انتخابات پارلمانی اسرائیل؛ گانتز یا نتانیاهو؟ / احمد زیدآبادی
اسرائیلی‌ها فردا (سه‌شنبه ۹ آوریل / ۲۰ فروردین) به پای صندوق‌های رأی می‌روند. طبق نظرسنجی‌ها حزب سفید - آبی به رهبری بنی‌گانتز و حزب لیکود به رهبری نتانیاهو شانه به شانۀ هم حرکت می‌کنند اما از نقطه نظر امکان تشکیل ائتلاف با دیگر احزاب، شانس نتانیاهو اندکی بیش از گانتز است.
نتانیاهو در آخرین نطق تبلیغاتی خود نسبت به باخت جناح راست اسرائیل در انتخابات هشدار داده و تشکیل دولتی به رهبری رقیب خود را پیش‌بینی کرده است. هدف نتانیاهو از این هشدار تحریک رأی‌دهندگان راست‌افراطی و شهرک‌نشیان یهودی در کرانۀ باختری به شرکت گستردهتر در انتخابات و جلب آرائشان به نفع حزب لیکود به جای سایر احزاب افراطی هم‌پیمان آن است.
نتانیاهو از آن بیم دارد که به رغم اکثریت یافتن ائتلاف راست - مذهبی در پارلمان آینده، حزب آبی - سفید برتری چشم‌گیری بر حزب لیکود در انتخابات پیدا کند و بدین علت گانتز از سوی رئیس جمهور، مأمور تشکیل کابینه شود.
یائیر لپید فرد دوم حزب آبی- سفید اعلام کرده است که اگر حزب متبوع‌اش بیش از چهار کرسی نمایندگی از حزب لیکود به دست آورد هیچ قدرتی در جهان نمی‌تواند مانع تشکیل دولت به رهبری بنی‌گانتز شود.
به نظرمی‌رسد لپید بیهوده نمی‌گوید. به واقع تعدد و تکثر احزاب سیاسی و مذهبی در پارلمان اسرائیل و انعطاف ایدئولوژیک برخی از آنها امکان ائتلافی به رهبری جناح میانه - چپ را هم فراهم می‌کند. در این میان، بویژه دو حزب مذهبی شاس و یهودیت توراتی متحد سابقه‌ای طولانی از ائتلاف با احزاب راست و چپ و میانه برای تشکیل دولت دارند به شرطی که منافع خاص مالی و عقیدتی آنها تأمین شود.
در این دوره از انتخابات اما شخص لپید خود مانع اصلی هر نوع ائتلاف با احزاب مذهبی به شمار می‌رود چرا که او سکولاری رک و بی‌پروا و مدافع لغو تمام امتیازات مذهبی‌های ارتدوکس در جامعۀ اسرائیل است و از این جهت، هرگونه ائتلافی در این زمینه بین دو طرف اگر نه غیرممکن اما بسیار سخت به نظر می‌رسد.
از این رو، اگر بنی گانتز مسئول تشکیل کابینه شود قاعدتاً باید کوشش خود را به جلب نظر احزاب راست کوچک معطوف کند و یا به فکر تشکیل دولتی فراگیر با حضور حزب لیکود باشد.
در این میان، عرب‌های شهروند اسرائیل قادرند که با حضور گستردۀ خود در انتخابات نتیجۀ آن را به زیان نتانیاهو به طور قاطع به هم بزنند. میزان شرکت آنها در انتخابات اما ۵۰ درصد برآورد شده است و این میزان مشارکت، طبعاً نمی‌تواند سرنوشت انتخابات را تغییر دهد.
عرب‌های اسرائیل به رغم وجود احزاب عربی و یا حزب یهودی چپگرایی مانند مرتز که قویاً از حقوق فلسطینی‌ها حمایت می‌کند، به دلایل متعدد از جمله تصویب قانون «ملت - دولت یهودی» رغبتی برای مشارکت در انتخابات نشان نمی‌دهند. البته برخی از آنها نیز به دلایل مربوط به توسعه و عمران و بودجه‌های محلی حتی گاهی به احزاب راست و از جمله راست‌افراطی رأی می‌دهند که این هم به نوبۀ خود پدیدۀ غریبی در میان دیگر عجایب و غرایب جامعۀ پیچیده و متکثر اسرائیل است!
به هر حال، فعلاً باید منتظر ماند و دید که آیا اسرائیلی‌ها فردا تصمیم به تغییر رهبران سیاسی خود می‌گیرند و یا اینکه همین نتانیاهوی دارای چند پروندۀ فساد مالی و سیاسی را به بنی گانتز رئیس سابق ستاد ارتش اسرائیل ترجیح می‌دهند!
