را آماده کرده ایم که بعد از انتخابات فضای دانشگاه بسیار بسته تر و برخوردها شدیدتر شود و همین آزادی صوری هم که وجود دارد از بین برود و نگرانی مان از همین است.”
او از احضار و بازجویی تعدادی از دانشجویان دانشگاههای مختلف ایران توسط نهادهای امنیتی و با همکاری حراست دانشگاهها خبر داده و به کمپین گفت: “در بازجویی ها وقتی می گوییم وضعیت خوب نیست و مسئولین اختلاس می کنند در جواب ما می گویند که شما حرف آن سوی مرزها را می زنید. متاسفانه فضای دانشگاهها مخصوصا بعد از ابلاغ آئین نامه انضباطی جدید بسته تر و با سرکوب بیشتر همراه شده است. یک سری بندهایی خاص فضای مجازی اضافه شده. چون فعالیت دانشجویی سالها بود به خاطر انسدادی که در حیطه عملی به وجود آمده بود به فضای مجازی روی آورده بود دستورالعمل جدید این اجازه را به حراست و نهادهای بیرونی می دهد که بتوانند در حوزه شخصی و فضای مجازی دانشجویان تجسس بکنند. مخصوصا از مهر امسال حراست دانشگاه که کمابیش قبلا هم با نهادهای اطلاعاتی به صورت خاص با وزارت اطلاعات در ارتباط بودند مرتبا علیه دانشجویان به نهادهای اطلاعاتی گزارش می دهند و این باعث شده که نهادهای اطلاعاتی و امنیتی به فضای دانشگاهها بیش از پیش وارد شوند.”
شورای عالی انقلاب فرهنگی در ایران اردیبهشت ماه ۹۸ با تغییراتی در آیین‌نامه انضباطی دانشجویان، رفتار دانشجویان در شبکه‌های مجازی را در دایره تخلفاتی قرار داده که کمیته‌های انضباطی به آن رسیدگی می‌کنند. مساله ای که با اعتراض دانشجویان مواجه شد اما دولت حسن روحانی بدون توجه به این اعتراض ها، این آیین نامه را ابلاغ کرد.
یک فعال دانشجویی به کمپین گفت: “پیش از این آیین نامه هم به صورت غیررسمی فعالیت های ما در شبکه های مجازی مورد تجسس قرار می گرفت اما این آیین نامه وجهه رسمی به تجسسی غیرقانونی داد تا جایی که مثلا در قضیه یادواره کشته شدگان هواپیمای اوکراینی که تقریبا تمام دانشگاهها با روشن کردن شمع و خواندن سرود مراسم یادبود برگزار کردند با استناد به عکس های و تصاویر منتشر شده یا حتی چند توییت ساده بسیاری از دانشجویان احضار و تحت بازجویی از سوی پلیس امنیت، اطلاعات سپاه و وزارت اطلاعات قرار گرفتند. بازداشت بهاره هدایت هم در همین راستا است که توییت کرده بود در تجمع جلوی دانشگاه امیرکبیر یادبود کشته شدگان هواپیما حضور خواهد داشت و او را بازداشت کردند.”
بهاره هدایت، سخنگوی شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت و فعال سرشناس دانشجویی در ایران که سابقه ۶ بار بازداشت و ۷ سال زندان را دارد روز دوشنبه ۲۱ بهمن در حالی بازداشت شد که به حراست دانشگاه احضار و سپس ربوده شده بود. خانواده او به کمپین گفته اند که در در زندان اوین زندانی است و از سوی شعبه ۴ دادسرای اوین تفهیم اتهام شده است.
یکی از فعالان دانشجویی در تهران به کمپین گفت: “بهاره به پلیس امنیت احضار شده بود و اعلام کرده بود که روز چهارشنبه به پلیس امنیت می رود اما روز دوشنبه حراست دانشگاه تهران او را احضار می کند و بعد از حضور در حراست ربوده شده و بعد معلوم می شود که با همکاری حراست دانشگاه او را بازداشت کرده اند.”
امیر شریفی، دانشجوی رشته نقشه‌برداری دانشگاه تهران و معین زارعیان، دانشجوی رشته جامعه‌شناسی دانشگاه تهران و عضو شورای صنفی خوابگاه‌های این دانشگاه، دو دانشجوی دیگر هستند که بازداشت شده اند و اسماعیل سلیمانی، رئیس حراست دانشگاه تهران دلیل بازداشت بهاره هدایت و این دو دانشجو را حضور آنها در اعتراض‌های هفته آخر آبان اعلام کرده است.
