جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - Friday 29 March 2024
ايران امروز
iran-emrooz.net | Wed, 06.05.2015, 23:00

تهران در سیطره تابلوهای هنری از پیکاسو تا پتگر

اعتماد / حمیدرضا خالدی

امروز خیابان‌های شهر و اتوبان‌های آن با تصاویری از تابلوهای هنرمندان بزرگ داخلی و خارجی رنگ و لعاب دیگری به خود گرفته است. این روز‌ها تابلو‌ها و بیلبوردهایی که تا دیروز محل تبلیغ انواع محصولات صنعتی و خوراکی و...، از پفک تا ماشین و لوازم خانگی و... بودند، هر یک ویترینی شده‌اند برای نمایش یکی از آثار هنری مهم ایران و جهان. آن هم نه یکی و دو تا و ۱۰ تا بلکه یک گالری عظیم به وسعت شهری درحد و قواره تهران با ۱۶۰۰ اثر هنری. تصاویری از آثار نقاشی معروف هنرمندان وطنی و خارجی تا عکس‌هایی از برگ‌های شاهنامه‌های نفیس فردوسی یا انواع مجسمه‌ها و آثار حجمی و حتی تابلوهایی از آثار اساتید مطرح و صاحبنام خوشنویسی ایران جای آن تبلیغات و بازار را گرفته‌اند. کلکسیونی از رنگ‌ها و نقش‌ها با عنوان «نگارخانه به وسعت شهر» که قرار است ۱۰ روزی میزبان چشمان مردم پایتخت‌نشین باشد. تصویری از گلدان سفالی چند هزار ساله شوش گرفته تا تصویر خطاطی‌های سیاه مشق، تابلو چشم‌انداز جاجرود اثرنامی پنتگر، نقاشی عروسی روستایی متعلق به پی‌تر بروکل اتریشی، آثاری از پیکاسو و نقاشی زیبایی با عنوان ساحل ولکا اثر ایلیار نقاش روس. سید مجتبی موسوی، مشاور هنری سازمان زیباسازی و مجری طرح «نگارخانه‌ای به وسعت یک شهر» در مورد دلیل اجرای این طرح به «اعتماد» می‌گوید: همان‌طور که می‌دانید آشفتگی سیما و منظر تبلیغات شهری، همواره مدیریت شهری را با چالش و انتقادهایی روبه‌رو کرده است. در این میان از آنجایی که فضاهای شهری در اختیار سازمان زیباسازی است، لبه تیز این انتقاد‌ها بیشتر به سوی این سازمان نشانه می‌رود. از سویی واقعیت هم این است که یکی از وظایف زیباسازی، تلاش برای شکل و هویت دادن به سیما و منظر شهری برای شهروندان است. درهمین راستا، از چندی قبل این ایده یعنی استفاده از فضاهای تبلیغاتی شهری برای تزیین شدن با تصاویر هنری، توسط سعید شهلاپور، عضو شوراهای هنری سازمان زیباسازی مطرح شده بود. وی معتقد بود که اگر در طول یک سال، یک هفته تا ۱۰ روز فضاهای تبلیغاتی شهر تهران به نمایش آثار هنری ایران و جهان اختصاص پیدا کند، هم در معرفی و اشاعه هنر و آثار هنری مثمرثمر خواهد بود و هم در تلطیف فضای شهری پایتخت. این طرح اواخر فروردین ماه نهایی شد و تیمی مسوول سیاستگذاری و اجرای آن شدند. وی با ذکر اینکه در این طرح بیش از ۷۰۰ اثر هنری (شامل ۵۰۰ اثر داخلی و ۲۰۰ اثر هنری خارجی) روی ۱۶۰۰ بیلبورد و فضای تبلیغاتی به نمایش گذاشته شده است، می‌گوید: این اثر‌ها در واقع کپی آثار هنری در شاخه‌های مختلفی مانند: نقاشی، مجسمه‌سازی، خوشنویسی، آبگینه، فرشبافی و... است و در خصوص آثار خارجی بیشتر از هنر نقاشی بهره برده‌ایم. اما این آثار هنری نقش بسته روی بیلبورد‌ها چقدر چشمان پایتخت‌نشین‌ها را جذب کرده است؟ چقدر مردم تهران توجه‌شان به این تابلو‌ها جلب شده است و تفاوت تغییرات را حس کرده‌اند؟

