سؤال‌های بی‌جواب حادثه متروی شهرری
محمد کیانوش‌راد / عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت
رویداد۲۴- قضاوت و صدور حكم عجولانه و زودهنگام داود پیامبر برای همه ما درس‌آموز است.
زندگی آدمیان پر است از قضاوت‌های احساسی پیشداورانه، متعصبانه، صنفی، قومی و حتی مذهبی، قضاوت‌هایی كه در بسیاری از موارد پر از خطا و ظلم به دیگران است. آیا واقعاً در این حادثه فرد روحانی فرشته و فرد غیر روحانی شیطان است؟
حالا قصه متروی شهرری و درگیری و نزاع فردی - كه هیچ از او نمی‌دانیم، با یك روحانی، كه بازهم از جزئیات ماجرا هیچ نمی‌دانیم.
تعجب آنجاست كه هنوز كم و كیف موضوع روشن نشده است، اما سیل حمایت‌ها از روحانی مضروب طنین‌افکن شده است. پیش از آنكه دقیقاً موضوع نزاع روشن گردد. هر قضاوتی تنها پس از بررسی تمامی ابعاد ماجرا باید انجام شود.
در قران آمده است دو برادر یكی ٩٩ گوسفند و برادر دیگر یك گوسفند داشت. صاحب یك گوسفند شكایت به داوود پیامبر برد كه: برادرم كه ٩٩گوسفند دارد، تنها گوسفند من را می‌خواهد از آن خود كند.
داوود به فوریت و قبل از بررسی موضوع، حكم ناعادلانه داد و برادر صاحب ٩٩گوسفند را محكوم كرد و... و چه قضاوت عجولانه و اشتباهی. قضاوتی كه مورد عتاب خدا قرار گرفت.
در حادثه متروی شهرری، ظاهراً همه حمایت‌ها از روحانی و همه حکم‌ها علیه ضاربی است كه اكنون جان باخته است.
صرف‌نظر از هر قضاوتی، مشاهده فیلم شلیك به ضارب، تأثربرانگیز و حقیقتاً تأسف‌بار است. شلیك مستقیم و از فاصله نزدیك به فردی كه عصبی و پرخاشگرانه فریاد می‌زند چه توجیهی قانونی و یا امنیتی دارد؟
اصلاً فرض كنید، جوان ضارب، صد در صد محكوم باشد، آیا متهم در شرایطی بود كه باید این‌گونه با شلیك مستقیم و منجر به مرگ مواجه شود؟ آیا دستگیر کردن متهم واقعاً ممكن نبود؟ آیا او در حال گریختن بود؟ آیا واقعاً شلیك مستقیم و مرگ سزای این جوان بود؟
آیا عامل نیروی انتظامی تا این حد بی‌تجربه است كه بجای استفاده از سایر روش‌های بی‌خطرتر برای دستگیری و یا حداكثر شلیك به پای متهم، باید با شلیك مستقیم، جان انسانی را (ولو مجرم) این‌گونه هدف قرار دهد؟ آیا نباید عامل نیروی انتظامی بازداشت و محاكمه گردد؟
نمایندگان مجلس چه می‌کنند؟ قوه قضائیه كجاست؟ صداوسیما به كجا می‌رود؟ آیا مردم نباید نگران بی‌دقتی و رفتار عجولانه و عصبی ضابطین قانون باشند؟ آیا نیروی انتظامی نباید توضیحی قانع‌کننده به مردم ارائه و مردم را توجیه كند؟ چرا مسئولان نسبت به چنین حوادثی این‌قدر راحت عبور می‌کنند؟ و به عمق فجایع زیر پوست شهر نمی‌نگرند؟
حادثه دل‌خراش متروی شهرری حادثه ساده‌ای نیست. نباید به‌سادگی از كنار آن گذشت. باید جرم شناسان و حقوق‌دانان و جامعه شناسان و روانشناسان پیرامون آن به تفصیل بررسی و سخن بگویند.
جامعه ایران جامعه پرتنشی است. گویی انتظار اخبار خوب و دلگرم كننده هر روز كمتر و كمتر می‌شود. آیا واقعاً اخبار شادی‌بخش خشنودکننده در ایران وجود ندارد؟
آیا حاكمیت یك تفكر و یك روش نادرست از فهم از دین، موجب چنین درهم ریختگی و آشفتگی‌هایی نشده است؟ آیا مردم باید سبك زندگی دستوری و پر از اجبار و بعضاً همراه با توهین را بپذیرند و آیا مجاز به انتخاب آزادانه‌ی سبك زندگی عزتمندانه و آزاد خویش و در چهارچوب قوانین موجود و عرف اجتماعی هستند؟
جامعه ما جامعه پر تنشی شده است. رفتار پر تنش مسئولان نیز به گسترش دامنه تنش در رفتار مردم می‌افزاید. سخنان درشت و عصبی و توهین‌آمیز و تحقیرآمیز مسئولان نسبت به رقبا و مخالفان خویش، به خانه و مدرسه و جامعه نیز كشانده شده است.
آن‌قدر كه از دشمن و خشونت و برخورد با مخالفان شنیده می‌شود، از مهر و محبت و گذشت صدایی نمی‌رسد. جامعه دینی ما به كجا رسیده است و به كجا می‌رود؟
نسل جوانی ما، نسل دوره سلطنت و آزادی‌های باز فرهنگی و اجتماعی بود. در آن زمان از رساله‌های عملیه و روحانیت می‌شنیدیم، امر به معروف و نهی از منكر در صورت احتمال تأثیر واجب می‌شود. اخلاق خوش دینی روحانیون، در كنار روشنفكران متعهد، باعث جذب جوانان بود
پیش از انقلاب اسلامی، جوانان عاشقانه و آزاد به اسلام می‌گرویدند و با افتخار به مسلمانی خویش مباهات می‌کردند و اكنون گاهی با زور و تحمیل و یا با توهین و برخوردهای ناشیانه (ولو با انگیزه مثبت) از دین می‌گریزند.
جامعه ایران، جامعه متكثری است. سلایق و سبک‌های مختلفی وجود دارد. تفاوت‌ها را به رسمیت بشناسیم. از قضاوت‌های پیشینی در هر موضوعی اجتناب كنیم. هیچ متهمی را مجرم نپنداریم و قانون را در تنها حاكم اصلی و فصل الخطاب و داور نهایی بدانیم.
