پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ -
Thursday 28 March 2024
|
شرق / حسین آفریده
(حسین آفریده، رئیس پژوهشکده نفت، گاز و پتروشیمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، رئیس کمیسیون انرژی مجلس ششم)
در ایران غالب مناطق مرکزی و جنوبی کشور قدرت جذب نور خورشید بسیار بالایی دارند، اما از این نعمت الهی بهرهبرداری نمیشود. نهتنها انرژی خورشید، بلکه بسیاری از انرژیهای نو دیگر نیز در کشور مورد بیمهری قرار گرفتهاند. با قیمت فرآوردههای فسیلی که در داخل کشور است انرژیهای نو امکان رقابت ندارند. مجلس و دولت در قانون برنامهریزیکردهاند برق حاصل از انرژیهای بادی را با قیمت بالایی بخرند، اما این کافی نیست.
ایران حدود ۲۵ هزار مگاوات پتانسیل بادی دارد یعنی؛ اندازه نصف برق تولیدی کشور. ولی میزان برقی که اکنون از باد تولید میشود، کمتر از صد مگاوات است. بهرهگیری از انرژیهای باد، نیازمند سرمایهگذاری اولیه بسیار بالایی است. در این زمینه شرکتهای زیادی برای تأسیس نیروگاههای برق بادی موافقت اصولی گرفتهاند، اما آن را اجرا نکردهاند.
تولید یک کیلووات برق بادی نیازمند حداقل ۸۰۰ یورو سرمایه اولیه است. از سویی برای خرید تجهیزات لازم از شرکتهای برند خارجی دچار مشکل هستیم، چراکه این شرکتها بهلحاظ تحریمها هیچ امکاناتی را مستقیما به ایران نمیفروشند. هزینه تولید یک کیلووات برق بستگی به بزرگی نیروگاه بادی دارد؛ نیروگاههای بادی بزرگتر هزینه تولیدشان پایینتر است. پس در صورتی که قصد کاهش قیمت هزینه تولید را داریم، باید روی نیروگاههای سه یا پنج مگاوات هدفگذاری کنیم. اگر این توافق اجرا شود میتوان انتظار انتقال تکنولوژی آنها را نیز از برخی کشورها داشت. اگر امکان مشارکت سرمایهگذار خارجی در این زمینه فراهم شود میتوان به میزان قابلتوجهی برق تولید کرد.
در نیروگاههای بادی باوجود اینکه سرمایه اولیه بالاست، اما هزینه جاری بسیار نازل است. نیروگاههای بادی مانند نیروگاه معمولی نیستند که نفت و گاز یا مازوت مدام مصرف کنند و هزینه جاری زیادی داشته باشند. اکنون قیمت سوخت مایعی که نیروگاههای فسیلی به وزارت نفت میپردازند به اندازه هزینه حمل مازوت هم نیست. در مورد گاز هم قیمت خیلی نازلی پرداخت میکنند. بنابراین دولت در حاکمیت باید ارزیابی کند و به این نتیجه برسد تا انرژی باد در سبد انرژی کشور سهم قابلقبولی داشته باشد.
از طرفی ایران پنج اقلیم برای انرژیهای خورشیدی دارد. بدترین اقلیم ما از بهترین اقلیم کشور ترکیه بهتر است. اگر کشور ایران را به مناطق مختلف تقسیم کنیم؛ شمال کشور و مناطق کوهستانی سردسیر بهلحاظ انرژی خورشیدی، مناطق اقلیم بد محسوب میشوند و هرچه به سمت جنوب برویم اقلیم بهتر میشود. حال در نگاهی قیاسی با ترکیه، بهرهگیری این کشور از صفحات خورشیدی هزار برابر بیشتر از کشور ماست و این فاجعه است. ما نمیتوانیم از خورشید خدادادی برای انرژی استفاده کنیم!
بهنظر بنده کمیسیون انرژی مجلس میتواند به ساماندهی این مسئله کمک شایانی کند و با تعامل بیشتر میتواند زمینههای سرمایهگذاری و انتقال تکنولوژیهای جدید را فراهم کند. درحالحاضر، فروشگاههای بزرگ و برجهای تجاری همه بهراحتی میتوانند از سیستمهای هیبریدی استفاده کنند و از نظر تأمین برق و انرژی خودکفا شوند، ولی این امر نیازمند متخصصانی است که بتوانند این سیستمها را پیاده کنند. البته این بدینمعنی نیست که در کشور متخصص این کار وجود ندارد بلکه ممکن است تجربه خیلی بالایی نداشته باشد. بنابراین میتوان با تجربههای بیشتر و استفاده از دستاوردهای جدیدتر، آنها را بهروز کرد.
ایجاد صفحات خورشیدی و افزایش راندمان آنها، نیازمند استفاده از تکنولوژیهای جدیدتری مانند استفاده از دانش کوانتومداتهااست. این تکنولوژیهای جدید در برخی کشورها کمکم در حال تجاریشدن است. اعتقاد من این است که وقتی به این موارد توجه کنیم، میتوانیم روند توسعهمان را تسریع کنیم. در ترکیه درحالحاضر به سوخت، مالیات تعلق میگیرد و بهاینترتیب، بستر استفاده از انرژیهای مختلف ازجمله تجدیدپذیر کاملا رقابتی شده است.
معتقدم با بهکارگیری انرژی خورشیدی و باد میتوانیم قسمت قابلملاحظهای از برق مصرفی کشور را تأمین کنیم. این اقدامات نیازمند برنامهریزی است و باید در کمیسیون انرژی مجلس روی آن برنامهریزی شده و در نگاه کلان مملکتی تصمیمگیری شود. انرژی آب بهعنوان پاکترین انرژی هم تقریبا در کشور مهار شده و عمده سدها احداث شده است. اگر روی انرژی باد و خورشید مشخصا کار بیشتری کنیم، در آینده نهچندان دور میتوانیم در سبد انرژی کشورمان کف ۱۰ درصد را برای این انرژیها داشته باشیم.
| |||||||
ايران امروز
(نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايتها و نشريات نيز ارسال میشوند معذور است. استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024
|