تبلیغات کجاست؟
مرد جوان درست زیر بیلبوردی در خیابان آفریقا ایستاده و منتظر تاکسی است. درست زیر تابلویی که به جای تبلیغات، روی آن یکی از آثار نقاش صاحبنام، آگوست رودن نصب شده است. وقتی از جوان که خود را مهدی و ۲۷ ساله و مهندس پتروشیمی معرفی می‌کند در مورد این اثر هنری می‌پرسیم، سرش را بالا می‌گیرد و با تعجب می‌پرسد: «پس تبلیغش کو؟!» انگار تا حالا متوجه تغییر تابلو نشده است. پس از چند ثانیه‌ای که محو نقاشی شده، ادامه می‌دهد: «چه جالب. فکر خوبی است. اگر همه‌جا این‌طوری شده باشد، معرکه است. مردیم از بس که این تبلیغات جورواجور را به خوردمان دادند.» «ما شدیم یک مشت آدم بی‌احساس و بی‌روح. فقط از صبح تا شب در این کوچه و خیابان‌ها می‌رویم و می‌آییم و اینقدر از چهره خشن و زشت دیوار‌ها و تابلو‌ها خسته شده‌ایم که دیگر حتی رغبتی برای نگاه کردن به اطرافمان را هم نداریم.» این‌ها بخشی از سخنان خانم می‌انسالی است که کارمند است و ساکن خیابان فرجام که از طرح جدید شهرداری تهران استقبال می‌کند. او هم از آن دست آدم‌هایی است که گرچه این تابلوهای هنری را دیده است ولی از اصل ماجرا بی‌اطلاع است. برای همین وقتی متوجه می‌شود مشابه چنین تصاویری در کل شهر نصب شده، خوشحال می‌شود و می‌گوید: «شهر واقعا خسته‌کننده شده بود برای همین اکثر مردم ترجیح می‌دادند به محض اتمام کارشان، سریعا به خانه‌هایشان بروند. اما در تمام دنیا، خیابان‌ها به گونه‌ای طراحی و تزیین شده‌اند که مردم از پیاده‌روی یا رانندگی در آن لذت می‌برند. درست مانند اینکه در یک فضای تفریحی قدم می‌زنند.» او در ادامه این اقدام سازمان زیباسازی را تحسین می‌کند و درعین حال می‌گوید: «خدا کند این اقدام‌ها ادامه پیدا کند و فقط یک شوی کوتاه‌مدت نباشد.» این اقدام‌ها خشکی و یکنواختی شهر و زندگی شهری را می‌گیرد. شاید زیبا‌ترین راسته شهری تهران در این روز‌ها بزرگراه مدرس باشد. بزرگراهی که دورتادور آن به شکلی بسیار زیبا با فضاهای سبز و آثار حجمی تزیین شده و حالا تابلوهای زیبای هنری هم به بیلبوردهای آن اضافه شده است و زیبایی این بزرگراه را صد چندان کرده است. پشت ترافیک مدرس، یکی از موتورسواران درباره این تابلو‌ها می‌گوید: تمام شهر پرشده از این طرح‌ها. حتی خیابان‌ها و محلات جنوبی شهر؛ خیلی قشنگ و زیباست. به تابلوی زیبایی که با نام عروسی ولکا معرفی شده اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: برای اکثر مردم از جمله خود من که نه آشنایی چندانی با آثار هنری داریم و نه فرصت پرداختن به هنر را، این شیوه روش جالبی است برای آشنایی بیشتر با هنر و هنرمندان بزرگ؛ بخصوص هنرمندان ایرانی.

برای نخستین بار نفس کشیدم
رضا، صاحب یک عکاسی در خیابان سهروردی است؛ عکاسی می‌کند و نقاشی. خودش به گفته خود یک پا هنرمند است. او از اقدام اخیر شهرداری سر شوق آمده و آن را بی‌مانند می‌داند: من با اینکه خودم مطالعاتی را در مورد نقاشی دارم و بسیاری از این تصاویر هنری را قبلا دیده‌ام، بازهم وقتی آن‌ها را در این ابعاد و در جای جای شهر می‌بینم، واقعا حظ می‌کنم و برایم لذتبخش است. رضا نفس عمیقی می‌کشد و ادامه می‌دهد: برای نخستین بار، احساس می‌کنم در این شهر هم می‌شود «نفس» کشید.

امروز تهران گالری بزرگی است از انواع آثار هنری؛ آثاری با رنگ‌های مختلف و در ابعاد گوناگون. به نظر می‌رسد طرح «نگارخانه‌ای به وسعت یک شهر» روح تازه‌ای را در کالبد این کلانشهر بی‌روح دمیده است. طرحی که آثار آن در روزهای آتی بیشتر مشخص خواهد شد.




 

ايران امروز (نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايت‌ها و نشريات نيز ارسال می‌شوند معذور است.
استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024