اما برخوردهای امنیتی با دانشجویان و همکاری حراست دانشگاه با نهادهای امنیتی در این زمینه مختص دانشگاههای تهران نیست. یکی از فعالان دانشجویی به کمپین گفت: “در یکی از دانشگاهها مامورین لباس شخصی با هماهنگی حراست و با اسم دانشجو وارد دانشگاه شده و از دانشجویان فیلم و عکس گرفتند و بعد با استناد به همان فیلم و عکس ها، دانشجویان را احضار کرده اند. در مواردی هم که لباس شخصی ها نبوده اند بسیج دانشجویی فیلم و عکس گرفته و اینها می شود پرونده و مدرک که در بهترین حالت کمیته انضباطی احضار می شوند و اگر ادامه پیدا کند یا فضا طوری باشد که اجازه برخورد شدیدتر بدهد به بیرون از دانشگاه هم کشیده می شود. مثلا به خود ما بعد از این که تجمع در یادواره کشته شدگان هواپیما تمام شد رئیس حراست دانشگاه زنگ زد و تهدید کرد که اگر بیرون دانشگاه مشکلی پیش بیاید تقصیر خود شما است و کار شما غیر قانونی بوده.”
این فعال دانشجویی از دانشگاه دیگری مثال زد که “ماموران امنیتی و اطلاعاتی فشار آوردند که انجمن اسلامی دانشگاه را منحل کنید و درش را ببندید قبل از اینکه ما بیاییم و ببندیم و همین که انجمن را بستند یکی یکی بچه ها را احضار کردند. در شهر دیگری پلیس فتا دانشجویان احضار کرده و وقتی خوب نگاه می کنیم می بینیم که همه ارگان های امنیتی و نظامی با همکاری حراست دانشگاه فضا را بیشتر به سوی بسته تر شدن برده و در سرکوب دانشجویان مشارکت دارند. عملا رئیس حراست زنگ می زند و می گوید فلان روز بروید ستاد خبری وزارت یا پلیس امنیت و .. یعنی حراست خود مستقیما همکاری می کند که البته حراست مشخصا بازوی اطلاعات است.”
فعال دانشجویی دیگری از ابزار دیگری برای سرکوب دانشجویان توسط نهادهای امنیتی و با همکاری دانشگاه خبر داده و به کمپین گفت: “یکی از ابزارها این است که یکباره چند نمره از یک دانشجو کم می کنند و اگر دانشجو معدل اش خیلی بالا نباشد عملا مشروط می شود. همین اتفاق برای یکی از دانشجویان ما افتاد و موقع ثبت نهایی و بستن کارنامه از یک درس اش یکباره ۵ نمره کم شد و استاد همان درس در پاسخ به پی گیری این دانشجو گفته که دست من نیست به من گفته اند این کار را بکن. بعضی از دانشجویان را اینطور محروم می کنند. شیوه نامه انضباطی جدید هم که کارشان را راحت کرده و برای هرچیزی محرومیت از تحصیل گذاشته. عملا محروم کردن دانشجو از حضور در دانشگاه یکی از ابزارهای رایج شده.”
به گفته او “فعالیت دانشجویی در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد کلا از بین رفت. اما در دولت اول حسن روحانی به فاصله چند ماه اکثر انجمن های اسلامی دانشجویی بازگشایی و شوراهای صنفی هم یکی یکی تشکیل شدند. اما دو سه ماه بعد از شروع دولت دوم روحانی با نوع انتخاب وزرا به خصوص وزرای علوم، فضای دانشگاهها کاملا بسته شد و از انجمن ها صرفا یک اسم باقی ماند و تمام برنامه ها متوقف شد. به کوچکترین برنامه هم دیگر اجازه داده نشد که برگزار شود.”
شوراهای صنفی دانشجویان دانشگاههای کشور از بازداشت بیش از ۳۰۰ دانشجو در سراسر کشور و صدور بیش از صد سال حکم حبس، مجازات شلاق و ممنوع‌الخروجی برای دانشجویان در حدود یک سال گذشته خبر داد. این شورا از وضعیت تحصیلی نامشخص دانشجویان بازداشتی در اعتراضات اخیر خبر داده و اعلام کرده است که سیاوش (مصطفی) نوروزی، دانشجوی گرافیک دانشگاه شیراز که در تجمع ۲۳ دی برای یادبود کشته شدگان هواپیمای اوکراینی در دانشگاه شیراز حضور داشت ۲۵ دی در منزل شخصی اش بازداشت و پس از ۱۷ روز با قرار وثیقه آزاد شده اما برای ترم جاری موفق به ثبت نام و انتخاب واحد نشده و وضعیت تحصیلی نامشخصی دارد.
این شورا همچنین از صدور احکامی چون کار اجباری برای دانشجویان بازداشت شده در اعتراضات اخیر خبر داده و اعلام کرده است که عادل گرجی، دانشجوی دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد تهران از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب به ۴ ماه زندان و ۳ ماه کاری اجباری در دانشگاه محکوم شده است.
