احتمال دارد ترامپ یک‌طرفه از برجام خارج شود
تلاش جمهوریخواهان برای ایجاد عواملی جدید که بتواند تحریم‌های شدیدی را علیه ایران که به‌واسطه توافق هسته‌ای رفع شده بود، وضع کند تا دیروز به جایی نرسید.
به گزارش شهروند، یک روزنامه آمریکایی در گزارشی با اشاره به این‌که فرصت کنگره برای وضع قانون تحریمی علیه ایران و رفع آنچه واشنگتن نواقص برجام می‌خواند، فرارسیده است، نوشت: احتمال دارد که رئیس‌جمهوری آمریکا تصمیم به خروج از توافق هسته‌ای بگیرد.
روزنامه واشنگتن‌تایمز نوشت: «کنگره آمریکا احتمال دارد ضرب‌الاجل رسیدگی به درخواست‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری این کشور برای اتخاذ موضع سختگیرانه‌تر در قبال توافق هسته‌ای با ایران را از دست بدهد، با تحریم‌های جدید علیه تهران موافقت نکند و تعیین آینده این توافق را دوباره به ترامپ بسپارد.»
تلاش جمهوریخواهان برای ایجاد عواملی جدید که بتواند تحریم‌های شدیدی را علیه ایران که به‌واسطه توافق هسته‌ای رفع شده بود، وضع کند تا دیروز به جایی نرسید. روز سه‌شنبه پایان ضرب‌الاجل ٦٠ روزه غیررسمی است که توسط کنگره وضع شده تا در صورت عدم تأیید توافق از سوی دولت، قانون‌گذاران در این مدت درباره سرنوشت آن، شامل بازگرداندن تحریم‌ها تصمیم‌گیری کنند.
مشاوران کنگره می‌گویند که قانون‌گذاران هنوز فرصت دارند پیش از آن‌که ترامپ بار دیگر تصمیم بگیرد، مسئولیت توافق را بپذیرند یا نه و پیشنهادی ارایه کنند، اما مشاوران کاخ سفید تأکید دارند که رئیس‌جمهوری ترامپ از عدم پیشرفت در کنگره در این‌خصوص دلخور شده است و احتمال دارد آمریکا را در ژانویه ٢٠١٨، زمانی که مهلت بازبینی توافق هسته‌ای پایان می‌یابد، از توافق خارج کند.
ترامپ در ماه اکتبر از کنگره و دیگر طرف‌های توافق شامل انگلیس، فرانسه و آلمان خواست تا راه‌هایی را برای رسیدگی به آنچه وی نقاط ضعف جدی توافق می‌داند، بیابند. ازجمله در صورت ادامه آزمایش موشک‌های بالستیک در ایران. روسیه و چین نیز دیگر امضاکنندگان توافق هستند و تاکنون هیچ‌یک از این طرف‌ها راه آمریکا برای بازنگری توافق را دنبال نکرده‌اند.
بازرسان هسته‌ای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها تأیید کرده‌اند که ایران به‌طور کامل به تعهداتش در توافق هسته‌ای پایبند بوده است.
مارک دوبووتیز، تحلیلگر ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها در مصاحبه‌ای گفت: ژانویه که فرابرسد، رئیس‌جمهوری احتمالا از این‌که نه کنگره و نه اروپایی‌ها به درخواست‌های وی برای رفع نواقص توافق پاسخی نداده‌اند، ناامید خواهد شد. قطعا این احتمال وجود دارد که در آن زمان رئیس‌جمهوری تصمیم به خروج از توافق بگیرد.
براساس قوانین آمریکا که کنگره آن را در سال ٢٠١٥ وضع کرد، رئیس‌جمهوری باید هر ٩٠ روز یک‌بار پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را و این‌که توافق در راستای منافع ملی آمریکاست، تأیید کند. ترامپ در روزهای ابتدایی ریاست جمهوری‌اش دو بار به‌طور رسمی، پایبندی ایران را مورد تأیید قرار داد اما دو ماه پیش به‌طور شفاف نارضایتی خود را از این توافق اعلام کرد.
مشاوران ارشد ترامپ، شامل جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا از ماندن در توافق حمایت و نسبت به تاثیرات منفی خروج آمریکا از آن برای امنیت خاورمیانه و متحدانی که هنوز متعهد به توافق هستند، ابراز نگرانی کرده‌اند، اما منتقدان توافق نیز می‌گویند که محدودیت‌های تعیین‌شده برای تهران در یک دهه آینده منقضی می‌شود، درحالی‌که ایران سیاست‌های خود را در زمینه‌هایی که رئیس‌جمهوری اوباما و دیگر حامیان توافق امیدوار بودند، تغییر نداده است.
دونالد ترامپ در ماه اکتبر از تأیید توافق هسته‌ای خودداری کرد اما به‌سرعت از توافق خارج نشد. وی در مقابل، از قانون‌گذاران خواست تا به قانونی برسند که اجرای توافق را تقویت کند و مانع از توسعه موشک بالستیک قاره‌پیما شود و به علاوه محدودیت‌های هسته‌ای ایران را دایمی کند.
چند مقام ارشد دولت در آستانه اعلام ترامپ در ماه اکتبر به خبرنگاران گفتند که کاخ سفید یک فرصت ٦٠ روزه به کنگره داده است تا چنین قانونی را تصویب کند، اما مشاوران روز دوشنبه گفتند که رئیس‌جمهوری هیچ‌گاه یک ضرب‌الاجل جدی برای آنها تعیین نکرد.
واشنگتن‌تایمز در ادامه نوشت: مشاوران باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، جمهوریخواه ایالت تنسی می‌گویند که کورکر درحال مذاکره با نمایندگان کلیدی همچون سناتور بنجامین کاردین از ایالت مریلند و عضو ارشد دموکرات این کمیته و تام کاتن، جمهوریخواه ایالت آرکانزاس و از منتقدان اصلی توافق هسته‌ای است تا با درخواست‌های ترامپ در اتخاذ اقدام قانونی علیه ایران موافقت کنند.
اگر طرح جمهوریخواهان برای اتخاذ مواضع سخت در قبال ایران پیش از ١٣ ژانویه تصویب شود، نگرانی‌هایی درباره چگونگی واکنش دیگر اعضای گروه ١+٥ به این مسأله وجود دارد. با این حال، با توجه به تعداد روزهای کاری محدود کنگره تا آن زمان، بعید است که چنین توافقی در کنگره حاصل شود.
تحلیلگران می‌گویند هر قانونی که خواستار وضع مجدد تحریم‌ها علیه ایران شود، می‌تواند تقاضای مذاکره مجدد درباره کل توافق هسته‌ای با ایران را در پی داشته باشد. این درحالی است که طرف‌های اروپایی تمایل چندانی به بازگشایی موضوع توافق هسته‌ای با ایران ندارند، چراکه معتقدند این امر ممکن است درنهایت به فروپاشی کامل توافق بینجامد.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به‌طور جدی و قاطعانه با هر گونه پیشنهاد برای مذاکره مجدد بر سر توافق با این امید که امتیازات جدیدی از سوی ایران حاصل شود، مخالفت کرده است. وی ماه گذشته پس از دیدار با قانون‌گذاران آمریکایی به خبرنگاران گفت که مذاکره مجدد توافق هسته‌ای به هیچ عنوان یک گزینه نیست.
