ترمیم کابینه از نگاهی دیگر
روزنامه اعتماد شورای نویسندگان
کسانی که هشت سال پرتنش احمدی‌نژاد را به خاطر دارند، از اینکه ۴۰ ماه از عمر دولت روحانی گذشته ولی تاکنون هیچ وزیری اخراج یا مستعفی نشده باشد، تا حدی برای آنان غیرمنتظره جلوه می‌کند. بدبین‌ترین افراد نیز گمان داشتند پس از تغییر ترکیب مجلس به نفع دولت، روحانی به سرعت دست به کار شود و حدود ۴ تا ۵ نفر از وزرای خود را تغییر دهد. ولی وی نشان داد که به آرامش و ثبات سیاسی بیش از تغییر علاقه‌مند است. همان سیاستی که در اقتصاد نیز پیگیری کرده است. فراموش نکنیم که برخی وزرای مستعفی، هیچگاه گزینه اول روحانی برای معرفی به عنوان نامزد وزیر وزارتخانه نبودند. حتی یکی از آنها چهارمین گزینه بود. با وجود این، نزد روحانی ملاحظات سیاسی عدم تغییر بر ترمیم می‌چربید. ولی انگار که مخالفان دولت پای خود را در یک کفش کرده بودند تا حداکثر فشار را به وزیر فرهنگ و ارشاد وارد کنند و او نیز بیش از این درنگ را جایز ندانست و عطای وزارتخانه را به لقایش بخشید و همین عامل فرصتی شد تا وزرای دیگری هم که در لیست انتظار بودند در کمال آرامش استعفا دهند و ترمیم به نسبت کوچکی در کابینه صورت گیرد.
وقتی به عنوان یک شهروند به این اتفاق نگاه می‌کنیم، نوعی مدنیت را در استعفاها می‌بینیم. برخلاف دولت گذشته که تقریبا همه استعفاها یا برکناری‌های آن همراه با کدورت و جنگ و جدل بود، استعفاهای این دولت بسیار مدنی و آرام رخ داده است. نه هیچ‌کدام دودستی به وزارتخانه چسبیده بودند که در هر شرایطی و با هر خفتی بخواهند در صندلی وزارت باقی بمانند و نه آنکه حاضر بودند برای بقای خود وارد چالشی سیاسی و غیراخلاقی با رییس‌جمهور شوند. متقابلا رییس‌جمهور نیز برای عوض کردن آنان نیازمند تخریب و تحقیر مثل رییس‌جمهور قبلی نبود، بلکه با احترام و رفتاری اخلاقی از وزارت رفته‌اند، به طوری که در ادامه نیز می‌توانند همکار و همراه یکدیگر باشند. این نوع جدا شدن را مقایسه کنید با وضعیتی که در جریان برکناری وزیر امور خارجه در دولت احمدی‌نژاد شاهد بودیم که یک آبروریزی تمام عیار برای کشور و نیز هر دو طرف آن رویداد بود و اعتبار سیاسی کشور را خدشه‌دار کرد. آن را مقایسه کنید با کنار رفتن وزرای دیگر آن دولت که برکنار شده‌ها هنوز هم کدورت‌ها و نقدهای شدیدی را علیه آن دولت ابراز می‌کنند. مقایسه کنید با برکناری وزیر اطلاعات که منجر به دخالت مقام معظم رهبری شد. مقایسه کنید با استیضاح وزیر کار که به آن افتضاح مشهور منجر شد. و همه اینها عوارض سیاسی و اقتصادی گوناگونی را برای کشور به بار می‌آورد.
در این میان استیضاح وزیر آموزش و پرورش نیز اهمیت داشت. آقای روحانی با تغییر وزیر از طریق پذیرش استعفای وی با یک تیر دو نشان را زد.
از یک سو به خواست مجلس احترام گذشت زیرا چه بخواهیم و چه نخواهیم استیضاح نوعی تقابل سیاسی میان مجلس و دولت نیز محسوب می‌شود. بنابراین استعفا پیش از استیضاح به نوعی از جهت مجلس تحصیل حاصل است. از سوی دیگر آرامش سیاسی موجود را که در سطح دولت از سه سال پیش تاکنون می‌بینیم ادامه داده و حفظ کردند. پرهیز از تنش سیاسی اهمیت دارد. هم برای روح و روان مردم و هم برای وضعیت اقتصادی. این رفتار نشان داد که اگر مدنی رفتار کنیم، راه‌های بهتری از مواجهه و درگیری نیز داریم. به طور قطع مجلس نیز پاسخ مثبت خود را در جریان رای اعتماد به نامزهای پیشنهادی به این رفتار رییس‌جمهور نشان خواهد داد.
هرچند مشکلات دولت و نظام اداری کشور بیش از آن است که با این تغییرات حل شود ولی داشتن این امید که همین اندازه تغییرات به بهبود فضای عمومی و عملکرد دولت کمک کند، مغتنم است. ارتباط با رسانه‌ها و گروه‌های گوناگون و پاسخگویی لحظه‌ای؛ به دولت کمک می‌کند که نسبت به ابهامات افکار عمومی پاسخگویی شفاف و سریعی را داشته باشد. همین مورد استعفاها نشان داد که دولت می‌توانست بهتر عمل کند، هرچند در این زمینه بهتر از سایر موارد عمل شد، ولی در نهایت اصلاح وضعیت ارتباطی دولت با رسانه‌ها و افکار عمومی حتی از ترمیم کابینه نیز ضروری‌تر است.
