جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - Friday 29 March 2024
ايران امروز
iran-emrooz.net | Wed, 20.06.2018, 10:45

سرگرم شدن با شاخه‌های بی‌بار / عباس عبدی

عباس عبدی /  اعتماد ۳۰ خرداد ۹۷

دیروز خبری را خواندم كه تعجب كردم. خبر این بود كه یكی از نمایندگان مجلس به علت دایمی شدن قانون آیین دادرسی كیفری از سمت نمایندگی خود استعفا داده بود. اهمیت خبر برای بنده استعفای نماینده مزبور نبود، بلكه دایمی شدن قانون آیین دادرسی كیفری و بی‌اطلاعی خودم از آن بود. چون گمان می‌كردم كه چنین چیزی شدنی نیست و اگر هم شده بود خبرش آن قدر مهم بود كه جامعه نسبت به آن واكنش نشان دهد. از این رو رفتم و اخبار مربوط را پیدا كردم. تعجب كردم كه نه فقط این قانون، بلكه قانون مجازات اسلامی نیز دایمی شده است. هر دو قانون در یك جلسه و در ۹ خرداد ماه دایمی شده‌اند! این دو قانون برای سال‌های سال است كه به صورت موقتی و آزمایشی و با استناد به اصل ۸۵ قانون اساسی در كمیسیون مرتبط تصویب و برای ۵ سال به صورت آزمایشی اجرا می‌شوند.

مهم‌ترین متن قانونی هر كشور، قانون مادر یا قانون اساسی است. ولی چند قانون دیگر هم هست كه پایه‌ای و بسیار مهم هستند. قانون مدنی، قانون مجازات، قوانین آیین دادرسی كیفری و مدنی و قانون تجارت و قانون خانواده وقانون  كار از جمله اینها هستند. تصویب و اصلاح آنها مهم‌ترین اقدامات دستگاه قانون‌گذاری كشور است. متأسفانه قانون مجازات و آیین دادرسی تا كنون در صحن علنی مجلس مورد رسیدگی قرار نگرفته‌اند و مردم نیز در جریان جزییات آنها و حقوق و تكالیف خودشان و نیز علل موافقت و مخالفت با مواد آن قرار نگرفته‌اند.

مردم باید از این قوانین اطلاع کافی داشته باشند. بهترین امکان برای اطلاع مردم طرح علنی آن در مجلس و بحث درباره جزییات هر ماده است. متاسفانه این قوانین همیشه در پس پرده كمیسیون ویژه یا قضایی تصویب و با توافق شورای نگهبان اجرایی شده است. جالب آنكه در مقاطعی از زمان حتی قانون هم نداشته‌ایم. برای نمونه اعتبار قوانین موجود مجازات تا اول اردیبهشت سال ۱۳۹۷ بوده و هنوز هم از تصویب نهایی نگذشته است و همیشه از روی استیصال و عجله این قانون تمدید شده است. معلوم نیست در این فاصله بی قانونی چگونه افراد را محاکمه می‌کنند؟ این بار حتی زحمت تمدید را هم به خود ندادند و بدون آنكه یك ماده آن را در صحن علنی مجلس به بحث بگذارند، این قانون را دایمی كردند! در قانونی كه نقدهای بسیار زیادی به آنها وارد است و یكی از مشكلات مهم اجتماعی ما نقایص و تناقضات این دو قانون پایه است.

تصویب و اجرای آزمایشی برای این است که پس از گذشت زمان مقرر، ایراداتش گرفته شود ولی بدون رفع اشکالات آن را دایمی کردند! به طور قطع و یقین اكثریت قاطع نمایندگان كه دایمی بودن آنها را تصویب كرده‌اند، با این قانون آشنایی كافی ندارند و چیزی را تصویب و نهایی كرده‌اند كه نمی‌دانند چیست؟ البته انتظار هم نمی‌رود كه نمایندگان با همه این قانون‌ها آشنا باشند، ولی برخی از مواد آنها و فلسفه حاکم بر آنها بسیار مهم است و باید در صحن علنی مجلس مورد بحث و گفتگو قرار گیرد.

خبر دیگری كه در هفته پیش مطرح شد و باز هم مورد توجه كسی قرار نگرفت، تصمیم به پرداخت پول به بخشی از صاحبان سپرده در موسسات اعتباری غیر مجاز است. پیش از این از امكانات بانك مركزی با صاحبان سپرده زیر ۲۰۰ میلیون تومان تسویه كرده بودند، و اكنون از ۲۰۰ میلیون تا یك میلیارد تومان را می‌پردازند. هیچ كس اعتراضی نكرد كه این رقم پول كه شاید حدود ۸ هزار میلیارد تومان شود (حدود ۲ میلیارد دلار) از كجا و از حساب چه كسی پرداخت می‌شود؟ آیا مشكلات موجود درباره قیمت ارز و سكه و... تا چه حد متأثر از پرداخت قبلی ۱۴ هزار میلیارد تومانی و نیز پرداخت اخیر ۸ هزار میلیارد تومانی (هر دو تقریبی است) از سوی بانك مركزی است؟

منطق قانونی پرداخت‌های موجود چیست؟ مشابه این اتفاق در ایالات متحده رخ داد و فردی به نام برنارد میدوف حدود ۶۵ میلیارد دلار با استفاده از همین شیوه‌ها سپرده گرفت و پول‌ها سوخت شدند. آیا از خزانه دولت آمریكا به سپرده‌گذاران پولی پرداخت شد؟ هیچ. جالب است كه وی را در آنجا به ۱۵۰ سال زندان محكوم كردند، و در اینجا می‌گویند كه زندان كردن مدیران متخلف برای مردم پول نمی‌شود. گویی كه اعدام قاتل برای خانواده مقتول، موجب زنده شدن مقتول می‌شود!!

این دو خبر در سه هفته اخیر رخ داده است ولی دریغ از توجه اجتماعی و خبری جامعه نسبت به آن. اکنون مقایسه کنیم كه اخبار مورد توجه جامعه ما چیست؟ برای شناخت هر جامعه‌ای می‌توانیم حساسیت‌های خبری آن را تحلیل كنیم. هر دو مورد فوق اثرات عمیق و ریشه‌ای در اقتصاد و اجتماع دارند و در واقع بسیاری از اتفاقات دیگر ناشی از این موارد هستند ولی بی‌توجهی ما به ریشه‌ها موجب شده است كه سرگرم شاخه‌ها و میوه‌ها شویم. حتی می‌توان گفت كه شاخه‌های بسیار كوچك و بی‌بار این درخت تنومند ما را سرگرم خود نموده است.




 

ايران امروز (نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايت‌ها و نشريات نيز ارسال می‌شوند معذور است.
استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024